Qytaı elindegi eki mıllıon qazaqtan jyl saıyn súıinshi habar keletin ǵadet bar. Anaý bir jyldary «Tııan-Shan» kınostýdııasy «Kórikti meken» fılmin elge ákelip, kórermendi kózaıym qylǵan-dy. Sosyn «Qara jorǵa» men qara dombyrany Gınnestiń rekordtar kitabyna biraq engizgenine qarap, aýzymyzdy ashqanbyz. Qazaqylyqty ár qyrynan tanytyp júrgen baýyrlarymyz bıyl qandaı syılyq ázirler eken dep ishteı kútip júrgenimiz jasyryn emes-ti. Mine, alǵadaı súıinshi jetti. Osy aptada Dúnıejúzi qazaqtary qaýymdastyǵynda arǵy bette túsirilgen sýjańa fılmniń tusaýkeseri boldy. Fılmniń aty — «Aqsarbas», senarııin jazǵan Qytaıǵa tanymal qazaq jazýshysy, Shynjań Jazýshylar odaǵy tóraǵasynyń orynbasary Erkesh Qurmanbekqyzy. Túsirýshi top: QHR Ortalyq telearnasy, rejısseri Gaý Fyń atty qytaı.
Aldyn-ala aıta ketelik, bul fılmniń jelisi shamamen budan 100 jyl burynǵy qazaq ómirin, sahara mádenıetin, kóshpendi taǵdyrdyń astarly otbasylyq jaǵdaıyn arqaý etken. Jaz jaılaý, kúz kúzeý, qys qystaý, kóktem de kókteý saǵalap, kóshe júrip kógildir dúnıeniń esigin ashatyn qazaq jan-dúnıesi, turmys-salty, ádet-ǵurpy sol kúıinde sýrettelgen shyn mánindegi qazaqy fılm deýge tolyq negiz bar. Ásirese, kósh saltanaty erekshe oryn alǵan: túıege artylǵan júk, onyń árbir detaly kúni keshegi ómir saltymyzdy kóz aldymyzdan qaıta ótkizedi. Myńǵyrǵan maldy baǵyp-qaǵý jaǵdaıy, kıizúıdiń baý-shýynyń tolyqtyǵy, at ábzelderiniń, keıipkerler kıiminiń jarasymdylyǵy kimdi bolsyn oqıǵa jelisimen erte túsetindeı.
Oqıǵa jelisi Qalı atty bala, onyń aǵasy Qaster, Aqtaı atty seri jigit, jáne Úkibala esimdi boıjetkenniń arasynda órbıdi. Úkibalanyń atastyrǵan jigitke turmysqa shyqpaı toı ústinde Aqtaı serimen kóńil qosyp, elden qashýy, bes jyldan soń kúıeýi qaıtys bolyp, Qalıdyń aǵasy Qasterge úılenýi, aqyry artynda qalǵan eki balasyn qımaı qaıta ketýi oqıǵaǵa arqaý bolǵan. Mundaǵy negizgi ıdeıa — ananyń balaǵa degen mahabbaty, óshpes sezimi, qandaı qıyndyq bolsa da, ózegin jaryp shyqqan baladan artyq eshteńeniń joqtyǵy bolsa kerek. Muny botasynan ajyraǵan Bozingenniń Qasterdiń aýylyna qaıta-qaıta qashyp kelýimen, Qalıdyń aqsarbas qozysynyń enesiz qalyp, ony eshkilerdiń súzýimen jaqsy sáıkestirgen. Osynyń bárin kózimen kórgen Úkibala ýaqyt ozǵan saıyn qos botasyn ańsap zaryǵyp, aqyry burynǵy qaıynjurtyna tartyp otyrady.
Eń bastysy, Fılmniń taza qazaq tilinde túsirilýi, akterlerdiń kásibı sheberligi bolmasa da óz rólderin oıdaǵydaı somdaı alǵany qýantady. Keıipkerlerdiń óz daýsymen boıamasyz berilgendikten de, daýystarynda anyqtyq bolmaıtyn jeri de bar. Muny Erkesh Qurmanbekqyzy kınonyń jasandylyqtan ada bolýy úshin solaı etkendikterin aıtady. Aıtpaqshy, seri Aqtaıdyń rólin elimizdegi belgili jas akter Nurlan Álimjan oınaǵan.
Shamamen 1 mıllıon dollar qarjy ketken bul kınony kórýshiler ekiudaı pikirde bolǵany da ras. Biri fılm jelisinde shıraqylyq joq, shubalańqy, bata berýde, sóz mánerlerinde jutańdyq baıqalady dese, endi bir jaq taza kóshpendilik tarıhymyzdy dálme-dál sýretteýimen qundy dep otyr.
Dúnıejúzi qazaqtary qaýymdastyǵy birer kúnniń ishinde iri kınozaldardan kórsetemiz dep ýáde etti.
Bizdegi telearnalar sheteldiń arzan serıaldary men atys-shabysqa, zorlyq-zombylyqqa, zombılyq men manııaktyqqa qurastyrylǵan kóbik kınolaryn ekrannan úzbeı bergenshe, óz baýyrlarymyzdy qanattandyryp, osy sekildi ulttyq naqyshy joǵary fılmderdi satyp, elge jetkizse, qanekı?
«Abaı-aqparat»
