Adam saduasymen küres sonau 18 ǧasyrdyŋ aiaǧynda bastalǧan. Būl Europadaǧy äielder saudasyna qarsy qozǧalys edı.
Ötkenge şegınıs jasasaq, 1896 jyly Halyqaralyq katoliktık odaq Şveisariianyŋ Fraiburg qalasynda jas qyzdardy qorǧau instituttaryn qūrdy, al 1899 jyly Ūlybritaniianyŋ ūlttyq qyraǧy ūiymy 1899 jyly äielderdı satuǧa qarsy halyqaralyq kongress öz jūmysyn bastady.
Al, ekınşı düniejüzılık soǧystan keiın adam saudasyna qatysty mäseleler boiynşa üilestıru BŪŪ şeŋberınde jüzege asyryla bastady, sondyqtan 1949 jyly BŪŪ Bas Assambleiasy Adam saudasyna qarsy küres jäne basqalardyŋ jezökşelıgın paidalanu turaly konvensiiany qabyldady. 2010 jyly BŪŪ Bas assambleiasy 64/293 qararymen Adam saudasyna qarsy ıs-qimyldyŋ ǧalamdyq jospary bekıtılgen edı.
Osyǧan qarap-aq, düniejüzı elderı üşın adam saudasy asa maŋyzdy mäsele ekenın aŋǧaruǧa bolady.
Resmi derekterge süiensek, adam saudasy qaru-jaraq pen esırtkını satqannan keiın kırısı boiynşa üşınşı orynda . Būl degenımız atalmyş qylmys tabysty biznes qatarynda tūrǧanyn aiqyndaidy.
Mamandar, adam saudasynyŋ qūrbandary köbıne 9-17 men 30-38 jas aralyǧyndaǧy adamdar deidı.
Elımızde adam saudasy Qazaqstan Respublikasynyŋ 1997 jylǧy 16 şıldedegı No 167-I Qylmystyq kodeksınıŋ 128-babymen retteledı. Adamnyŋ qūqyǧyn būzyp, ony tırı tauar retınde paidalanǧandar zaŋ boiynşa 15 jylǧa deiın basbostandyǧynan aiyrylady.
Sauda nemese eŋbek qūldyǧynyŋ osy türınıŋ qūrbandary köbınese qūjattary joq jäne
Endı, «adam saudasynyŋ qūrbanyna ainalmau üşın qaitpek kerek?» degen saual tuyndaidy.
Azamattar köbıne şet elge jūmys jasauǧa şyǧyp, artynşa qasqyrdyŋ apanyna tüsedı. Mūndai jaǧdaiǧa tap bolmau üşın, şetelde jūmys ısteudı ūsynyp otyrǧan agenttıktıŋ zaŋdy ekenıne köz jetkızu qajet. Şetelge jūmysqa barmas būryn jūmysqa ornalasu turaly kelısımşart jasasyŋyz. Ūsynylǧan kelısımşartty mūqiiat oqyp şyǧyŋyz, tüpnūsqalardyŋ bırı qolyŋyzda qaluy kerek. Jūmys vizasyn alyŋyz, turistık viza jūmys ısteuge qūqyq bermeidı. Baratyn elıŋızdıŋ elşılıgınen sol memlekette osy jūmys türıne jūmysqa ornalasu mümkındıgı turaly sūrap hat jazyŋyz, qoŋyrau şalyŋyz. Medisinalyq saqtandyrudy räsımdeude asa maŋyzǧa ie.
Sarapşylar, barlyq qūjattardyŋ ekı danasyn jasatqan abzal deidı. Būl qūjatty tartyp alǧan jaǧdaida kömekke keletın tiımdı ädıs. Tuystarǧa qaida jäne kımmen bara jatqanyŋyzdy aituda maŋyzdy. Şetelgen şyqpas būryn Qazaqstan Respublikasynyŋ diplomatiialyq ökıldıkterı, ükımettık emes ūiymdar, sol eldegı köşı-qon jönındegı halyqaralyq ūiym keŋselerınıŋ meken-jai, bailanys nömırlerın bılıp alǧan jön. Al eger, «Qūl saudasy» qūryǧyna tüsıp qalsaŋyz, bıraq qaşyp ketseŋız, öz elıŋızdıŋ konsuldyǧynan nemese basqa mekemeden kömek sūraǧan dūrys.
