Qordaidaǧy jaǧdai bütkıl eldı eleŋ etkızıp, eşkımdı bei-jai qaldyrmady. Memleket tarapynan tiıstı ıs-şaralar dereu qabyldanuda - oqiǧa saldaryn joiu maqsatynda Ükımettık komissiia qūrylyp, zardap şekkenderge tiıstı kömek körsetılıp, osy jaǧdaiǧa jol bergen jauapty qyzmetkerler ornynan bosatyldy. Bıraq, ädettegıdei, äleumettık jelıdegı dau-damai, söz tartys toqtaityn emes. Bügınde sol äleumettık jelıde daulasyp jatqan azamattardy şartty türde bırneşe topqa böluge bolady:.
1. Ūltşyldar. Oryn alǧan janjaldarda tek qazaqty aiyptau qatelık. Özge ūlttar qazaqtyŋ müddesımen sanasuy qajet. Bolǧan jaǧdaidyŋ sebebı – özge ūlt ökılderınıŋ qazaq tılı, dästürın syilamauy. Köpūltty saiasat ūstanymynan bas tartu kerek.
2. Liberaldar. Qazaqtar jäne özgeler dep bölınu dūrys emes, barlyǧymyz, eŋ aldymen Qazaqstan azamattarymyz. Zaŋ bärıne bırdei ortaq. Qazaqstan köpūltty saiasattan bas tartpauy qajet. Bärıne kınälı bilık. Saiasi reformalar kerek, mysaly äkımder sailanuy qajet.
3. Bırlıkke şaqyrǧandar. Bırlık pen tūraqtylyq basty qūndylyǧymyz. Ūltaralyq kelısımdı saqtau qajet. Qazaqtar memleket qūrauşy ūlt retınde özınıŋ jauapkerşılıgın sezınuı tiıs. Bärıne kınälı – araŋdatuşylar.
4. Dınşılder. Ūltqa bölınu dūrys emes. Ūltşyldyq – qauıptı. Eŋ aldymen, barlyǧymyz mūsylman bauyrlarmyz. Mūsylman mūsylmanǧa qol kötermeidı. Bırlıktı saqtauymyz qajet.
Būl tek şartty türde atap otyrǧan negızgı toptar. Odan basqa da türlı pıkırler men pozisiialar jetkılıktı. Osydan, aitalyq, on jyl būryn qoǧamdyq pıkırtalasta mūnşama taraptar bolmauşy edı, ary ketse bilık jaǧyndaǧy jäne bilıkke qarsy bolyp bölınetın. Bıraq soŋǧy jyldary saiasi-qoǧamdyq ömırdıŋ sonşalyq kürdelengenı, endı pıkırtalas alaŋy da keŋeie tüstı. Jäne būryn liberaldy toptardyŋ özderı negızınen orys tıldı azamattardan tūratyn bolsa, qazır liberaldy alaŋda bırşama qazaq tıldı spikerler paida boldy. Iаǧni, qazaq qoǧamy özgerıs üstınde, jaŋa toptar, jaŋa müddeler, jaŋa talaptar paida boluda. Būl soŋǧy prosessterdıŋ oŋdy tūsy. Al, qauıptılıgı ol jalpy radikaldy pıkırlerdıŋ paida boluy. Dınşıldık qauıptı emes, bıraq äsıre dınşıldık qauıptı. Jäne de, tek mūsylman mūsylmanǧa emes, jalpy adam balasy basqa adamǧa, qandai dın ūstansa da, qol köteruı qylmys. Ūltşyldyq ta qauıptı emes, bıraq äsıre ūltşyldyqtan saqtanu kerek, äitpese, odan basqa qiyn jaǧdaiǧa ūrynyp qalamyz. Liberaldy ūstanym qajet, bıraq bilıktı synaimyz dep, memlekettı tıpten joqqa şyǧaru qatelık. Bırlıkke, yntymaqqa şaqyrǧannyŋ bärın bilıktıŋ sözın söilep otyr dep aiyptau dūrys emes, būlar şynymen de qajet qūndylyqtar, bıraq bar kemşılıkterdı de moiyndauymyz tiıs. Iаǧni, ainalada bolyp jatqan kez kelgen oqiǧaǧa baiyppen, salmaqty qarauǧa ūmtylǧanymyz jön. Diskussiia kerek qoi, bıraq qyzyl keŋırdek bolyp aitysyp jatqanda, öşpendılıksız, agressiiasyz, tek menıkı ǧana dūrys dep, özge pıkır ūstanǧannyŋ bärı satqyn, opasyz, jau dep körmei talqylauymyz qajet. Bolǧan oqiǧalar, būl memleketımızdıŋ damu tarihyndaǧy qaiǧyly bır sätı, auyr kezeŋı, bıraq būl synnan da ötuımız qajet, Qūdai qalasa, ötemız degen ūstanymmen qaraǧan abzal. Tek aşyq, bükpesız äŋgıme, bıraq tereŋ salmaqty talqylaular arqyly ǧana bız sol äleumettık keselderden arylamyz.
Erlan Qarinnyŋ Feisbuk paraqşasynan
