Qūrmettı Asqar Ūzaqpaiūly!
Prezident biylǧy «Qazaqstan jaŋa naqtykezeŋde: Is-qimyl uaqyty» Joldauyndabäsekelestık saiasatqa maŋyzy bar jaŋa jaǧdailardaǧy ekonomikalyq damu baǧyttaryn atap öttı.
«Bäsekelestık örısın jan-jaqty türlendırıp,naryqty monopoliialandyrudy toqtatu qajet. Jasyratyny joq, köptegen naryqtyq tauar öndıruşıler naryqtyq emes ädıstermen tyǧyz«qatyryp tastalǧan» ... Bäsekelestıkke qarsy körınıster barlyq kömır, elektr energiiasy, bailanys, mūnai önımderı naryǧy, tūrǧyn-üi komunaldyq şaruaşylyq qyzmetterı syndy taǧy basqa salalarda saqtalady. Kommersiialyq tabystyŋ basty qūramdas bölıgı köbınese äkımşılık resurstar arqyly jasalady», - dep atap öttıMemleket basşysy.
Bızdıŋ deputattyq saualymyzǧa «Aq jol» partiiasy bırneşe ret atap ötken elektr energetikanaryǧyndaǧy jüielı problemalar sebep bolyp otyr. Būl problemalar elektr energiiasynöndıruşılerde de, energiia taratuşy menenergiiamen jabdyqtauşy ūiymdarda da jetkılıktı.
Elektr energiiasyn öndıruşılerge stansiialar üşın elektr energiiasynyŋ baǧasyn memlekettık retteu belgılengen. 1 kvt/saǧ şekteulı baǧa stansiialar tobyna qarai 2 teŋgeden - 14 teŋgegedeiın özgeredı.
«Samūryqenergo» Aksionerlık qoǧamy ırı elektr energiia öndıruşı bolyp tabylady, onyŋqūramynda GRES-1 jäne GRES-2 elektr stansiialary bar.
«Samūryqenergo» Aksionerlık qoǧamy elektr energiiasy men bäsekelestık turaly zaŋdardy būzyp, käsıpkerlerdı GRES-1-dıŋ qūny 5,76 teŋge/kVt saǧat arzan elektr energiiasymen bırge, GRES- 2-nıŋ qūny 7,31 teŋge/kVt saǧat qymbat elektr energiiasyn satyp aluǧa mäjbürleidı.
Būdan bölek, memlekettık kompaniia elektr energiiany özı tıkelei emes, jeke deldaldar - energiiamen jabdyqtauşy ūiymdar arqyly satady.
Mysaly, jariia etılgen aqparattan belgılı bolǧandai, «Qazaqstan temır joly» Aksionerlık qoǧamy elektr quatyn jylsaiyn tıkelei GRES-1 jäne GRES-2 -den emes, jeke elektr quatymen jabdyqtauşy ūiymdardan satyp alady.
Al, «Samūryq-Qazyna» qorynyŋ satyp alu erejesı boiynşa «Qazaqstan temır jolyna» elektr quatyn Qor tobyna kıretın osy stansiialardan tıkelei konkurssyz satyp aluǧa mümkındık beredı.
Eŋ qarapaiym esepteuler boiynşa, osyndai biznes nätijesınde «Qazaqstan temır joly» jyl saiyn jeke deldaldarǧa 1,5 mlrd. juyq teŋge töleidı. Būl şyǧyndar, saiyp kelgende, käsıpkerler üşın magistraldyq jol qyzmetterıtarifıne engızıledı.
Aşyq elektrondyq sauda – sattyqtar üşın qūrylǧan "KOREM" AQ bügınde ıs jüzınde toqtap tūr, öitkenı 10% - dan az elektr quaty aşyq elektrondyq sauda-sattyq arqyly, al 90% - dan astam elektr quaty tıkelei şarttar boiynşa satylady. Nätijesınde, qazaqstandyq käsıporyndardyŋ elektr quatyn tıkelei satyp aluǧa mümkındıgı joq jäne deldaldar qyzmetın paidalanuǧa mäjbür.
Elektr energiiasy tarifterın tömendetu maqsatynda Energetika ministrlıgı energiia öndıruşı ūiymdardy ırılendıru turaly şeşım qabyldaǧan bolatyn. «Aq jol» depuattarynyŋfraksiiasy 2018 jylǧy 27 qyrküiektegı deputattyq saualyna jauap retınde Energetika ministrlıgı osyndai ırılendıru nätijesınde 2022 jylǧa qarai energiia beruşı ūiymdardyŋ sany 152-den 110-ǧa deiın qysqaratynyn habarlady.
Alaida, bügıngı taŋda tabiǧi monopoliialar subektılerınıŋ memlekettık tırkeuınde 171 energiia beruşı ūiym tūr, osynyŋ saldarynantūtynuşylar üşın elektr quaty üşın tarifterdıŋ tömendeuı bolmai tūr.
Bäsekelestıktı damytudyŋ joqtyǧynan elektr quatyn bölşek sauda arqyly ötkızu kezeŋındeproblemalar bar. Būl bırınşı kezekte bäsekelestıknaryqta memlekettıŋ qatysuymen energiiajabdyqtauşy ūiymdardyŋ boluymen bailanysty. Būl turaly bızdıŋ fraksiia bırneşe ret deputattyq saual jasady.
«Aq jol» fraksiiasy bırneşe ret joldaǧan saualdan keiın deldaldardyŋ bırı –«Astanaenergoservis» AQ joiyldy. Alaida onyŋ qyzmetı osyǧan ūqsas «Astana qalalyq Jaryq» JŞS-ne berıldı. Nätijesınde, elordalyq tūtynuşylarǧa tarifter baǧasy tömendemedı.
Osyndai elektr energiiamen jabdyqtauşy memlekettık ūiymdardyŋ qyzmetı josyqsyz bäsekelestıkke jäne sonyŋ saldarynan osy saladaǧy jeke käsıporyndardy qysuǧa äkeledı.
Osyǧan bailanysty "Aq jol" fraksiiasy:
- aşyqtyq jäne bäsekelestık tetıkterın engıze otyryp, energetikalyq naryq modelın tübegeilı qaita qaraudy;
- ırı önerkäsıptık käsıporyndarǧa elektr quatyn deldaldar arqyly köterme satuǧa tyiym saludy;
- «KOREM» Aksionerlık qoǧamy arqyly şekteulı kölemdı belgılei otyryp, aşyq elektrondyq sauda-sattyqta elektr energiiasyn jüzege asyru kölemın arttyrudy;
- tūtynuşylar üşın elektr energiiasynyŋtarifterın tömendetu maqsatynda energiia beruşı ūiymdardy ırılendırudıŋ naqty şaralaryn äzırleudı;
- kommunaldyq käsıporyndardy basqaru boiynşa barlyq memlekettık deldal ūiymdardy taratudy ūsynady.
