Belgili jýrnalıst Jeńis QUSPAN óziniń áleýmettik jelidegi paraqshasynda qyzyqty bir aqparatpen bólisipti. Kelmeske ketken KSRO-nyń qazirgi urpaq bile bermeıtin, sol zamannyń adamdary asa tereńine boılaı bermeıtin tustary týraly avtordyń materıaly kimge de bolsa, oı salady degen maqsatpen nazarlaryńyzǵa usynyp otyrmyz.
SSSR – 3 tıyndyq gazdalǵan sý satatyn avtomat emes, ol GÝLAG (ALJIR) pen 4 mıllıon jabylǵan jala;
CSSR – ol úkimet basyndaǵy aljyǵandar men jalpyǵa tán kedeılik;
SSSR - ol ekijúzdilik pen saıqaldyq. Batys elderin óle jamandasa da shet elge shyǵýǵa múmkindik – madaqtaý syılyǵy retinde. Al sheteldik kıim, zat – kez kelgenniń basyna qona bermeıtin baq.
SSSR – ol balamasy joq jalqylyq. Kıimde de, tamaqta da, ánde de, oıda da.
SSSR - ol tapshylyq, bolashaǵy úmitsiz joqshylyq.
SSSR – ol ortaq ashanasy men dálizi bir, alqash kórshińnen ómir boıy qutyla amaıtyn jataqhana.
SSSR – shet elge shyǵýǵa tyıym, dollar satsań da – túrme, kommýnıstik partııanyń «sara jolynan» taıqysań da - túrme.
SSSR – ol jeke kásipkerlikke tyıym. Kez kelgen jeke menshikke tyıym. Jeke eshteńe bolmaýy tıis, al adam ózine tıesili emes, ol – qoǵamǵa qyzmet etýge mindetti.
SSSR – ol ár qadamyń baqylaýly, jeke pikir aıtý men ony taratýǵa – erkindik joq zaman.
SSSR – ol ótirikke toly, kóleńkeńnen qoryqqan qońyrqaı tirshilik.
SSSR – ol pıoner galstýgi, komsomol jınalysy, jeke ómirińdi jurt aldynda jınalysqa salyp talqylaý men aıyptaý, mineý, kemsitý, qorlaý.
SSSR – ol jeń ushynan jalǵasqan tamyr-tanystyqpen qat taýar alý.
SSSR – ol besikten beliń shyqpaı soǵysqa, ımperııany qorǵaýda ómirińdi kózsiz qııýǵa daıyndyq.
SSSR – ol jalpyǵa birdeı teńdik uranymen eńbektiń qunsyzdyǵy.
SSSR – ol tis pastasyna deıin qat bolǵan ómir.
SSSR – ol kúndelikti turmysta qorash ómir qorshaǵan beısharalyq.
SSSR – ol ómir boıy boıyńdy bılegen qorqynysh pen maǵynasyz, mánsiz ómir.
SSSR – ol jeke adam ómiriniń túkke turǵysyzdyǵy. Mektepte, ınstıtýtta, qyzmette – jeke ómirińniń joqtyǵy.
SSSR – ol qulaǵyńdy kúnde sarsytatyn úgit-nasıhat, dúkenderdegi bitpeıtin kezek pen bos sóreler.
SSSR – ol kúndelikti mıyńa quıylatyn soǵys úreıi, óıtkeni aınala tolǵan jaý, olar kez kelgen sátte urys ashýy múmkin.
SSSR – ol kez kelgen anketa suraǵyna "qoǵam múddesin jeke basymnyń múddesinen joǵary qoıamyn" dep jazý.
SSSR – ol bóle-jara, elden erekshe oılaıtyn, erekshe ómir súrgisi keletin, bilimdi adamdarǵa degen jekkórinish.
SSSR – ol qalaǵan nárseńdi qarap, oqyp, tyńdaý múmkindiginiń joqtyǵy.
SSSR – ol dúkenderdegi et-kolbasaǵa shegi joq kezek.
SSSR – ol jeke adamǵa – sen eshkim emessiń degen kózqaras.
SSSR – ol ultyń sáıkes kelmese joǵary laýazymǵa jetý qıyndyǵy.
SSSR – ol erteńge degen úmit joqtyǵy, aldamshy ómir.
SSSR – ol ne bolsa da tańdaýdyń múldem joqtyǵy.
SSSR – ol basshynyń aldyndaǵy jaǵympazdyq pen jaramsaqtyqtyń shyrqaý shegi. Myqtylardyń aldynda qurdaı jorǵalaý.
SSSR – ol erkindik túgili, ondaı uǵymnyń múldem joqtyǵy. Baram degen jerińe bara almaı, aıtamyn degenińdi aıta almaı shermende ótken ómir. Kúndelikti jınalys, minbeden aıtylǵan qyzyl sóz, parad, qurmet taqtasy – shyndyqty búrkemeleý joldary bolatyn.
Jáne aınala tolǵan jalǵandyq, ótirik múláıimsý, máımóńke ómir.
Bastysy, SSSR - ol halyqtardyń túrmesi, GÝLAG (ALJIR) pen 4 mıllıon jabylǵan jala. Ol adamnyń bolmysyn jek kóretin rejım.
Avtory: Aleksandr Tverskoı.
