Mūny halyqaralyq ekonomikalyq sarapşylar aityp jatyr. Reseide transformasiialyq krizis jürıp jatyr. Keşegı KSRO däuırındegı bölıpı ketken memleketterdıŋ barlyǧynyŋ damu ürdısı men ekonomikasy da ärtürlı deŋgeide.
Bıraq 2021 jyl Resei ekonomikasynyŋ būrynǧy KSRO ekonomikasymen teŋeskenın halyqaralyq sarapşylar aityp jatyr. Reseidegı qazırgı bolyp jatqan transformasiialyq ekonomikalyq krizis qoǧamdy auruǧa ūşyratyp otyr. Elden ketıp jatqan halyqtyŋ sany edäuır artqan. Onyŋ basym bölıgı jastar. Olar AQŞ pen Europa elderıne bet alǧan. 2000-2019 jylǧy Resei ekonomikasyndaǧy jaǧdailar eşkım kütpegen nätijielerdı körsetıptı. Al, keŋestık odaqtaǧy būrynǧy elderdıŋ ekonomikasy Reseimen salystyrǧanda köş ılgerı bolyp tūr.
Halyqaralyq bank būryŋǧy keŋes qūramyndaǧy elderdıŋ JIÖs boiynşa mynadai nätijeler şyǧarǧan:Azerbaijan — 341%, Özbekstan — 242%, Armeniia — 225%, Qazaqstan — 219%, Gruziia — 179%, Moldova — 133%, Belarus — 126%, Qyrǧyzstan — 125%, Litva — 112%, Estoniia — 96%, Latviia — 94%, Rossiia — 85%, Ukraina — 52%.
2020 jyly Reseidıŋ ekonomikasy Batystyŋ sanksiialarynan 4 paiyzǧa qūlaǧan. Resei bilıgı soŋǧy sanksiiadan soqqy alǧan ekonomikalyq statistikalyq körsetkışterdı halyqtan jasyryp otyr. Barlyq derekter qūpiia. Reseidıŋ Keŋes odaǧyn qūramyz dep jürgenı de osy qysyltaiaŋnan tuyndap otyrǧan da boluy mümkın.
Halyqaralyq ekonomikalyq sarapşylar men saiasattanuşylar Resei ekonomikasynyŋ qūldyrauy Reseidıŋ geosaiasi yqpalynyŋ qūlauymen bır dep otyr.
Bekbolat QARJAN,
"Adyrna" ūlttyq portaly
