Koreiada ettıŋ 100 gramy 3800 teŋge. Azyq-tülıkterı öte qymbat. Etterınen ukoldyŋ iısı qatty şyǧyp tūrady. Tamaqtaryn jei almaimyz. Keşe köşege şyǧyp, jan jaqty barladym. Qatar tūrǧan üş dükende baǧa üş türlı. Bırınşı dükende barlyq tauardyŋ baǧasy jazylyp tūr.
Bız mensınbeitın tez daiarlanatyn kespeler (doşiraktar) mūnda şamamen 600 teŋge bolady. Izdep jürıp qyzyma klubnika taptym. 500 gramm klubnika 4000 von, būl teŋgege şaqqanda 1500 teŋge bolady.
Al endı üş dükende nege üş türlı baǧa degenge kelsek, Koreiada käsıpkerler ükımetke jaltaqtamaidy. Salyǧyn töleidı. Dükenderın arnaiy uäkılder kelıp tekserıp tūrady. Önım baǧasyn da sol arnaiy uäkıldermen keŋesıp qoiady. Şyǧyny ösıp bara jatsa, jalǧa alu qūny joǧarlasa bırden memlekettık baǧalau-saraptau qyzmetıne jügınedı. Sosyn baryp önım baǧasyna qosymşa qūn qosady. Joǧaryda aitqanymdai, ettıŋ 100 gramy 3800 teŋge. Sebebı kärısterge keletın ettıŋ 82 paiyzy import.
Al qalǧan 22 paiyzy otandyq et önımderı. İmport bolǧannan keiın ärine önım qymbat. Tehnikasy damyǧan el bolǧandyqtan būl jaqta ūialy telefon arzan. Barlyq jerde vaifai tegın. Magazinge kıresıŋ parol sūramai-aq vaifai qosylady. Klinikada audarmaşylar bar. Dükenge kırgende gugl perevodchikke riza boldym. Orysşany korei tılıne audaryp aldym da, telefon arqyly körsetıp qalaǧanymdy aldym. Sondaǧy alǧanym 500 gram klubnika, tättı pechene, vafli, nan, salfetka aldym. Osynyŋ barlyǧy 16 myŋ von boldy. Teŋgege şaqqanda 6000 myŋ teŋge. Mıne, Korei elındegı azyq-tülık baǧasy osy. Bırden palataǧa kele salyp audarmaşydan "professorlyq ataǧy joq qatardaǧy därıgerler qanşa jalaqy alady" dep sūradym. 3500 dollar alady eken. Jäi ǧana universitet bıtırgen qatardaǧy mūǧalım, 4000 dollar alatyn körınedı. Al professorlarynyŋ jalaqysy 6000 dollardyŋ ainalasy. Būl elde eŋ qūrmettı mamandyq därıger men mūǧalım eken. "Sosyn memlekettık qyzmette jūmys ısteiuge asa qūlyq tanytpaimyz" deidı.. Sebebı äkım, mer, deputat, ministr degenderdıŋ jalaqysy öte az eken.. Olar mūǧalımderden ekı ese az jalaqy alatyn körınedı. Menıŋ eŋ qyzyqtyrǧany būl elde mūǧalımder men därıgerlerge qoǧamdyq kölıkte jüru üşın arnaiy jeŋıldık kartasy, kommunaldyq tölemge arnaiy jeŋıldık berıledı eken. Barlyǧyn oilanyp ısteitın halyq qoi bılımı men densaulyǧyna qatty män berılgen. Bız ekonomikaǧa bölınetın qarjynyŋ 60 paiyzyn bankterdı quattandyruǧa bersek, al būl el bılımı men densaulyǧyn jandandyruǧa beredı eken. Bızdıŋ bankter ükımetten qarjyny alyp alady da, ony halyqqa 28 paiyzben qaitara qaryzǧa berıp eldı depressiiaǧa tüsırıp jür ǧoi. Al būlarda qarjy bırınşı kezekte medisina men bılımge bölınedı. Osydan baryp Ükımettıŋ bızdı syilamai otyrǧanyna qarnym aşty. Syilasa adam kapitalynyŋ damuyn oilap aldymen halyqty qaryzǧa batyratyn bankterdı jarylqai bermei densaulyq pen bılım salasyna qarjy böler edı. "Būl arada azyq-tülıgı qymbat eken" dep men aitqanmen jergılıktı kärısterdıŋ jalaqysy ony köterıp tūr. Ony külıp qana jüretın kärısterdıŋ kiım kiısınen jürıs tūrysynan aŋǧaruǧa bolady. "Kedei tūrady degen audannyŋ özınde medisinany damytu üşın barlyǧy jasalǧan" degende "eee, ükımetım-ai" dep bır kürsındım...
Qarlyǧaş ZARYQHANQYZY,
Koreia-Almaty
"Adyrna" ūlttyq portaly
