Bır künı saiajaidaǧy aialdamaǧa «Baǧban kerek» degen habarlandyru ıldım. Qasymnan ötıp bara jatqan qariia kısı oqydy da, qabaǧyn tüiıp: «Ol nemenege kerek?» dep sūrady.
«Tük ülgermei kettım, tört bala, jūmys bastan asady» - dep men aqtaldym.
Zeinetker apa üstımnen bır şelek keiıstı laq etkızdı: «Ülgermeimın deitının qara! Bız auylda 50 şelek su tasyp, kartop egetınbız. Sudy qūdyqtan tasitynbyz. Taŋǧy beste tūryp siyr sauatynbyz. Jetı toraidyŋ tamaǧyn berıp, tauyqtyŋ jemın şaşatynbyz. Üide sal bop jatqan enemızge qaraitynbyz... Öŋkei aq sausaq! Qūtyryp ketıpsıŋder ǧoi!»
Ömırdı elekten ötkızgen saiyn baiqaitynym, būl fänide eşqandai obektivtılık joq. Adam ärdaiym subektivtı türde synaidy. Özınıŋ biıgınen mıneidı.
Bıraq sodan bız jeŋımpaz, özgeler – sümelek bop qalmaidy. Tek adamdar är türlı ekenın tüsınesıŋ.
Bıreu jetı bala tauyp, tısı şyqqanşa emızedı. 18 jyl üzdıksız bala emızumen ötedı. Ol sonysyn baq sanaidy. Al taǧy bıreuı bır bala tapsa, ömırdıŋ bar qyzyǧynan aiyrylǧandai küi keşedı. Segızınşı qabattan sekırıp ketuge äzır.
Kei adam ala jazdai şlang pen ketpenın qolynan tastamaidy. 25 sotkı jerden bır tal aramşöp tappaisyz. Al bıreuge bau-baqşa degen ortaǧasyrǧa oralu sekıldı.
Bır körşımnıŋ üiı – baqyttyŋ mekenı. Qonaq köp keledı. Qaşan barsaŋ, dastarhany jaiuly. Nany pısıp tūrady. Tättısı molynan. Taǧy bır körşım bar – onyŋ üiınde tıptı şai da joq. Aş qalǧan soŋ mysyǧy da qaşyp ketken. Esesıne särsenbı künı doktorlyq dissertasiiasyn qorǧamaq.
Marinanyŋ jeke massajistı, astrology, kosmetology, stilistı bar... Tamara ylǧi djinsymen jüredı. Şaşyn şūltityp kesıp tastaidy. Oǧan solai yŋǧaily.
Nina küieuınsız tük bıtıre almaidy. Al sıŋlısı bärın özı ısteidı. Fundamenttı de özı qūiady. Şatyrdy da özı jauyp alady. Monşany da özı saldy.
Būl äielderdıŋ bärı özdıgınşe dūrys ömır sürıp jatyr.
Bır bırımızdı tüsınbesten ömır süruge bolady. Tüsınuge tiıstı de emespız. Feminister eşqaşan Olga Valiaevany tüsınbeidı. Tramvai jürgızetın äiel – kabriolet mıngen hanşaiymdy tüsınbesı anyq. Fransuzdyq konditer vokzaldaǧy bälış satqyşty tüsınbeidı. Chaildfri – köpbalaly anany tüsınbeidı.
Tüsınu şart emes. Bastysy – salystyrmau.
Ärkımnıŋ psihotipı är türlı. Temperamentı, damu deŋgeiı, ömırlık qūndylyǧy, küş-quat qory, jan tebırenısı, talǧamy, talanty, tärbiesı, mentalitetı bölek.
Qūnsyzdandyru – özgenı kemsıtu arqyly özıŋnıŋ menıŋdı tömen baǧalau.
Bälkım, haiuanattardan bır-bırıne soqtyqpai ömır sürudı üirensek qaitedı? Aiu qoiandy synamaidy ǧoi. Apanda qystamaisyŋ, densaulyǧyŋdy qūrtasyŋ demeitını anyq. Aŋdar är türlı. Paralleldı älemde ömır süre beredı.
Adamdar da solai. Bızdıŋ älemde de adamdar köp. Olar är türlı.
Ündemei baqyla, taŋ qal, ülgı-önege al, iaki dym demesten ötıp ket. Tek salystyrma. Är qoiannyŋ öz qūny bar. Meilı, ol aiu bolmasa da.
İpina Dubs
Audarǧan Şynar Äbılda
"Adyrna" ūlttyq portaly
