2010-ynshy jyl Qazaqstannan 200 000 dollarǵa páter alǵan adam qazir ol páterdi maksımým 120-130 myń dollarǵa sata alady. Sol baǵaǵa 2010-ynshy jyly Barselona nemese Dýbaıdan páter alǵan adam qazir ol páterin keminde 250 myń dollarǵa satady. Páter ol jyljymaıtyn múlik. Jyljymaıtyn múlikke salynǵan aqsha da ınvestıııa. Kórgenimizdeı sheteldik ınvestorlar Qazaqstannan jyljymaıtyn múlikke aqsha salmaıdy. Onda nege bizde páter qymbat degen zańdy suraq týyndaıdy. Óz oıymdy jaza ketsem.
1) Birinshi sebep ol jemqorlyq. Páter salynbaı jatyp birden jemqorlyqqa bylyǵady. Jylýy, elektri, ruqsat qaǵazy, anaýsy mynaýsyna memleket esebinen kassaǵa aqsha tólengennen, para retinde odan neshe ese kóp aqsha bylaı beriledi. Bul árıne páterdiń baǵasyn qymbattady.
2) Joǵaryda atap óttim deni durys adam mynandaı devalvaııasy bar elge páterge aqsha salmaıdy. Aqshańdy dollarmen bankte ustasan odan kóp aqsha tabasyń. Biraq sonda da keı adamdardyń bir basynda 100 páteri bar. Nege? Ortańqol jemqorlar aqshalaryn qaıda tyǵaryn bilmeıdi. Bankke salsa ózi sottalyp ketse esebi buǵattalady. Shetelge shyǵarýǵa basy jetpeıdi. Aınalyp kelip tuǵan týysynyń atynan páter ala beredi.
3) Memleket esebinen salynatyn páterlerdiń sapasyzdyǵy. Ol da jemqorlyqtyń kesiri. Sapasyz salynǵan úılerdi komıssııa qabyldap alady. Qabyldap almasa para berip ótkizedi. Ol páterlerdiń sapasy tómen bolǵan soń amal joq jurttar jeke kompanııadan izdeıdi.
4) Qurylysqa qajet otandyq ónim az.
5.) Úlken qurylys kompanııalarynyń ıeleri kim ekeni belgili. Olarǵa páter baǵasynyń qymbat bolǵany durys. 6.7.8 dep kete berýge bolady.
Sabıt Rysbaevtyń Facebook-taǵy jazbasynan.
