Jetısailyq Batyrbek PARSAHANŪLYNYŊ negızgı mamandyǧy – ekonomist. Ol bırneşe jyl Türkıstan oblysy Jetısai qalasyndaǧy "Qazpochtada" qyzmet etken. Önertapqyş "Qazpochtadan" bırjola ketkenıne köp uaqyt ötse de, sol bır qol küşı men uaqytty alatyn jūmysynyŋ qiyndyǧyn älı künge ūmyta almaǧan. Köp oilana kele, pochta qyzmetkerlerınıŋ jūmysyn jeŋıldetu üşın tört funksiiany bır mezette oryndaityn mör oilap tabady.
Mördıŋ erekşelıgın bılu üşın «Adyrna» ūlttyq portalynyŋ jurnalisı Batyrbek Parsahanūlynyŋ özımen sūhbattasqan bolatyn.
- Pochta qyzmetkerlerınıŋ qyzmetın jeŋıldetetın erekşe qūrylǧy-mör oilap tapqan ekensız, ideia qalai keldı?
- Özım Almatydaǧy Ekonomika jäne statistika akademiiasyn tämamdadym da, eŋbek jolymdy 2007 jyly Jetısai qalasyndaǧy "Qazpochta" mekemesınen bastadym. On şaqty jyl bop qaldy özım būl saladan ketsem de, pochta qyzmetkerlerınıŋ jūmysyn jeŋıldetetın mör oilap taptym. Būl ideianyŋ kelgenıne de onşaqty jyldan asypty, baqsam, pochta salasynda älı de ılgerıleu joq. Jaqyn Almaty qalasyna barǧanda "Qazpochta" basqarmasyna kıre kettım. Bärı sol qalpy. Baiaǧyşa bärın qolmen ısteidı: mördı, markany qolmen japsyryp, künı men baǧasyn da qolmen jazady eken. Sondyqtan "Qazpochta" salasyna aitar ūsynysym kez kelgen tūtynuşyǧa operativtı türde qyzmet etu joldaryn eskeruı qajet. Jäne olar menıŋ būl bastamamdy qoldaidy dep te oilaimyn.
Rasyn aitqanda, qyzmet barysynda qatelıkter de ketıp, jıberuşı men qabyldauşyǧa qatysty türlı mäseleler tuyndaǧan kezder de boldy. Ärı qazırgı zamanda mūndai baiau äreketter pochta qyzmetın paidalanuşylardyŋ sanyn da azaitady dep oilaimyn. Bärı jyldamdyqty, şapşaŋdyqty talap etedı.
- Būl qūrylǧyny jasau tehnikasy qandai? Nesımen erekşelenedı? Osyǧan toqtala ketseŋız.
- Mūndai qūrylǧy-mör älemde joq, alǧaş qazaq dalasynda jasalyp otyr.
Mamandar da būl mörge taŋqalyp otyr. Eşqaşan mūndai mör körmedık deidı. Olardyŋ oiynşa, tört funksiiany bırden oryndaityndyqtan mūndai mördı jasau qiyn. Bıraq tapsyrys bersek, ısteuge bolatynyn da aityp otyr.
Menıŋşe, būl qūrylǧyny (mördı) paidalanu yŋǧaily, ärı öte tiımdı bolmaq. Pochta qyzmetıne sai. Bır hatqa bırneşe mör men marka japsyrudyŋ eşqandai da qajetı joq. Onyŋ ornyn toltyratyn, auystyryp otyratyn – kün, ai jäne baǧasy ǧana. Qalǧandary qūrylǧynyŋ sol qalpynda özgerıssız, yŋǧaily jūmysyn atqara beredı.
Qūrylǧy syrt közge qaraǧanda käduılgı mör tärızdı bolǧanymen, ol 4 qyzmettı 1 mezette oryndaidy, ärı uaqytty ünemdeidı:
- Patent alyp, ärıqarai ainalymǧa endıruge ärekettenıp kördıŋız be? Kedergıler bolmady ma?
- İdeiamdy jüzege asyru üşın qiyndyq bolmady. Patentteuge ötkızıp qoidym. Qanşalyqty jüzege asatyny älı belgısız. Aldaǧy uaqytta oŋynan bolyp, qazaq elıne qyzmet etedı degen niettemın. Älbette, būl ideiamnyŋ jüzege asuyna memleket tarapynan qoldau kerek bolady dep oilaimyn.
- Sūhbatyŋyzǧa raqmet! Alda būl oilap tapqan jaŋa modelıŋız qoldau tauyp, eldıŋ kädesıne jarai bergei dep tıleimız!
- Markanyŋ ornyn atqaratyn jylqy (nemese basqa da) beinesın (är mekemenıŋ öz qalauy boiynşa jasatsa) saluǧa bolady.
- Pochta qyzmet aqysyn (summa) körsetetın baǧan.
- Kün, ai, jyl jazylady.
- Pochtada qoldanylatyn domalaq nemese törtbūryş mördıŋ ornyn tolyqtyrady (basqa mör basudyŋ qajetı joq).
- Patent alyp, ärıqarai ainalymǧa endıruge ärekettenıp kördıŋız be? Kedergıler bolmady ma?
- İdeiamdy jüzege asyru üşın qiyndyq bolmady. Patentteuge ötkızıp qoidym. Qanşalyqty jüzege asatyny älı belgısız. Aldaǧy uaqytta oŋynan bolyp, qazaq elıne qyzmet etedı degen niettemın. Älbette, būl ideiamnyŋ jüzege asuyna memleket tarapynan qoldau kerek bolady dep oilaimyn.
- Sūhbatyŋyzǧa raqmet! Alda būl oilap tapqan jaŋa modelıŋız qoldau tauyp, eldıŋ kädesıne jarai bergei dep tıleimız!
Aijan PERDEBEKQYZY,
«Adyrna» ūlttyq portaly
