Qazaqstan Reseige qaita qosyla ma?

4245
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2021/01/f48b9d082188988f995db29ba679640f.jpg
Resei deputattary bırınen keiın bırı Qazaqstanmen bailanysty territoriialyq mäselenıŋ şetın şyǧara bastady. Keşe V.Mironovtyŋ taǧy bır sandyraǧyn tyŋdap taŋ qaldym. Ol KSRO-ny emes, Resei imperiiasyn aityp otyr eken. Tyŋdai kele, onyŋ oiy KSRO siiaqty jaŋa odaq qūru emes, 21-ǧasyrda «Täuelsız Qazaqstannyŋ öz erkımen Resei imperiiasyna qaita qosyluy»  turaly mäselenı köterıp otyrǧany anyq baiqaldy. V.Mironov özınıŋ «Reseige qosu» turaly sandyraq äŋgımesınde Özbekstan, Gruziia, Pribaltika elderı turaly söz qozǧaudan meilınşe qaşqaqtap, mäselenı tek Qazaqstanǧa qarai būrumen boldy... Ärine, onyŋ «argumentı» onyŋ şalasauatty bılımıne sai «KSRO zaŋyna süienetındıkten», ol būl zaŋnyŋ küşı būrynǧy barlyq Odaqtas Respublikalarǧa da qatysty  «qoldanylatynyn» aşyq aituy kerek edı. Bıraq oǧan onyŋ jüregı daualamady. Sol arqyly ol «Resei äzırge tek Qazaqstanǧa ǧana älımjettık jasauǧa qauqarly»  degen oidy aitty dese bolady... Nege? Ökınıştı jerı de osy Qazaqstan BŪŪ qūramyndaǧy, Halyqaralyq kelısımşarttarǧa qoly qoiylǧan, Reseimen şegarasy moiyndalǧan, tıpten, Reseimen kepıldıkke otyrǧan jäne Euraziialyq ekonomikalyq odaqqa, Kedendık odaqqa enıp ketken el emes pe edı? Endeşe, Öz basyna taǧy bır agressor degen jaman ataqty ılu Reseige ne üşın qajet? degen sūraq tuatyny zaŋdy.. Endı ol Reseidıŋ özınıŋ «bas auruy» dep qoialyq ta, bız onyŋ sebebın özımızden ızdep köreiık... Sonda, onyŋ eŋ basty sebebı retınde oligarhiia mäselesı alǧa şyǧady eken... Älemde Qoǧam men memleketterdıŋ damu zaŋdylyqtary turaly nebır teoriialar bar. Olardyŋ köbı tarihi tūrǧyda däleldenıp, qazır klassikalyq teoriia retınde moiyndalǧan. Sonyŋ bırı - Oligarhiialyq memleket. Onyŋ basty belgılerınıŋ bırı - Oligarhiialyq basqaru jüiesındegı memlekettıŋ qauıpsızdıgınıŋ öte tömen boluy. Sebebı, mūndaida Oligarhiia men Memlekettık damu arasynda ortaq maqsat bolmaidy. Halyqtyq memlekettıŋ maqsaty - özın özı nyǧaitu bolsa, Oligarhiialyq memlekettıŋ maqsaty - memlekettı oligarhiia maqsatyna baǧyndyru. Ärine, būl oligarhiialyq maqsatta da "memlekettı nyǧaitu" tüsınıgı bar. Bıraq ol "memlekettı bailyq közı retınde qoldanu" baǧytynda ǧana jüzege asady. Sondyqtan, naqty bır jaǧdailarda oligarhiialyq jüie "memlekettık qorǧanysty" özderınıŋ jeke müddelerıne aiyrbastap jıberu qaupı joǧary bolady. Eger būl jaǧdai memlekette ornyqsa, onda oǧan qarsy syrtqy küşter aşyqtan aşyq boi kötere bastaidy... Mūndai täsıldı AQŞ 20-şy ǧasyr boiy älemde nätijelı qoldandy... Ol turaly "İspoved ekonomicheskogo ubiisy" atty kıtapta jaqsy baiandalǧan... Endı mıne, Resei keş te bolsa, osy täsıldı körşısıne qoldanǧysy keletının körsettı... Ol mümkın, bızdegı Ūlttyq (memlekettık) müdde baǧytynyŋ älsıregenınıŋ belgısı bolar bälkım? Sızder qalai oilaisyzdar?

Äbdıraşit BÄKIRDIŊ  jazbasynan.

"Adyrna" ūlttyq portaly. 

Foto aşyq derekközden alyndy.
Pıkırler