Sondyqtan, Almatynyŋ sport pen mädeniettı damytudaǧy rölı, onyŋ tarihy men qazırgı jaǧdaiy, osy saladaǧy memlekettık baǧdarlamalar men jeke bastamalar jaily söz qozǧau maŋyzdy. Qalanyŋ ösıp-örkendeuı men tūrǧyndardyŋ salauatty ömır saltyn nasihattaudaǧy ülesı, sporttyq infraqūrylym men mädeni jobalardyŋ damuy Almatyny tek qazaqstandyqtar üşın ǧana emes, halyqaralyq arenada da tanymal etedı.
Almatyda sporttyq infraqūrylymnyŋ damuy memlekettık qoldaumen qarqyndy jürıp jatyr. Soŋǧy jyldary qalada köptegen sport nysandary jaŋartylyp, jaŋa sporttyq keşender salyndy. 2011 jylǧy Qysqy Aziia oiyndary jäne 2017 jylǧy Universiada Almatyda halyqaralyq deŋgeidegı sport nysandarynyŋ salynuyna türtkı boldy, olardyŋ qatarynda Medeu mūz aidyny men Şymbūlaq tau-şaŋǧy kurorty erekşe oryn alady. Sonymen qatar, qaladaǧy fitnes-klubtar, sport zaldary, basseinder men jügıru joldaryna tūrǧyndar men qonaqtar da jiı qatysady. Būl infraqūrylym Almatyny salauatty ömır saltyn ūstanu üşın qolaily qalaǧa ainaldyrdy.
Almaty qalasynda türlı mädeni ıs-şaralar jiı ūiymdastyrylady. Mysaly, är jyly ötetın Almaty künı merekesınde qala köşelerınde konsertter, körmeler, festivalder jäne kıtap järmeŋkelerı ötedı. 2024 jyly qaladaǧy mädeni şaralardan tüsken kırıs 71 milliard teŋgeden asty, būl Almatynyŋ mädeni ömırınıŋ qarqyndy damyp jatqanyn körsetedı. Sonymen qatar, qalanyŋ kıtap mädenietın damytuda Kıtap Fest ülken üles qosyp keledı, būl järmeŋke kıtap süier qauymdy bırıktıretın jäne qazaqstandyq ädebiettı nasihattaityn maŋyzdy oqiǧaǧa ainaldy.
Almaty qalasynyŋ mädeniet salasynda, äsırese teatrlar men kinoteatrlarǧa degen qyzyǧuşylyqtyŋ artuy nazar audararlyq jaǧdai.
Soŋǧy jyldary, äsırese pandemiiadan keiın, tūrǧyndardyŋ mädeni ıs-şaralarǧa qatysu belsendılıgı edäuır östı. Almatyda 20-dan astam teatr, sonyŋ ışınde memlekettık, jekemenşık jäne eksperimentaldy teatrlar bar. Olardyŋ qatarynda M. Äuezov atyndaǧy teatry, Ǧabit Müsırepov atyndaǧy teatr, opera jäne balet teatry syndy äigılı teatrlar ornalasqan.
2022 jyly Almatyda teatrlar 300-den astam qoiylym ūsyndy, olardy 150 myŋnan astam körermen tamaşalady. Būl statistika mädenietke degen qyzyǧuşylyqtyŋ artuyn körsetedı. Qalanyŋ tūrǧyndary men qonaqtary teatrlarǧa qatysu arqyly tek önerdıŋ bır türın tamaşalaumen ǧana şektelmei, sonymen qatar ruhani azyq alady.
Kinoteatrlar salasynda da jaǧdai özgeşe emes. Almatyda 30-ǧa juyq kinoteatr jūmys ısteidı, olardyŋ bırı - “Kinopark” jelısı. 2023 jyldyŋ basynda Almatydaǧy kinoteatrlar 3 millionnan astam körermendı qabyldaǧany turaly derekter bar, būl körsetkış ötken jylmen salystyrǧanda 15% ösudı körsetedı. “Kino-2023” baǧdarlamasy aiasynda qalada ūiymdastyrylǧan kinofestivalder men mädeni şaralar körermenderdıŋ qyzyǧuşylyǧyn arttyruǧa yqpal etude.
Sonymen qatar, qala tūrǧyndarynyŋ mädenietke qyzyǧuşylyǧy men belsendılıgın arttyru maqsatynda bılım beru baǧdarlamalary men şeberlık synyptary ūiymdastyryluda. Mysaly, teatraldy öner men kino öndırısıne qatysty kurstar jastardy öner salasynda damytuǧa kömektesedı.
Osylaişa, Almaty qalasynda mädeniet salasy men önerge degen qyzyǧuşylyqtyŋ artuy, qala tūrǧyndarynyŋ ruhani bailyǧyn arttyryp, önerdıŋ damuyna äser etıp otyr. Mädeniet pen önerdı damytu üşın aldaǧy uaqytta da tūraqty qoldau men jaŋa jobalardy ıske asyru qajet.
Turizm jäne qalanyŋ tartymdylyǧy: Almatynyŋ turistık sektory da damu üstınde, ötken jyly turizmnen tüsken kırıs 106 milliard teŋgege jetıp, būl saladaǧy investisiialar kölemı 47%-ǧa östı. Qalaǧa jyl saiyn Qazaqstannyŋ är aimaǧynan jäne şet elderden turister kelude. Turisterdı tartu maqsatynda Almaty äkımdıgı qalanyŋ servis salasyn damytuǧa, turizm qyzmetkerlerın aǧylşyn tılıne oqytuǧa basa nazar audaryp jatyr. Şeteldık qonaqtardy Almatynyŋ tabiǧi jäne mädeni körnekılıkterı, onyŋ ışınde Ile Alatauynyŋ taulary men tau şaŋǧy kurorttary, qalanyŋ tarihi jäne mädeni eskertkışterı qyzyqtyrady.Jalpy alǧanda, Almaty qalasynyŋ sport jäne mädeniet salalaryndaǧy jetıstıkterı onyŋ tūrǧyndary men qonaqtaryna sapaly demalys ūsyna otyryp, qalany elımızdıŋ eŋ maŋyzdy mädeni-sporttyq ortalyǧyna ainaldyrdy. Qalanyŋ bolaşaq damu josparlary Almatynyŋ būl baǧyttarda älı de joǧary deŋgeilerge jetuın maqsat etıp otyr.
