Keshe bir top jýrnalıster qaýymy Almaty oblysynyń Raıymbek aýdanyna qarasty Kúrmeti aýylyna baryp, rejıser Bolat Qalymbetovtyń tolyqmetrajdy «Talan» kórkem fılminiń túsirilim barysyn kórip qaıtqan edik.
Atalǵan fılmdi QR Mádenıet jáne sport mınıstirliginiń tapsyrysy boıynsha Sh. Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» kınostýdııasy óndiriske jibergen. Búgingi tańda kınotýyndynyń jartysyna jýyǵy túsirilgen. Aldaǵy bir aıdyń ishinde tolyqtaı túsirilip bitýi tıis. Al, qalyń kórermen nazaryna keler jyly kóktemde usynylmaq. Jýrnalıstermen kezdesýge kelgen rejıser kınotýyndysy jaıynda qysqasha áńgimelep berdi.
BOLAT QALYMBETOV, fılmniń rejıseri:
- Bul meniń besinshi kınotýyndym. Fılm Táýelsizdiktiń 25 jyldyǵyna arnalyp túsirilip jatyr. Osy jobany kútkenime 12 jyl boldy. Sońǵy ret «Sardar» atty tarıhı dramany túsirgenmin. Odan keıin ǵalamdyq daǵdarysqa tap bolyp qalyp, jumystyń bastalýy uzaqqa sozyldy. Fılmge qarajat 2014 jyly bólingen edi. Biraq, Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna arnalǵan úlken joba iske asyrylýy tıis bolǵandyqtan, ýaqytsha toqtatyp qoıǵan edim. Eki jyldan soń qaıta qolǵa alyp, túsirilim jumystaryn bastap kettik. Úkimet tarapynan bólingen aqsha tolyqtaı jetedi. Fılm týraly aıtar bolsam, jazýshy Júsipbek Qorǵasbektiń «Qasqyr-Adam» atty shyǵarmasynyń jelisimen túsirilip jatyr. Senarıı avtory Ǵazız Nasyrov ekeýmiz. Kınony jaqsy túsinetin adamdar bul fılmge oń baǵasyn beredi dep senemin. Sebebi, týyndyny jańa leppen, astarly oıǵa toly etip túsirip jatyrmyz. Ataýyn «Talan» dep ózgertýimizdiń de ózindik sebebi bar. Fılmderimde oqıǵadan buryn adam taǵdyryn beınelegendi unatamyn. «Talan» degen sózdiń ózi – «taǵdyr» degendi bildiredi. Fılmde 1930 jáne 1944 jyldardaǵy kezeń kórinis tabady. Bul ýaqytta qýǵyn-súrgin, asharshylyq boldy. Biraq fılm ol týraly emes. Sol kezdegi halyqtyń taǵdyry, bir-birimen qarym-qatynasyn kórsetkim keldi. Sol sebepti, kúrdeli fılosofııalyq týyndy shyǵýy tıis. Ári túsirilim alańy retinde shalǵaı jerdi tańdaǵanym da kezdeısoq emes. Adam men tabıǵat arasynda úılesim bolýy mańyzdy. Sol úshin de osy aýyldy tańdadym. Ázirge fılmniń 40 paıyzy túsirilip bitti. Qarashada jumysty aıaqtaýdy josparlap otyrmyz. Al 2017 jyldyń naýryz aıynda elimizdiń barlyq kınoteatrlarynan kóre alasyzdar. Fılmge túsken akterler qatarynda Erik Joljaqsynov, Shynar Janysbekova, Erjan Nurymbet, Ulan Núsipáli, Ońdasyn Besikbasov, Asan Májıt, Jasulan Áıtenov jáne taǵy basqalar bar.
ULAN NÚSIPÁLI, akter: 
– Meniń bul fılmde somdaıtyn keıipkerim – Shúkir esimdi ókimet adamy, mılıııa qyzmetkeri. Óz rólimdi ózim de tolyqtaı bilmeımin. Rejısserdiń ózindik ádis-tásili basqalardan ózgeshe. Senarııdi tolyq oqytpaıdy. Barlyq tapsyrmany ýaqynda berip, túsindiredi. Túsirilim barysynda sózimizdi qaıtalap, áreketke kóshemiz.
JASULAN ÁITENOV, akter:
– Kınoǵa alǵash ret túsip jatyrmyn. Sholpan (sýrette) esimdi dosymnan qazirgi oınap jatqan rólime kastıng bolyp jatqanyn estigennen keıin, oǵan qatysyp, Bolat aǵanyń sheshimimen akterler quramyna qosyldym. Somdaıtyn rólim – Kerim esimdi jigit. Ol asharshylyq kezinde ata-anasynan aırylyp, taǵdyry óte aýyr hálde bolǵan kisi.
Jasulan NAÝRYZÁLIEV,
"ADYRNA".
