Qazaqtar aitady: "Bızdegı aştyq sūrapyl bolǧan. Eŋ köp qyrylǧan halyq qazaq, älem būl genosidtı bıluı, moiyndauy tiıs" deidı.
Qalai? Qalai moiyndaidy aitşy?! Öz qazaǧyŋnyŋ arasynda teŋ jartysy "būl eşqandai genosid emes, ekonomikadaǧy qatelıkterdıŋ saldary" dep qūlşa qūldyrap, mıŋgırlep jürgende. Öz tarihyn, öz halqynyŋ qasıretın moiyndamai jürgen ūltty älem elderı kerek etpeidı, syilamaidy, eşqaşan moiyndamaidy. Ondai ūltqa küle qaraidy, mysqyldaidy. Aşy bolsa da aqiqat osy. Sol sebeptı de 1930-33-tegı Ukrainadaǧy aştyq älem elderınde Genosid dep tanyldy, al 1930-33 jyldardaǧy Qazaqstandaǧy aştyq jaily eşkım bılmeidı. Oǧan eŋ äuelı qazaqtyŋ özı kınälı. Tılıp tūryp sol zūlmatty aitsaŋ, özıŋdı talai ketedı. Qoǧamdaǧy jarym sana, qūl mınez, teksız bolmystylar artqa tartumen keledı. Olar üşın sol genosidte babalarynyŋ bır üzım nan tappai, būralyp ölgenı maŋyzdy emes!
Mıne, 31-mamyr jaqyndap qaldy. Taǧy bır-ekı kün aştyq pen saiasi quǧyn-sürgın jaily jazyp, maqalalar şyǧyp, deputattar ony "genosid dep tanu kerek" dep ūlttyŋ köŋıl-küiıne pianino oinap qoiady. Sonymen boldy. Keler jyly osy ssenarii qaitalanady. Boldy. Odan paida bar ma?
Mıne, genosidke on jyldan keiın tura bır ǧasyr bolady. 100 jyl! Qorqaqqa jürek, mylqauǧa tıl bıtetın uaqyt! Bıraq milliondaǧan kömusız süiegı şaşylyp qalǧan qazaqty şyn qaiǧyra eske alatyn sana älı qalyptaspady. Jüregım auyrady. Älem ony bılmeidı, bızdıkıler bıldırgısı kelmeidı. Qyrylǧan qazaqty aza tūta eske aluǧa älı qanşa jyl kerek?!
Ashat Qasenǧali
