Zaŋger būl zaŋdy daiyndau barysynda bırqatar kemşılıkterdıŋ bolǧanyn, ol turaly baspasöz ben äleumettık jelılerde jariialaǧanyn aitty. Alaida ol Evgeni Jovtis bastaǧan bır top mamandardyŋ jaŋa zaŋnyŋ ışındegı «şet eldık jäne azamattyǧy joq adamdardyŋ Qazaqstanda mitingıge şyǧa almaitynyna bailanysty normaǧa» baiktot jariialauyna (Būl norma Europa men halyqaralyq şarttardyŋ adam qūqyqtary jönındegı bölımge säikes kelmeidı degendı aitqan) kelıse almaitynyn jetkızdı. Zaŋger bızge elımızdıŋ tūtastyǧy qajet ekenın aityp, halyqaralyq normalarǧa mysal da keltırdı.
Abzal Qūspan zaŋ jobasynyŋ qazırgı qoldanystaǧy Konstitusiia talaptaryna sai keletındıgı jönınde:
- Bırınşıden, qoldanystaǧy konstitusiianyŋ 32-babynda mitingılerge qatysty «QR azamattary beibıt ärı qarusyz jinaluǧa, jinalystar, mitingıler men demonstrasiialar, şeruler ötkızuge jäne tosqauyldarǧa tūruǧa haqyly» delınedı. Iаǧni, būl jerde eşqandai alternativa norma joq. Qazaqstan Respublikasynyŋ adamdaryna berılgen airyqşa qūqyq ekenın eskertkım keledı.
Ekınşıden, kez kelgen elde halyqaralyq şarttardan bölek, özderınıŋ ūlttyq zaŋnamasy bolady. Ol zaŋnamanyŋ halyqaralyq şarttardan belgılı bır erekşelıgı bar. Mysal aitaiyn. Reseidıŋ «Nochnye volki» degen baikerler qoǧamy bırneşe jyl kölemınde Ekınşı düniejüzılık soǧystaǧy jeŋıstı syltau qylyp, jeŋıstı Berlinge baryp toilaimyz degen maqsatpen bırneşe eldıŋ territoriiasyn basyp şeruler (avtobuspen, motosiklmen) ūiymdastyryp kele jatyr. Bıraq olar bırneşe jyl qatarynan Euroodaqtyŋ territoriiasyna kıre almai keledı. «Nochnye volkidyŋ» Polşadan bastap ärı qarai ötuıne tiym salynǧan. Öitkenı, olardyŋ maqsaty – stanilizmdı nasihattau, Keŋes ükımetın nasihattau, orys ūltşyldyǧyn nasihattau. Būl – Evropa elderınıŋ ūstanymyna qarama qaişy. Ol elder özderınıŋ ūstanymdaryna qarsy beibıt jiynǧa rūqsat beru bylai tūrsyn, öz territoriialaryna kırgızbei kele jatyr. Osyǧan bailanysty Reseidıŋ Syrtqy ıster ministrlıgınen bastap ärtürlı vedmostvo basşylary men saiasatkerlerı negativtı pıkırlerın bıldırude - dedı.
Zaŋger Qazaqstanǧa qatysty da mysal keltırdı.
«1991 jyly Oral qalasynda jergılıktı kazaktar men Reseidıŋ köptegen oblystarynan kazachestvo ökılderı kelıp, Oral kazachestvosynyŋ Resei imperatoryna 300 jyldyǧyn toilauǧa niet bıldırdı. Sol kezde öte ülken deŋgeide boluy mümkın halyqaralyq janjaldyŋ aldy alyndy. «Azat» partiiasy öte ülken jūmys jasap, ūltaralyq şielenıstıŋ aldyn aldy.
Eger bız Qazaqstan azamatty joq adamdarǧa mitigıge şyǧuǧa rūqsat berıp qoiatyn bolsaq, osyndai jaǧdaidyŋ qaitalanbasyna kım kepıl bola alady?
Osyǧan bailanysty zaŋger retınde de, qoǧam belsendısı retınde de zaŋdaǧy normany qoldauǧa şaqyramyn» - dedı Abzal Qūspan.
"Adyrna" ūlttyq portaly
https://www.youtube.com/watch?feature=youtu.be&v=TMRhybpB3wQ&app=desktop
