2 jeltoqsan 2020 jyl, Qazaqstannyŋ «Aq jol» Demokratiialyq partiiasynyŋ baspasöz qyzmetı
«Aq jol»partiiasy käsıpkerlerdı monitoringtık toptardyŋ zaŋsyz bopsalauynan qorǧau boiynşa mäselenı taǧy da köterdı. Osy boiynşa bügın Azat Peruaşev Ükımet atyna tiıstı saual joldady.
QR Premer-Ministrıne
18 qaraşada «Aq jol» partiiasynyŋ fraksiiasy şaǧyn jäne orta biznes nysandaryn tekseru kezınde «monitoringtık toptar» qūratyn qūqyqtyq zaŋsyzdyq turaly deputattyq saual joldady.
Bız olardyŋ qyzmetın zaŋnama talaptaryna säikes retteudı jäne käsıpkerlerdı zaŋsyz bopsalaudan qorǧaudy sūradyq.
Bızdıŋ saualymyzdan keiın osy mäsele boiynşa ötınışter aǧyny arta tüstı. Aimaqtardaǧy käsıpkerler baqylau toptary şeneunıkterdıŋ tuystaryna tiesılı meiramhanalar men klubtarǧa tiıspei, ainalyp ötedı dep habarlaidy. Mūndai mekemeler karantinnıŋ barlyq kezeŋınde kedergısız jäne täulık boiy jūmys ıstegenı aitylǧan.
Aiyppūldardyŋ joǧary somalarymen (jarty millionnan 2-3 million teŋgege deiın) bopsalau arqyly monitoringtık toptardyŋ basşylary biznes obektılerınen tūraqty türde alym-salyq engızude degen aqparat bar. Keibır jaǧdailarda «tarif» dep atalady, iaǧni apta saiyn 50 myŋ teŋge. Eger ırı qalalar men oblys ortalyqtarynda orta eseppen 1 myŋnan 2 myŋǧa deiın qoǧamdyq tamaqtanu oryndary jäne qyzmet körsetu salasynyŋ basqa da obektılerı bar ekenın eskeretın bolsaq, onda ärbır qalada osyndai täsılmen tekseruşılerdıŋ sybailas jemqorlyq rentasy aiyna 100 mln. teŋgeden astamdy qūrauy mümkın. Būl jaǧdaidyŋ barlyǧy şaǧyn jäne orta bizneske auyrtpaşylyq tuǧyzuda.
Aiyppūldar men bopsalauǧa arnalǧan reidter tek alym-salyq töleuden bas tartqan jäne öz qūqyqtaryn qorǧauǧa batyldyǧy bar käsıpkerlerge ǧana qatysty dep körsetılgen. Būl tekseruşılerdıŋ özderınıŋ tıkelei arandatuǧa itermeleuıne deiın jetude.
Būl rette monitoringtık toptardyŋ ökılettıkterı, äreket etu tärtıbı jäne tıptı qalyptasuy naqty rettelmegen. Atap aitqanda, Käsıpkerlık kodekste tekserudı biznes tekserıletın saladaǧy uäkılettı organ jürgızuı tiıs dep belgılengen. Iаǧni, epidemiologiialyq talaptardy tekseru kezınde ony SEQ basqaruy tiıs. Alaida, mysaly, Almatyda SEQ qyzmetkerlerıne monitoringtık toptarǧa qatysuǧa tıkelei tyiym salynǧan. Olai bolsa ötken tekserulerdıŋ bärı zaŋsyz bolyp tabylady!
Bız qūqyq būzuşylardy qorǧamaimyz, bıraq zaŋnyŋ qataŋ saqtaluyn talap etemız.
Öitkenı, baqylaudan aqşa arqyly qūtylǧan mekemeler qauıpsızdık talaptaryn eleusız qaldyra alady jäne infeksiialardyŋ taralu közı bolady. Atalmyş monitoring negızınde infeksiianyŋ azaiuy baiqalyp jatqan joq.
Sonymen qatar, COVID-19 auruynyŋ ösu tendensiiasy men lokdaunnyŋ qaita paida boluy biznes qauymdastyqty alaŋdatuda. Bügıngı künnıŋ deregıne süiensek, auru jūqtyrǧandar sany 689-dan 770-ke jettı.
Naryqtyŋ barlyq derlık qatysuşylarynyŋ pıkırınşe, köptegen käsıporyndar üşın tamaqtanu jäne qyzmet körsetu nysandarynyŋ jūmysyn kezektı jabu jūmystyŋ müldem toqtauyna äkeledı.
Osyǧan bailanysty «Aq jol» partiiasy fraksiiasy Ükımetten kelesını sūraidy:
1) Zaŋnamaǧa säikes monitoringtık toptardyŋ qyzmetın bırkelkı retteudı, sondai-aq käsıpkerlerdıŋ qūqyqtaryn qorǧau şaralaryn barynşa jedeldetu;
2) Sybailas jemqorlyqqa qarsy küres agenttıgıne monitoringtık toptardyŋ qyzmetın erekşe baqylauǧa alu, käsıpkerlerden qorqytyp aqşa alu men «alym-salyq» jinau jaǧdailaryn jüielı türde anyqtau jäne joiu. Qūramyna qoǧam qairatkerlerı engen monitoringtık toptardyŋ müşelerın memlekettık baqylau funksiialaryn oryndaityn sybailas jemqorlyqqa jauapty adamdardyŋ tızımıne engızu;
3)Aiyppūldardyŋ qorqytyp «aqy» alu maqsatynda qoldanylyp jatqanyna bailanysty pandemiiamen küres kezeŋınde aiyppūldardy 50%-ǧa qysqartudy qarastyru. Aiyppūldar «alym-salyq» etıp beruden görı töleuge oŋaiyraq boluy kerek.
4) Auru jūqtyrǧandar sany odan ärı ösken jaǧdaida, qataŋ retteu şaralaryn jürgıze otyryp, biznestı jabudan bas tartu.
5) Azamattardyŋ el ışınde qozǧaluy boiynşa şekteuler engızılgen jaǧdaida, ötken qatelıkterdı qaitalamauǧa jäne qalalar aimaǧyna qala käsıporyndary qyzmetkerlerınıŋ edäuır bölıgı tūratyn tiıstı aglomerasiiaǧa kıretın ırgeles qala maŋy men eldımekenderdı kırgızbeu.
Qūrmetpen,
«Aq jol» fraksiiasynyŋ deputattary»
