"...Orys tili QR terrıtorııasynda qoldanylmaıdy dep ózgertý kerek!"

2949
Adyrna.kz Telegram

Qazannyń 18 kúni Pavlodar qalasynda qazaq tiliniń mártebesin kóterý maqsatynda ana tilimizdiń  janashyry Rýza BEISENBAITEGINIŃ bastamasymen bir top belsendiler ruqsat etilgen mıtıngke shyqqan bolatyn. Mıtıng nátıjesinde qabyldanǵan Qarardy "Adyrna" ulttyq portalynyń oqyrmandarynyń nazaryna usynamyz.

QR Prezıdenti Q.Tokaevqa,
QR Premer-Mınıstr A.Mamınge,
QR Bas prokýrory G.Nýrdaýletovke,
QR Senat tóraǵasy M.Ashımbaevqa,
QR Májilis tóraǵasy N.Nıgmatýllınge.
«Nur Otan» partııasyna

«Memlekettik qazaq tiliniń mártebesin kóterip, ár salada qoldanýyn talap etý jáne qazaqtildi tutynýshylardyń dıskrımınaııasyn toqtatý»
Mıtıngisinde qabyldanǵan Qarar

  1. QR Konstıtýııasynyń 7 baby, 2 tarmaǵyn alyp tastaý;

Sebebi Ata Zańymyzda 7-shi baptyń 2-shi tarmaǵynda: «Memlekettik uıymdarda jáne jergilikti ózin-ózi basqarý organdarynda orys tili resmı tilde qazaq tilimen teń qoldanady», dep jazylǵany elimizdegi qalǵan 128 ulttyń tilderin mensinbeý jáne kemsitý dep baǵalanady.

Naq qazir múmkindik bolmasa, 2 tarmaǵyna, jalǵyz orys tili QR terrıtorııasynda qoldanylmaıdy dep naqtylaıtyn ózgeris eńgizý.

  1. QR Úkimetine, QR Parlamentine memlekettik til týraly zań qabyldaý;
  2. Memlekettik tildi bilmeıtin, aýdarmashysyz jumys atqara almaıtyn qyzmetkerlerdi memqyzmetke alýǵa tıym salý;
  3. QR Til týraly zańyndaǵy: «Memlekettik tildi meńgerý QR árbir azamatynyń paryzy» degen 4-bapty: «Memlekettik tildi meńgerý QR árbir azamatynyń mindeti» dep aýystyrý;
  4. Memlekettik tapsyrys, satyp alý arqyly qyzmet kórsetýshilerdiń tenderleriniń «tehspeıfıkaııasyna», lıenzııa jáne basqa da ruqsatnama qujattaryna: «Qandaı da bolmasyn qyzmet mindetti túrde memleketik tilde birinshi kezekte bolýy kerek», degen nusqaý jazylýyn qamtamasyz etý;
  5. Otandyq telearnalarda, ártúrli jastaǵy balalarǵa arnalǵan sapaly, mazmundy, kishkentaılarǵa arnalǵan qyzyqty qazaqtildi kontentpen qamtamasyz etý;
  6. Apta saıyn telearnalarda: «Memlekettik tildi bilý QR terrıtorııasyndaǵy ár azamattynyń paryzy», «Orys tildilerdiń orys tilinde qyzmet alýǵa qandaı quqy bolsa, birinshi kezekte dál sondaı quqyq qazaq tildilerde de bar», degen baǵytta nasıhat júrgizý;
  7. Memlekettik organdar men QR sýbektileriniń tek orys tilinde qujat, blanki, aqparat t.t. berýin doǵarý;
  8. Ár tildik dıskrımınaııa faktileri boıynsha, konstıtýııaǵa sáıkes, ÁK boıynsha shara qoldanýdy mindetteý. Bul fýnkııany Prokýratýra men Til basqarmalaryna jáne polıııaǵa berý normasyn qarastyrý;
  9. Qazaq tildilerdiń quqyǵy óreskel buzylýy tıylmaǵandyqtan Memlekettik til alıansyn qurýdy usynamyz. Onyń qataryna BAQ ókilderi, Qoǵamdyq uıymdar, Til komıteti, Memlekettik qyzmet ister agentiginiń ókilderi kiredi. Osy alıans barlyq zań buzýshylyqty júıeli túrde zań aıasynda, sot arqyly sheshý mindetin atqarady.

Qarardy tapsyrýshy Rýza Beısenbaıtegi

"Adyrna" ulttyq portaly

Pikirler