Almaty: ūlttyq jäne zamanaui mädeniettıŋ toǧysqan mekenı

Mädeniet – ūlttyŋ ruhani bailyǧy. Ol halyqtyŋ ömır salty, önerı, ädet-ǧūryptary, dästürlerı jäne tarihi mūralary arqyly körınıs tabady. Mädeniet – qoǧamnyŋ tarihi damuynyŋ ainasy jäne är ūlttyŋ bıregeilıgın sipattaityn negızgı elementterdıŋ bırı. Ärbır ūlttyŋ mädenietı onyŋ bolmysy men ruhani älemın aiqyndaidy. Mädeniet ūlttyŋ bıregeilıgı men erekşelıgın körsetetın qūndy qazyna bolyp tabylady. Ol uaqyt öte kele damyp, jaŋa mazmūnǧa ie bolady, bıraq özınıŋ tüpkı tamyrlaryn eşqaşan ūmytpaidy. Bızdıŋ de elımızdıŋ mädeni jaǧdaiy bırqalypty deŋgeide damyp keledı. Sonyŋ ışınde  Almatynyŋ mädeni ortalyqtary, teatrlary men mūrajailary – osynyŋ aiqyn mysaly. Almaty siiaqty qalalar mädeniettıŋ tırı kuäsı bolyp, ūlttyq jäne jahandyq qūndylyqtardyŋ almasuyna mümkındık berıp jatyr. Almaty – Qazaqstannyŋ mädeni jüregı, eldıŋ tarihy men qazırgı zamanǧy önerınıŋ toǧysqan mekenı. Qala öz tūrǧyndary men qonaqtaryna bai mädeni ömırdı ūsynady. 2023 jylǧy derekter boiynşa, Almatyda 20-dan astam teatr, 30-ǧa juyq mūrajai jäne 15-ke juyq mädeniet saraiy bar. Būl mekemeler jyl saiyn jüzdegen myŋ adamdy özıne tartady. Mädeniet mekemelerı men mūralar Almaty qalasynyŋ mädenietı ǧasyrlar boiy qalyptasqan. Ūly Jıbek jolynyŋ maŋyzdy beketterınıŋ bırı retınde Almaty ärtürlı örkenietter men mädenietterdıŋ toǧysuyna yqpal ettı. Keŋes däuırınde qala Qazaqstannyŋ astanasy retınde mädeni damuǧa serpın berdı. Bügıngı taŋda Almaty Qazaqstannyŋ eŋ ırı mädeniet ortalyqtarynyŋ bırı bolyp tabylady. Abai atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiialyq opera jäne balet teatry – klassikalyq önerdıŋ simvoly. Mūnda jyl saiyn 50-den astam ūlttyq jäne älemdık opera, balet qoiylymdary ötedı. M.Äuezov atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiialyq drama teatry – qazaq dramalyq önerınıŋ jüregı. Teatr sahnasynda jyl saiyn jüzge juyq spektakl qoiylady.Ortalyq Memlekettık Mūrajai – Qazaqstannyŋ tarihy men mädenietıne arnalǧan eŋ ırı mūrajai. Mūnda 200 myŋnan astam eksponat saqtalǧan. Qasteev atyndaǧy öner mūrajaiy – beineleu önerınıŋ jauharlary men zamanaui tuyndylar qoiylǧan oryn. Mūrajaida 25 myŋnan astam öner tuyndysy bar. Ūlttyq kıtaphana – Qazaqstannyŋ eŋ ırı kıtaphanasy, onda 7 millionnan astam kıtap qory bar. Qalalyq kıtaphanalar – ädebiet pen bılımdı därıpteitın mädeni keŋıstıkter. Qala mädenietınıŋ zamanaui kelbetı Zamanaui Almaty şyǧarmaşylyqtyŋ jäne önerdıŋ jaŋa ülgılerın körsetuge daiyn. Qaladaǧy Esentai Gallery, Tengri-Umai galereiasy jäne Art Lane siiaqty art-keŋıstıkter suretşıler men dizainerlerdıŋ jaŋa tuyndylaryn körsetedı. Almaty Arbat – şyǧarmaşylyq ortanyŋ jäne köşe önerınıŋ naǧyz ortalyǧy. Almaty jyl saiyn türlı mädeni jäne halyqaralyq festivalder ötkızedı: - Apple Fest – Almatynyŋ simvoly sanalatyn almanyŋ qūrmetıne arnalǧan festival. - Star of Asia – halyqaralyq deŋgeidegı muzyka jäne öner merekesı. - Almaty Film Festival – kino önerın därıpteitın maŋyzdy şara. Almatynyŋ tūrǧyndary üşın mädeniet rölı Statistikaǧa säikes, Almaty tūrǧyndarynyŋ 65%-y teatrlar men mūrajailarǧa jiı baryp tūrady. Sonymen qatar, qaladaǧy jastar arasynda şyǧarmaşylyq studiialarǧa jazylu körsetkışı jyl saiyn 10%-ǧa artyp keledı. Almaty – ūlttyq jäne zamanaui mädeniettıŋ toǧysqan erekşe mekenı. Būl qalada ärbır qadam saiyn tarihtyŋ, önerdıŋ jäne şyǧarmaşylyqtyŋ tynysyn sezınuge bolady. Almaty mädenietı – tek qalanyŋ emes, bükıl Qazaqstannyŋ ruhani ainasy.