Qazaqstandaǧy Ma San Chi audanyndaǧy düngenderdıŋ ūstanatyn dıni joly- sopylyqqa negızdelgen Qazaqstan aumaǧynda ekstremistık jäne tiym salynǧan "tabliǧ jamaǧaty " ūiymy degen äŋgıme köpten berı aityluda. Şyntuaitynda,tegı qytailyq düngenderdıŋ tarihi dıni ūstanymy sufizm XVII ǧasyrdyŋ ortasynan bastap Qytaidaǧy Sin bilıgınıŋ alǧaşqy onjyldyqtarynda imperiiaǧa sopy missionerlerı arqyly alǧaş engen edı. Qaşǧar aimaǧyndaǧy mürşid-sopy appaq "Hodjidıŋ"dıni ekspansiialyq ekspedisiiasynyŋ yqpalymen Gansu provinsiiasynda,(qazırgı Sinhai) sopylyq keŋ etek jaidy.HÜIII ǧasyrda appaq "Hodjidıŋ" ruhani mūragerlerı ,iaǧni Gansu sopylary Ma Laichi men Ma Minsin degen diuana-missionerler qytai bilıgınıŋ rūqsatymen Sin imperiiasynda "Kufiia" jäne "Djahriia"atauyn alǧan sopylyq tariqattardyŋ negızın qalady . Zıkırdı ekstaz türınde qūpiia nemese jariia aitu sopylardyŋ kelesı ekı ǧasyr boiy Huei (düngen), dunsian jäne salar halqynyŋ tarihynda ülken röl atqardy.Qazırgı kezge keletın bolsaq būl ortaǧasyrlyq kertartpa
sopylyq top Orta Aziiada tek Qyrǧyzstanda ǧana özderın erkın sezınedı.
Osy destruktivtı sopylyq aǧym turaly www.adyrna.kz saitynda jariialanǧan "Men qalai ruhani jaŋǧyrdym " atty avtobiografiialyq kıtabymda egjei-tegjeilı baiandaǧan edım.
https://adyrna.kz/post/26658
Eŋ qyzyǧy düngender köp şoǧyrlanǧan körşımız Qyrǧyzstannyŋ bas müftiı sopylyq baǧyttaǧy tabliǧ jamaǧatynyŋ beldı ökılı bolsa,al kommunistık qytaidyŋ bilıgı öz elınde bas müfti qylyp ūlty düngen adamdy sailaǧan.Qytai kompartiiasynyŋ soiylyn soǧatyn qyzyl müftidıŋ ūlty düngen boluy da köp närsenı aŋǧartady.Ne bolsa da myŋ ölıp myŋ tırılgen ūltymdy Jaratuşy özı irrasionaldy ortaǧasyrlyq monarhiialyq dıni qaratünekke şaqyratyn adasqan sopylardan saqtasyn!
Tūrarbek Qūsaiynov
"Demos" QB töraǧasy