Bügın Alaş partiiasynyŋ jetekşısı, ūlt kösemı Älihan Bökeihanovtyŋ tuǧan künı.
Ol 1866 jyly 5 nauryzda qazırgı Qaraǧandy oblysy, Aqtoǧai audanynda düniege kelgen.
Älihan Bökeihanov – Alaş qozǧalysynyŋ jetekşısı, ǧalym, publisist. Ol qazaq halqynyŋ saiasi, äleumettık, mädeni damuyna zor üles qosqan tarihi tūlǧa.
1905 jyldan bastap ūlttyq müddenı qorǧau jolynda küres jürgızıp, 1917 jyly qūrylǧan Alaş Orda ükımetınıŋ töraǧasy boldy.
Memlekettık Duma deputaty retınde qazaq halqynyŋ qūqyqtaryn qorǧauǧa atsalysty. Ǧylymi-aǧartuşylyq salada da ülken eŋbek sıŋırıp, qazaq tarihy, şaruaşylyǧy men mädenietı jönınde zertteuler jazdy.
Älihan Bökeihanov «Resei. Jalpy geografiialyq sipattama» atty köp tomdyq eŋbektıŋ qazaq dalasyna arnalǧan 18-tomynyŋ avtorlarynyŋ bırı boldy.
1904 jyly qazaq dalasyna qonys audaru qozǧalysyn zerttegen F.A. Şerbina ekspedisiiasynyŋ qūramynda bolyp, jer mäselesıne qatysty maŋyzdy derekter jinaǧan.
1911-1914 jyldary «Jaŋa ensiklopediialyq sözdıktıŋ» 4-21 tomdaryna avtor retınde qatysqan.
«Qazaq» gazetınıŋ redaktory retınde ūlttyq sanany oiatuǧa üles qosty, Abai şyǧarmalaryn nasihattap, orys ädebietın audardy. Ol qazaq jerın otarlauǧa qarsy şyǧyp, ūlttyq-mädeni avtonomiiany qūruǧa ūmtyldy.
Keŋes bilıgınıŋ ūlt saiasatyna qarsy bolǧany üşın 1937 jyly 27 qyrküiekte Qazaqstan Keŋestık Respublikalar Odaǧy Joǧarǧy Sotynyŋ Äskeri Kollegiiasy jalǧan aiyp taǧyp, Älihan Bökeihanovty 71 jasynda elınen tys jerde – Mäskeude ölım jazasyna kesılsın degen ükım şyǧardy.
Basqa materialdar
Adyrna.kz ūlttyq portalynyŋ maŋyzdy aqparattaryna jazylu
Soŋǧy jaŋalyqtar turaly habardar bolyŋyz