Bala kóńil

2310
Adyrna.kz Telegram
Keshe jumystan kele jatyp dúkenge soqtym. Kezekte turmyz. Aldymda kishkentaı qyzyn ertken kelinshek tur. Qyzy shamamen bes jasar.
— Anashym, azyq-túlikti jyljymaly jolaqqa men salaıynshy? — dep erkeleı surady qyzy.
Qatty kómekteskisi kep turǵany baıqalady.
Anasy ábigerlenip tur. Bir jaqqa asyǵyp turdy ma eken, álde uıqysy qanbaı qaldy ma eken, kim bilgen...
— Maqul, tezdet... — dedi eshteńege mán bermesten.
Qyzy bar yntasymen arbadaǵy azyq-túliktiń bárin jyljymaly jolaqqa túsire bastady. Asyǵys. Asyqpaǵanda she, anasy osynsha mańyzdy isti senip tapsyrdy ǵoı. Kenetten...
Tary salynǵan paket qyzdyń qolynan sýsyp túsip, jerge tars etti de, jarylyp qaldy. Tarysy kóp shashyla qoımady. Biraq paketi jyrtyldy. Qyzdyń esi shyǵyp ketti. Ne búldirdim dep qarap tur.
— Áne, — dep sheshesi keıidi. — Osylaı bolaryn bilip em. Sengen qoıym sen bolsań, osy ǵoı, áne... Qolyńa ne ustap tursyń? Kirise ketseń, búldire salasyń... Endi jańalap tary ákelý kerek.
Qyz únsiz jylap tur. Ol endi eshteńeni de jolaqqa salǵysy kelmeı qaldy. Qoly kináli sekildi. Qolynan túk kelmeıdi. Anasy solaı dedi.
— Maǵan bere salyńyz, kóp shashyla qoımady ǵoı, jańa paketke salyp bereıin, siz jyrttyńyz, siz satyp alyńyz, - dedi kassır.
— Biz jyrtpadyq, biz túsirip aldyq. Paketi ózi jyrtyldy. Maǵan bútin paket tary kerek! — dedi qabaǵy túıilgen anasy.
Qalǵan azyq-túlikti jyljymaly jolaqqa ózi saldy. Kezektegi adamdarǵa qaramastan jańa paket tary ákelýge ketip qaldy.
— Paket berińizshi, — dep kassırden paket surap aldym da, jerge tógilip qalǵan taryny jınap sala bastadym. Kassanyń janynda qoryqqannan typyr etpeı turǵan qyzǵa qaradym da, — Maǵan taryny jınasyp jibershi, - dep ótindim.
Ol tizerlep otyrdy da, qos qoldap taryny jańa paketke sala berdi. Anasy jańa paket taryny ákelip, satyp alǵan zattaryna esep aıyrysqansha ekeýmiz tógilgen taryny jınap aldyq.
— Myna taryny qaıtemiz? Sizdiń qyzyńyz tógip alǵan taryny aıtam? – dedi kassır.
Anasy urysqa daıyn tur eken.
— Sizderde ár zattyń qunyna osyndaı jaǵdaıǵa arnalǵan ústeme qosylady. Ne isteımiz degenińiz ne? Men búkil ishimdikti shaǵyp tastasam da, tólemeı ketýge qaqym bar. Al, munda tary ǵana!
— Sonda tógilgen tary úshin kim tóleıdi? Men be? — dep kassır de otala bastady.
Paı! Toqtańdar, joldastar. Bolmashyǵa bola urys shyǵarǵandaryń ne? Bir-birińniń kóńilderińdi qaldyrǵandaryń ne?
— Bul taryny men satyp alaıyn, — dedim men. — Tek sizdiń qyzyńyz maǵan zattarymdy jolaqqa salýǵa kómektesip jibersinshi, maqul ma? Ol zattardy jyldam túsiredi eken. Al meniń qolym aýyryp tur edi.
Qyzdyń anasy meniń senimdi kózqarasyma qadalyp qaldy.
Esin jııa salysymen:
— Iá, Lıdochka, tátege kómektesip jibershi... Qoly aýyryp tur eken, - dedi.
Men saý qolymmen qyzyna baıqatpaı, anasyna «tamasha» degen belgini kórsettim. Lıdochka qaıta tirilgendeı. Aqyryndap meniń zattarymdy jolaqqa qoıa berdi. Shyn yqylasymen kómektesti. Kóziniń qıyǵymen anasyna qarap qoıady.
— Qolǵanatyńyz ósip qapty! Qandaı tamasha! — deımin daýysymdy shyǵaryńqyrap Lıdanyń anasyna, qyzy estisin dep.
— Iá. Aıtpańyz. Edendi de jýyp tastaıdy. Kir jýǵyshty da qosa alady! – dep ol da meni qostaı ketti.
— Mássaǵan! Daıyn turǵan qalyńdyq qoı! — dep menen keıin turǵan aǵaı bizge kómektesip jibergeni.
— Túshparanyń nanyn jaıýǵa da kómektestim ǵoı! — degendi Lıdanyń ózi uıalyńqyrasa da, anasynyń esine túsirip jatyr.
— Oooo, túshpara ma?! Bul bala emes, ǵajap boldy ǵoı! Óskende – kúnde bir kúıeý jigit quda túsetin shyǵar! Ózim-aq búgin alar em, biraq sońǵy jıyrma tórt jyldan beri basym bos emes. Áıelim bolmaǵanda bar ǵoı, ıá...
Kezekte turǵandardyń bári kúlkige qaryq boldy. Sol arada meniń zattarym jolaqqa túsip boldy. Men olardy paketterge salyp úlgerdim. Dúkennen Lıdanyń anasymen qatar shyqtym.
— Lıda, sen Veneııany kórgenbisiń? — dep suradym.
— Ol qaı jaqta?
— Alysta.
— Joq. Men Qyrymda bolǵam.
— Bilesiń be, men de áli kórmedim. Biraq Veneııada kógershinderi kóp arnaıy alań bar eken dep bir jerden oqyp em. Olardyń kógershinderi adamdardan qoryqpaıdy eken. Qolǵa ábden úırengengeni sonsha, adam kórse, ıyǵyna qonyp alady eken. Basyna otyrady eken. Adamdar solarmen sýretke túsedi eken. Qandaı keremet, ıá?
— Iá!
— Dál qazir Veneııaǵa barǵyń kele me?
— Dál qazir? Qalaı sonda? — dep tań qaldy Lıda.
— Iá! — Men tary salynǵan paketti sýyryp qolyma aldym. — Dál qazir, osy jerden Veneııa jasaımyz.
Dúkennen sál árirek shyqtyq. Eshkimge bóget jasamaıtyn alańqaıǵa keldik.
— Lıda, sen baǵana taryny aqyryn ǵana túsirip aldyń. Shashylmaı qaldy. Al, qazir tars etkizip jerge qattyraq laqtyr. Paketi jarylyp, tary jan-jaqqa túgel shashylsyn, maqul ma?
Lıda anasyna jaltaqtap qarap qoıady. Anasy bárin túsindi. Basyn ızedi. Jymıyp tur.
Lıda meniń qolymdaǵy tary salynǵan paketti aldy.
— Jerge tastaımyn ba?
— Jerge tasta!
Lıda shyn kóńilmen paketti jerge bar kúshimen laqtyrdy. Aıaq astynan sary jolaqty mandarın tústi salıýt jarylǵandaı boldy.
Aspan qap-qarańǵy bop ketti. Týra ertegidegideı. Sýyldaǵan qanattardyń dybysy. Aınaladaǵy shatyrlardan, aýlalardan ash qalǵan kógershinder taryǵa lap qoıdy. Lıdanyń aıaǵynyń asty kógershinderge toldy.
— Anashym! Qarashy, qandaı kóp! Olar bizdiń taryny jep jatyr! Anashym! Biz Veneııadamyz!
Biz anasy ekeýmiz birge kúldik.
— Tamasha! Raqmet, sizge. Oıatyp alǵandaı boldyńyz. Búgin kóńilsiz kún bolyp tur edi… — dedi Lıdanyń anasy.
— Kóńilsiz kúnniń bári áp-sátte kóńildi bola salady. Balashıhany da osylaı Veneııaǵa aınaldyryp turýǵa bolady eken.
— Iá, túsindim, — dep kúldi anasy. — Veneııa kóship kelgendeı...
Shapqylap, qýanyp júrgen Lıdany qushaǵyna aldy.
— Men botamdy eshqashan renjitpeımin, — dedi.
Qyzy alaqanyn shapattap tur...
Boldy. Ary qaraı meniń kómegim qajet emes.
Shashylǵan tarynyń, baqytty qyzdyń, ash qalǵan kógershinderdiń sıqyrshysy ary qaraı ushyp kete bardy. Eń bastysy, kóńilsiz sáttiń bárin jaqsy jaqqa ózgertip alýǵa bolatynyn umytpaǵaısyz. Nemese kúte turyńyz... Álde ózińiz ózgertip alyńyz...
Olga Saveleva
Aýdarǵan Shynar Ábilda
"Adyrna" ulttyq portaly
Pikirler