Tereŋ tynysty jyrlarymen oqyrmandar jüregınen oryn alyp jürgen aqyn Ädılet Ahmetūlynyŋ «Jūmjūma sūltan» atty ekınşı kıtaby basylym kördı. Būl jaŋalyqpen avtor Facebook jelısındegı resmi paraqşasynda bölıstı, dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly.
«Jūmjūma sūltan» – Altyn Orda ädebi mūralaryndaǧy şoqtyǧy biık, kesek tuyndy. Sony näziralyq (qaitalai jyrlau) dästürımen qazırgı qazaq tılıne audaryp, körkem poeziia ülgısınde kıtap etıp şyǧardym. Būl özı kışkentai kıtap. Bıraq salmaǧy auyr mūra. Kıtapqa özge bırneşe poema, öleŋderım endı. Būl eŋbegımızdı Altyn Ordanyŋ 750 jylyna jäne Altyn Orda mūragerı – sızderge arnaimyn!» ,-dep jazdy aqyn.Altyn Ordanyŋ ädebietşısı Hūsam Kätibtıŋ «Jūmjūma sūltany» 1370 jyldary jazylǧan. Avtory jaiynda jöndı maǧlūmat joq. Tırlıgınde köp jamandyq jasap, künäǧa batqan adamdardyŋ o düniede tozaq azabyn tartqandyǧy turaly äŋgıme, aŋyzdar Hūsam Kätibtıŋ poemasynan būryn da künşyǧys, batys elderındegı aqyndar şyǧarmalaryna negız bolǧan: İrannyŋ ataqty aqyny Farid-ad-din Attar (1119 jyly tuǧan), İtaliia Oianuşylyǧynyŋ alyby Dante (1265–1321) osy taqyrypta «Täŋırı komediiasyn» jazǧan. Küllı türık jūrtyna ortaq, tıpten älemdık deŋgeidegı ädebi tuyndynyŋ bırı atanǧan osy dastandy Ä. Ahmetūly näziralyq dästürmen qaitadan jyrlap, kıtap etıp şyǧarypty. 30-qaraşa künı Almatydaǧy «Ǧylym Ordasy» RMK Ortalyq ǧylymi kıtaphanada onlain-oflain formatta būl kıtaptyŋ tūsauy kesılıp, aqynnyŋ «Altyn orda amanaty» atty şyǧarmaşylyq keşı ötedı. Betaşar retınde jaŋa kıtaptan avtordyŋ bırer şumaq jyryn ūsynaiyq: Altyn orda – kielım, Maǧan ie boldyŋ sen, men de özıŋe iemın. Arqasyna aŋyz kömgen, Tau-tasyna bädızdelgen Tarih. Qūlai-qūlai süiemın! Jylai-jylai süiemın! Qaharymen aspan astyn qaltyratqan Qaǧanat, Aq qaǧazǧa qaltyrypsyŋ alty batpan amanat. Senı taptym Ertıstı örlep, Edıl boiyn saǧalap, Jaiyq boiyn jaǧalap. Baqşasarai altyn dıŋgek, Tūrǧan şaqta daŋqyŋ bürlep, Ǧūlamalar maŋdailaryn nūr säjdege tigızgen. Er Toqtamys, Joşy, Batu, Basy bardy igızgen. Qairan alyp Altyn Ordam, Täŋırı mınez handary-ai, Auyzy tüktı käuırlerdı etegınen süigızgen...
«Adyrna» ūlttyq portaly
