Türkiianyŋ joǧary äkımşılık soty Stambūldaǧy qasiettı Sofiia mūrajaiynyŋ atauyn özgertuge bailanysty tyŋdaudy aiaqtady. Endı Aiia-Sofiia ärı qarai muzei bola ma, älde meşıtke ainalady ma, 15 kün ışınde belgılı bolady.
Ūzaq uaqyttan berı Türkiia prezidentı Rejep Erdoǧan muzei atauyn meşıt dep auystyrudy ūsynyp keledı. Bıraq ataudy auystyru jönınde äkımşılık sotqa resmi türde belgısız qauymdastyq jügıngen. Onda Türkiia memleketınıŋ negızın salǧan Kemal Atatürıktıŋ Aiia-Sofiiany mūrajaiǧa ainaldyru jönındegı qūjatynyŋ küşın joiu talap etılgen.
Aiia-Sofiia kesenesı VI- ǧasyrdyŋ 30-jyldarynda Vizantiia imperatory Iýstiniannyŋ zamanynda salynǧan. Ol myŋdaǧan jyldar boiy hristian älemındegı eŋ ırı şırkeu bolǧan. 1453 jyly Konstantinopoldy Osman imperiiasy basyp alǧannan keiın, şırkeu ainalasyna tört qūbyla salyp, meşıtke ainaldyrǧan. Aiia-Sofiia 1934 jyly mūrajaiǧa ainaldy. 1985 jyly IýNESKO-nyŋ Bükılälemdık mūra tızımıne endı.
Türkiiada köpşılıgı Aiia-Sofiia kesenesın zaiyrly memlekettıŋ belgısı retınde köredı. Oppozisiialyq partiialar Erdoǧan eldegı ekonomikalyq problemalardan halyq nazaryn mūrajai töŋıregındegı dauǧa būryp jatyr dep esepteidı.
Jyl saiyn būl mūrajaiǧa milliondaǧan turister barady. Tek byltyr ǧana 3 mln 700 myŋ adam barǧan.
Qūrama Ştattar Türkiiany Aiia-Sofiia mūrajaiy märtebesın saqtap qaluǧa şaqyrdy dep jazady Reuters.
Centralasia.org
