Namibiianyŋ tūŋǧyş prezidentı Sem Nuioma 95 jasynda qaitys boldy, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly.
Saiasatker soŋǧy üş aptasyn auruhanada ötkızıp, densaulyǧynyŋ naşarlauyna bailanysty em qabyldaǧan.
Sem Nuioma 1929 jyly Namibiiada düniege kelgen. Ol kezde el Oŋtüstık-Batys Afrika dep atalyp, Oŋtüstık Afrika Odaǧynyŋ baqylauynda bolǧan. Jas kezınde temırjolda jūmys ıstep, saiasatqa qyzyǧuşylyq tanytqan. Onyŋ basty maqsaty otarşyldyq bilıkten elın azat etu edı.
Namibiia 1884-1915 jyldar aralyǧynda Germaniianyŋ otarynda boldy. 1959 jylǧa qarai Nuioma Ovambolend halyq ūiymynyŋ jetekşısı atandy. Būl qozǧalys keiınnen Oŋtüstık-Batys Afrika halyq ūiymasyna (SVAPO) ainalyp, Namibiianyŋ täuelsızdıgı üşın basty küres küşı boldy. Bügınde būl partiia eldıŋ bilık basyndaǧy partiiasy.
1960 jyly Nuioma elden quyldy. Ol Zambiia, Tanzaniia jäne Angolada tūrdy. Namibiianyŋ täuelsızdıgın moiyndatu üşın BŪŪ-ǧa jügındı, bıraq Oŋtüstık Afrika Respublikasy (OAR) būǧan qarsylyq bıldırdı.
1966 jyly Namibiiada täuelsızdık üşın partizandyq soǧys bastaldy. Nuioma būl soǧysty emigrasiiadan basqardy.
1989 jyly, OAR Namibiiadan bas tartuǧa kelısken kezde, Nuioma elıne oraldy. 1990 jyly, 25 jylǧa sozylǧan soǧystan keiın, Namibiia täuelsızdıgın aldy.
Sol jyly ötken alǧaşqy prezidenttık sailauda Nuioma ülken basymdyqpen jeŋıske jettı. Keiın 1994 jäne 1999 jyldary qaita sailandy. Konstitusiiaǧa özgerıs engızıp, üşınşı merzımge sailanuǧa mümkındık alǧany üşın synǧa ūşyrady.
2005 jyly Nuioma prezidenttık qyzmetten kettı, al 2007 jyly SVAPO partiiasynyŋ basşylyǧynan da bas tartty. Ol būl partiiany 47 jyl basqardy.
Ūqsas jaŋalyqtar
