Freedom Finance Insurance kompaniiasy zertteu barysynda qazaqstandyqtardyŋ qai otyn türın jiı paidalanatynyn anyqtady, - dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly, QazAqparat-qa sılteme jasap.
QR ŪEM statistika komitetınıŋ mälımetınşe, 2020 jyldyŋ 1 şıldesınde Qazaqstanda 3,9 mln jeŋıl avtomaşina tırkelgen. Būl byltyrǧy jylmen salystyrǧanda 5% artyq. Tırkelgen avtomobil sany boiynşa köşbasşy - būrynǧyşa Almaty oblysy jäne Almaty qalasy. Alaida, 2020 jyly atalǧan ekı aumaqta avtomaşina sany 1% qysqardy (491 061 jäne 468 495). Qazaqstandyqtardyŋ 88,8% benzin qūiady, al 7,4% – aralas otyn, 1,9% – dizel, 0,1% – gazballon paidalanady, al 0,01% elektrmen quattaidy. Köpşılıgı benzin qūiatynyna qaramastan, kei aumaqtarda jürgızuşıler aralas otyndy paidalanudy ūnatady.
Qazaqstandyqtar qai janarmaidy jiı qūiady?
Benzin. Elımızde 3 454 104 jeŋıl avtomaşina benzin qūiady. Onyŋ köbı Almaty qalasynda (12%), Nūr-Sūltan qalasynda (7%), Almaty (13%), Şyǧys Qazaqstan - (8%), Qaraǧandy (8%) jäne Oŋtüstık Qazaqstan oblystarynda (6%). Benzindı Türkıstan jäne Maŋǧystau oblystarynda sirek qoldanady. Onda bar bolǧany 2% benzin qūiatyn avtomaşina tırkelgen.
Dizel otyny. 75 313 avtokölık ielerı dizel qūiady. Dizel otynyn paidalanu jetekşısı retınde Almaty (25%) jäne Almaty oblysy (16%) avtomaşinalary tabylady. Eŋ az «dizeldık» avto Kyzylorda (2%), Pavlodar (1%) jäne Aqtöbe oblystarynda (1%).
Gazoballon otyny. Būndai otyndy Qazaqstanda bar bolǧany 3 772 avtomobil qūiady. Gazoballon otynyn paidalanatyn kölık qūraldary köbıne Almaty qalasynda (14%), Nūr-Sūltan qalasynda (4%) jäne Almaty oblysynda (4%) kezdesedı. Gaz paidalanatyn jeŋıl avtomaşinalardyŋ eŋ az paiyzdyq sany – Qostanai, Batys Qazaqstan jäne Şyǧys Qazaqstan oblystarynda. Būl aumaqtarda jiyntyǧymen alǧanda, 123 avtomobil gazoballon otynynda jüredı.
Aralas otyn. Būl otyn türın paidalanatyn jeŋıl avtomaşinalardyŋ jalpy sany – 286 793 bırlık. Gibrid türın ūnatatyndar köpşılıgı Maŋǧystau jäne Aqtöbe oblystarynda – 26% jäne 12% säikes. Avtokölık ielerı aralas otynyn eŋ az paidalanatyn aumaqtary Pavlodar (2%)jäne Şyǧys Qazaqstan oblystarynda (1%).
Elektr quaty. QR bar bolǧany 582 elektromobil tırkelgen. Onyŋ ışınde, 438 bırlıgı aumaǧy anyqtalmai tırkelgen. Eŋ köp elektromobil sany Almaty qalasynda tırkelgen – 62 bırlık. Alaida, byltyrǧy sany 18-den asqan. Nūr-Sūltan qalasynda bır jyl ışınde elektromobil sany jeteuge kemıgen (qazır 44 avto tırkelgen). Qostanai oblysynda – 13 elektromobil. Elektr quatymen jüretın jeŋıl avtomaşinalary tırkelgen nöldık körsetkışı – Atyrau, Türkıstan, Şyǧys Qazaqstan oblystarynda jäne Şymkent qalasynda.
Otynnyŋ qai türı eŋ ünemdı?
Elektr quaty
Älbette, elektromobilder basqa kölık qūraldaryna qaraǧanda, ekologiia tūrǧysynan paidaly, sebebı kömırtegı şyǧaryndysy joq, bıraq olar qymbatqa tüsedı jäne «qūiuy» ūzaq. Avtomaşinany elektrmen quattau üşın 40 minut uaqyt ketedı, al qarapaiym bekette maşinalar 5 minuttan artyq tūrmaidy.
Dizel
Benzin modelderımen salystyrsaq, dizel arqyly jüretın avtomaşina taza jäne şusyz dep sanalady. Sonymen qatar, olardyŋ otyn şyǧyny benzindık avtomaşinalarǧa qaraǧanda azyraq.
Gaz
Benzinnen arzan tūrady. Bıraq gaz avtolary bır qūiylmasymen, dizel jäne benzin qūiylmasy bar avtomaşinalardan kem jol jüredı . Taǧy bır minusy bar – gaz ballondary yqşam dep sanalmaidy. Olar jeŋıl avtomaşinada köp oryn alady.
Aralas otyn
Būl türın alsaq, şyǧyny dizel jäne benzin nemese taza benzindık avtolaryna qaraǧanda az. Demek, gibridter ūzaq jäne jiı jüru kezınde tiımdı, äsırese qala jaǧdailarynda.
Benzin
Elektromobil, gibrid, gaz jäne dizeldık avtomaşinalarynyŋ jaǧymdy jaqtaryn alǧanmen, ışkı janu qozǧaltqyşy bar kölıgı ünemdı jäne qolaily boluy mümkın. Mysaly, qozǧaltqyş kölemı şaǧyn avtomaşinalar otyn şyǧynyn ünemdeidı, äsırese ūzaq qaşyqtyqta. Sondai-aq, atalǧan maşinalardyŋ qūny gibridtık kölık pen elektromobilderge qaraǧanda qoljetımdı. Mamandardyŋ aituynşa, eŋ ünemdı otyn türı turaly bır maǧynaly jauap beru mümkın emes. Är kölık iesı, baǧasy, modelı, otyn türı jäne basqa kriteriilerı qolaily avtomaşinasyn özı taŋdaidy.
Foto aşyq derekközden alyndy
