Keşe Almatyda «28 Panfilovşy» körkem filmınıŋ tūsaukeserı öttı. Filmnıŋ Qazaqstandaǧy körsetılımın Ş. Aimanov atyndaǧy «Qazaqfilm» kinostudiiasy jüzege asyrady.
Aita ketetın jait, būl filmdı qazan aiynda Astanada ötken ekı memlekettıŋ aimaqaralyq yntymaqtastyq forumynda Qazaqstan jäne Resei Prezidentterı – Nūrsūltan Nazarbaev pen Vladimir Putin qaraǧan bolatyn. Memleketterdıŋ basşylary Almaty qalasynda qūrylǧan jäne qarsylastardyŋ tankterıne Mäskeuge kıruge jol bermegen diviziianyŋ erlıgı öskeleŋ ūrpaqtardyŋ esınde mäŋgılıkke saqtaluy mındettı degen pıkır bıldırgen edı.
Filmnıŋ tūsaukeserınde söz alǧan QR mädeniet jäne sport ministrı Arystanbek Mūhamediūly «Almatyda qūrylǧan «Panfilov» diviziiasy Keŋes Odaǧynyŋ astanasy Mäskeu qalasyn qorǧady. Būl barşa adamzat tarihyndaǧy tarihi oqiǧa boldy. Qarsylastardyŋ basym bolǧandyǧyna qaramastan, panfilovşylar faşisterdıŋ jeŋılmeitındıgı turaly jalǧan pıkırdı būza otyryp, Mäskeudı qorǧap qaldy. Bız olardyŋ erlıgın eşqaşan da ūmytpauymyz kerek. Olardyŋ erlıgı turaly tarihty öskeleŋ ūrpaqqa jetkızu – bızdıŋ mındetımız", - dedı.
Tüsırılgen filmnıŋ negızgı somasyn kraudfanding arqyly jinaǧan. Oǧan 35 myŋnan astam adam qatysyp 34,7 million rubl jinalǧan. Sondyqtan da filmdı «halyqtyq kino» atapty. Sondai-aq film biudjetınıŋ üşten bırın Qazaqstan jäne Resei mädeniet ministrlıkterı bölgen. Barlyq jūmsalǧan qarajat 150 million rubldı qūraidy.
Filmge Aleksandr Ustiugov, Iаkov Kucherevskii, Azamat Nigmanov, Oleg Fedorov, Anton Kuznesov, Aleksei Longin, Aziz Beişenaliev jäne t.b. belgılı akterler tüsken.
Panfilovşylar Ūly Otan soǧysy (TMD-nyŋ kei elderı üşın ekınşı düniejüzılık soǧys) jyldarynda Mäskeudı erlıkpen qorǧaǧan qazaqstandyq jauyngerler.
1941 jyly 15 qaraşada Faşistık Germaniia äskerlerı 51 diviziiamen Mäskeuge ekınşı “negızgı şeşuşı şabuyldy” bastady. Batys maidan jauyngerlerı auyr ūrystar jürgızdı. Osy maidanǧa kıretın 16-armiianyŋ qūramynda Almatyda jasaqtalǧan general-maior İ.V.Panfilov basqarǧan 316-atqyştar diviziiasy (keiınnen 8-gvardiialyq-panfilovşylar diviziiasy) Mäskeu tübındegı Volokolamsk tas jolyn qorǧady. 16-qaraşada jau Volokolam baǧytynda ūrysqa şyǧyp, Dubosekovo razezındegı 1075-atqyştar polkı 4-rotasynyŋ 2-vzvody tūrǧan bekınıs şebıne şabuyl jasaidy. Rotanyŋ saiasi jetekşısı V.G. Klochkov basqarǧan vzvod jauyngerlerı — barlyǧy 28 adam myltyqpen, janarmai qūiylǧan şölmektermen, granatalarmen qarulanyp, jaudyŋ 20 tankısımen 4 saǧatqa sozylǧan ūrys jürgızdı. Jaudyŋ 14 tankısı qiratylyp, panfilovşylar arasynan da bırneşe adam qaza tapty. Jau ūrysqa taǧy 30 tank şyǧardy. Qazaqstandyq jauyngerler soǧys tarihynda sirek kezdesetın erlık jasap, jaudyŋ bolat qūrsanǧan maşinalaryna tötep berdı. 28 panfilovşylardyŋ 23-ı qazaǧa ūşyrady, bıraq jau tankılerı olardyŋ şebınen öte almady. KSRO Joǧarǧy Keŋesı Prezidiumynyŋ 1942 j. 21 şıldedegı Jarlyǧymen būl jauyngerlerdıŋ barlyǧyna Keŋes Odaǧynyŋ Batyry ataǧy berıldı.
Olar: Nikolai Iаkovlevich Ananev, Grigorii Miheevich Bezrodnyh, Nikolai Nikonorovich Belaşev, Bondarenko Iаkov Aleksandrovich, Vasilev İllarion Romanovich, İvan Evstafevich Dobrobabin, Dutov Petr Danilovich, Emsov Petr Kuzmich, Narsūtbai (Nūrsūltan) Esbolatov, Kaleinikov Dmitrii Mitrofanovich, Klochkov Vasilii Georgievich, Abram İvanovich Kriuchkov, Grigorii Efimovich Konkin, Qojabergenov Äliasqar, Älıkbai Qosaev, NikolaiGordeevich Maksimov, Gavriil Stepanovich Mitin, Mitchenko Nikita Andreevich, İvan Vasilevich Moskalenko, İvan Moiseevich Natarov, Grigorii Alekseevich Petrenko, Mūsabek Seŋgırbaev, Dmitrii Fomich Timofeev, Nikolai İgnatevich Trofimov, İvan Demidovich Şadrin, İvan Alekseevich Şepetkov, Grigorii Melentevich Şemiakin, Düişönkul Şopokov.
Filmde aty atalǧan batyrlar men tarihi oqiǧa tügel surettelgen. Bauyrjan Momyşūly atyndaǧy «Jas Ūlan» mektebınıŋ tärbielenuşılerınıŋ de osy filmdı tamaşalaǧany quantty.
Rejisser Andrei Şalopa "28 panfilovşynyŋ aŋyzǧa ainalǧan daŋqty erlıgı – barlyǧymyzǧa ortaq tarih qana emes, sonymen qatar ortaq ūlttyq maqtanyşymyz. Tıptı, qanymyzǧa sıŋıp ketken ūlttyq kod desem artyq aitpaǧan bolar edım" deidı.
Ūlttyq kod demekşı, kino barysynda tek orys halqy, orystar degen sözder ǧana estılıp jatty. Keŋes Odaǧy (Sovetskii Soiuz) üşın janymdy berem degen bır soldatty körmedık. Andrei Şalopadan mūnyŋ sebebın sūraǧanymda, - "būl ideologiialyq film emes"- dep qysqa qaiyrdy.
Tuyndynyŋ tüsırılımı ekı memlekettıŋ aumaǧynda jürgızılgen. Qysqy körınıster Sankt-Peterbor pen İvanovo töŋıregınde tüsırılse, soŋǧy kadrlarda Almatydaǧy 28 gvardiiaşy-panfilovşylar atyndaǧy saiabaq körsetıledı.
Tüsırılgen filmnıŋ negızgı somasyn kraudfanding arqyly jinaǧan. Oǧan 35 myŋnan astam adam qatysyp 34,7 million rubl jinalǧan. Sondyqtan da filmdı «halyqtyq kino» atapty. Sondai-aq film biudjetınıŋ üşten bırın Qazaqstan jäne Resei mädeniet ministrlıkterı bölgen. Barlyq jūmsalǧan qarajat 150 million rubldı qūraidy.
Filmge Aleksandr Ustiugov, Iаkov Kucherevskii, Azamat Nigmanov, Oleg Fedorov, Anton Kuznesov, Aleksei Longin, Aziz Beişenaliev jäne t.b. belgılı akterler tüsken.
Panfilovşylar Ūly Otan soǧysy (TMD-nyŋ kei elderı üşın ekınşı düniejüzılık soǧys) jyldarynda Mäskeudı erlıkpen qorǧaǧan qazaqstandyq jauyngerler.
1941 jyly 15 qaraşada Faşistık Germaniia äskerlerı 51 diviziiamen Mäskeuge ekınşı “negızgı şeşuşı şabuyldy” bastady. Batys maidan jauyngerlerı auyr ūrystar jürgızdı. Osy maidanǧa kıretın 16-armiianyŋ qūramynda Almatyda jasaqtalǧan general-maior İ.V.Panfilov basqarǧan 316-atqyştar diviziiasy (keiınnen 8-gvardiialyq-panfilovşylar diviziiasy) Mäskeu tübındegı Volokolamsk tas jolyn qorǧady. 16-qaraşada jau Volokolam baǧytynda ūrysqa şyǧyp, Dubosekovo razezındegı 1075-atqyştar polkı 4-rotasynyŋ 2-vzvody tūrǧan bekınıs şebıne şabuyl jasaidy. Rotanyŋ saiasi jetekşısı V.G. Klochkov basqarǧan vzvod jauyngerlerı — barlyǧy 28 adam myltyqpen, janarmai qūiylǧan şölmektermen, granatalarmen qarulanyp, jaudyŋ 20 tankısımen 4 saǧatqa sozylǧan ūrys jürgızdı. Jaudyŋ 14 tankısı qiratylyp, panfilovşylar arasynan da bırneşe adam qaza tapty. Jau ūrysqa taǧy 30 tank şyǧardy. Qazaqstandyq jauyngerler soǧys tarihynda sirek kezdesetın erlık jasap, jaudyŋ bolat qūrsanǧan maşinalaryna tötep berdı. 28 panfilovşylardyŋ 23-ı qazaǧa ūşyrady, bıraq jau tankılerı olardyŋ şebınen öte almady. KSRO Joǧarǧy Keŋesı Prezidiumynyŋ 1942 j. 21 şıldedegı Jarlyǧymen būl jauyngerlerdıŋ barlyǧyna Keŋes Odaǧynyŋ Batyry ataǧy berıldı.
Olar: Nikolai Iаkovlevich Ananev, Grigorii Miheevich Bezrodnyh, Nikolai Nikonorovich Belaşev, Bondarenko Iаkov Aleksandrovich, Vasilev İllarion Romanovich, İvan Evstafevich Dobrobabin, Dutov Petr Danilovich, Emsov Petr Kuzmich, Narsūtbai (Nūrsūltan) Esbolatov, Kaleinikov Dmitrii Mitrofanovich, Klochkov Vasilii Georgievich, Abram İvanovich Kriuchkov, Grigorii Efimovich Konkin, Qojabergenov Äliasqar, Älıkbai Qosaev, NikolaiGordeevich Maksimov, Gavriil Stepanovich Mitin, Mitchenko Nikita Andreevich, İvan Vasilevich Moskalenko, İvan Moiseevich Natarov, Grigorii Alekseevich Petrenko, Mūsabek Seŋgırbaev, Dmitrii Fomich Timofeev, Nikolai İgnatevich Trofimov, İvan Demidovich Şadrin, İvan Alekseevich Şepetkov, Grigorii Melentevich Şemiakin, Düişönkul Şopokov.
Filmde aty atalǧan batyrlar men tarihi oqiǧa tügel surettelgen. Bauyrjan Momyşūly atyndaǧy «Jas Ūlan» mektebınıŋ tärbielenuşılerınıŋ de osy filmdı tamaşalaǧany quantty.
Rejisser Andrei Şalopa "28 panfilovşynyŋ aŋyzǧa ainalǧan daŋqty erlıgı – barlyǧymyzǧa ortaq tarih qana emes, sonymen qatar ortaq ūlttyq maqtanyşymyz. Tıptı, qanymyzǧa sıŋıp ketken ūlttyq kod desem artyq aitpaǧan bolar edım" deidı.
Ūlttyq kod demekşı, kino barysynda tek orys halqy, orystar degen sözder ǧana estılıp jatty. Keŋes Odaǧy (Sovetskii Soiuz) üşın janymdy berem degen bır soldatty körmedık. Andrei Şalopadan mūnyŋ sebebın sūraǧanymda, - "būl ideologiialyq film emes"- dep qysqa qaiyrdy.
Tuyndynyŋ tüsırılımı ekı memlekettıŋ aumaǧynda jürgızılgen. Qysqy körınıster Sankt-Peterbor pen İvanovo töŋıregınde tüsırılse, soŋǧy kadrlarda Almatydaǧy 28 gvardiiaşy-panfilovşylar atyndaǧy saiabaq körsetıledı.
Jasūlan Nauryzälı,
"ADYRNA"
