Altyn Orda däuırınıŋ beinesı sahnada: ūlttyq operanyŋ jaŋa belesı

Erteŋ Abai atyndaǧy Qazaq ūlttyq opera jäne balet teatry Hamit Şanǧalievtıŋ «Han Sūltan. Altyn Orda» operasynyŋ premerasyna arnalǧan baspasöz jiynyn ötkızedı. Jaqynda sızder  älemnıŋ talantty şyǧarmaşylyq tūlǧalarynyŋ  bırlesken eŋbegınıŋ nätijesınde düniege kelgen jaŋa ūlttyq opera jaryqqa şyǧady. Üş kün boiy  ortaǧasyrlyq alyp memleket- Altyn Ordanyŋ qūryluyna kuä bolyp,  ǧasyrlar qoinauyna jeteleitın, ūly sezımge toly esten ketpes saiahatty bastan keşuge mümkındık tuady. Mūnyŋ barlyǧy teatr artisterı men balet bişılerınıŋ, hor men simfoniialyq orkestrdıŋ jandy oryndauy arqyly, sahnanyŋ transformasiialyq dekorasiialary, jaryq effektılerı men beineproeksiialardyŋ arqasynda jüzege asady. Būl tehnologiialyq şeşımder är körermendı qoiylymnyŋ basty keiıpkerındei sezındıredı. Operanyŋ basty keiıpkerı – Han Sūltan Joşy hannyŋ üşınşı äielı, Altyn Ordanyŋ bileuşılerınıŋ bırı- Berke hannyŋ anasy. Ol aqyldylyǧy, qaisar mınezı jäne saiasi köregendıgınıŋ arqasynda Altyn Orda tarihyndaǧy maŋyzdy tūlǧaǧa ainalyp, özın de, ūldaryn da Joşy ūlysyndaǧy basty qairatkerlerdıŋ qataryna qosty. İdeia avtory-Ainūr Köpbasarova.  Dramaturg Almas Nüsıptıŋ şyǧarmasy negızınde «Han Sūltan» operasyn  Maraltai Ybyraev jazyp şyqty. Operanyŋ rejisserı – äigılı italiandyq qoiuşy Davide Livermor. Onyŋ spektaklderı  Milandaǧy La Scala, Rim operasy, Turindegı Teatro Regio jäne Genuiadaǧy Carlo Felice teatrlarynda qoiylǧan. Qoiuşy dirijer – Abai atyndaǧy Qazaq ūlttyq opera jäne balet teatrynyŋ jäne M.Jälel atyndaǧy Tatar akademiialyq opera jäne balet teatrynyŋ bas dirijerı Nūrjan Baibosynov. Altyn Orda mūrasy türkı halyqtaryn bırıktıretın ruhani qazyna bolyp tabylatyndyqtan, operanyŋ qoiyluyna türkıtıldes elderdıŋ  ǧylymi ortalyqtary men ǧalymdary zor üles qosty. Opera jazu barysynda Altyn Orda men türkıtanu salasynyŋ ǧalymdary, atap aitqanda Altyn Orda jäne tatar handaryn zertteu ortalyǧynyŋ jetekşısı İlnur Mirgaleev, Ystambūl, Marmara universitetınıŋ professory Iliias Kemaloglu jäne tarih ǧylymdarynyŋ kandidaty Nūrlan Atyǧaev ǧylymi keŋesşı retınde qatysty. Afişa avtory – Assol Sas, illiustrator-suretşı, grafik. Assol öz jūmysyn bylai sipattady: «Jyrtqyş qūstyŋ qanaty men tūmsyǧy Han Sūltannyŋ jüzın bas kiım tärızdı jartylai jasyryp  tūr. Būl ärı qauıptıŋ, ärı qorǧaudyŋ simvoly ıspettı. Janyp jatqan qala – şaiqastardy, jeŋıster men jeŋılısterdı baiandasa, sol oqiǧalardyŋ ortasyndaǧy  onyŋ taǧdyry – jauyngerlerdıŋ äielı men anasy retınde körınıs tabady».