Täuelsızdık taŋy atqaly el tızgınıŋ qolǧa alyp, 28 jyl boiy jaqsy-jaman basşy bola bılgen Elbasy Nazarbaev pen Qazaqstan diplomattarynyŋ köşbasşysy, Memleket prezidentı Toqaevtyŋ ūqsastyqtary men aiyrmaşylyqtaryna arnaiy saraptama jasadyq.
Q. Toqaevtyŋ äielı Nadejda Davydovna
Köşbasşy men qos basşy. Ekı äulet
Sonymen, basynan bastaiyq. N.Nazarbaev öner süigen, öleŋ süigen qarapaiym ǧana otbasynan şyqsa, Q.Toqaev auqatty janūiadan. Äkesı belgılı qazaq jazuşysy bolsa, anasy şet tılder pedagogikalyq institutynda qyzmet jasaǧan.
Kım bılımdı?
N.Nazarbaev 1967 jyly Qaraǧandy metallurgiia kombinaty janyndaǧy joǧary tehnikalyq oqu ornyn aiaqtasa, Q.Toqaev 1975 jyly Mäskeu memlekettık halyqaralyq qatynastar institutyn, 1992 jyly Resei Federasiiasy Syrtqy ıster ministrlıgınıŋ Diplomatiialyq akademiiasyn tämamdaǧan. Demek, zamanǧa sai ölşeitın bolsaq, qaisysy saiasi bılımdı ekenın baǧamdai berıŋız.
(Q.Toqaevtyŋ studenttık şaǧy)
Jūbailary
N.Nazarbaevtyŋ jūbaiy — Sara Alpysqyzynan Dariǧa, Däriia, Äliia atty üş qyzy bolsa, Qasym-Jomart Toqaev ajyrasqan. Onyŋ būrynǧy äielı Nadejda Davydovnadan Timur esımdı jalǧyz ūly bar.
Q. Toqaevtyŋ äielı Nadejda Davydovna
Täjıribe
N. Nazarbaev saiasatta bas-aiaǧy 12 jyl jürıp prezidenttıkke kelse, Q. Toqaev 20 jyldyq saiasi täjıribege ie.Arystaǧy apat. Kım, qalai kömektestı?
Säikesınşe, soŋǧy oryn alǧan oqiǧalarǧa toqtalsaq, Arystaǧy apat el tarihynda 4 ret qaitalanǧan. Onyŋ üşeuı N.Nazarbaevtyŋ tūsynda oryn aldy. Elbasy 3 apatta da "Jarylys qospasy aptap ystyqtan jarylǧan boluy mümkın, qauıpsızdık tehnikasy erejelerın öreskel būzylǧan" dep tabiǧattyŋ ısıne balaǧan. Jäne robototehnikalar arqyly adam resurstaryn jūmyldyrudy barynşa azaitu turaly tapsyrma bergızdı. Al Q.Toqaev ūstazynyŋ dara jolyn qaitalap, qorǧanys, ışkı ıster ministrlerı men Türkıstan oblysynyŋ äkımıne äskeri bölım qoimasyndaǧy oq-därı jarylysynyŋ zardaptaryn joiu turaly (ädettegıdei şeşımsız) şūǧyl şaralar qabyldaudy tapsyrdy. Alaida halyqty apat ortalyǧynan ol da, elbasy sekıldı suyryp şyǧara almady. Bıraq Q. Toqaev däl osy oqiǧada azdaǧan aiyrmaşylyq tanytty. Ol Arysqa jarylys bolǧan tünı-aq qos ökpesın qolyna alyp, jetıp barǧan edı.Latyn älıpbiı
N. Nazarbaev 2017 jyly 12 säuırde latyn älıpbiıne köşu turaly şeşım qabyldaǧan bolatyn. Q. Toqaev Memleket prezidentı lauazymyna ie bolǧanda, būl turaly şeşımge özgerıster engızıle me, degen jürekte jylt etken ümıt paida bolǧan edı. Alaida Q. Toqaev 2017 jyly-aq qazaq tılın latyn grafikasyna köşıru mäselesın qos qoldap qoldai jönelgen. Esırtkımen ainalysatyndarǧa kım qataŋ şara qoldandy? 2018 jyldyŋ 19 jeltoqsanynda Senattyŋ otyrysynda Toqaev esırtkı biznesımen ainalysatyn qylmyskerlerge qatysty sot tergeuın ömır boiy türmege qamau jäne ölım jazasyna kesuge deiın qataŋdatudy ūsyndy. Al Elbasy Elorda arqyly ötetın astyrtyn esırtkı trafigınıŋ jolyn kesu, zaŋsyz esırtkı ainalymynyŋ deŋgeiın tömendetu jäne onymen bailanysty qylmystardy beitaraptandyru degen sekıldı qarapaiym dünielermen ǧana şektelıp qalǧan.Üş tıldılık Nazarbaevqa kerek. Toqaevqa şe?
Al tıl mäselesıne kelgende N. Nazarbaev besıktegı baladan eŋkeigen qartqa deiın üş tıldı bıludı mındettese, Q. Toqaev: "Būl – öte kürdelı ärı maŋyzdy mäsele. Menıŋ ūstanymym, bırınşıden, qazaq tılı boluǧa tiıs, orys tılı boluǧa tiıs. Būlardyŋ balalarymyz üşın maŋyzy zor. Tek sodan keiın ǧana aǧylşyn tılın oqytu kerek", – dep, aǧylşynnyŋ asa bır maŋyzdy emes ekenın atap ötken. Bıreu bıler, bıreu bılmes, N. Nazarbaev qazaq pen orys tılın jetık bılse, Q. Toqaev orys, qytai, aǧylşyn, fransuz jäne qazaq tılın meŋgergen.Joldaudaǧy paryq
Al künı keşe ǧana 2-qyrküiekte ötken joldauda Elbasy ūzynnan ūzaq dastanǧa ainaldyrǧan jer dauyna nükte qoidy. Mitingke rūqsat ta berdı. Elbasy asa qatty män bermegen zorlyq-zombylyq mäselesınde jazany küşeitetınıŋ de aityp qaldy. Ūqsastyqtary ekeuı de orys-qazaq tılınde joldady."Adyrna" ūlttyq portaly
