QR Halyq jazuşysy, türkı jūrtynyŋ şoqtyǧy biık aqyndarynyŋ bırı Mūhtar Şahanovtyŋ söilegen sözınen üzındı.
- Aqyn bop ömır keşıru oŋai deimısıŋ, qaraǧym,
Auzynda bolu būl özı syzdaǧan barlyq jaranyŋ – degen sözdı aitqan Tölegen Aibergenov. Üitken sebebı, qazırgı kezeŋde aqyn bolu azap... Aqyn bolu degenımız – öz ūltynyŋ bükıl jetıstıgı menen kemşılıgın, paiymy men parasatyn, tarihyn, onyŋ bükıl ruhani qūndylyǧyn öz jüregıŋnıŋ elegınen ötkızu degen söz. Būl sanauly adamdardyŋ ǧana qolynan keledı.
Kezındegı Älıbi Jangeldin degen atamyzdy bılesızder. Ol: «qazaq tılınıŋ ne keregı bar, bızge "orys" tılı de jetedı» - dep ūran tastaǧan. Sodan keiın özınıŋ familiasyn Stepnov dep özgertıp alǧan. Ol ol ma, orys aǧaiyndarǧa jaǧympazdanyp mūsylman dınınen bezınıp, hristiian dınıne auysqan. Söite tūra Älıbi Jangeldinnıŋ atyn aspanǧa şyǧardyq. Ol kezdıŋ saiasaty sondai edı. Odan berı zaman özgerdı. Älı künge deiın sol Jangeldinnıŋ aty şyrqau biıgınde tūr. Atynda tolyp jatqan köşelerı bar, tolyp jatqan mektepterı bar, tolyp jatqan t.b. nysandary bar. Tıptı, Qostanai jaqtaǧy bır ülken audan älı künge deiın Älıbi Jangeldinnıŋ esımımen atalady. Al endı, Ä.Jangeldinnen bastap ūltqa qarsy şyqqan adamdardyŋ bärın bız tekserdık. Tılge qarsy şyqqan, ūltqa qarsy şyqqan olardy qūdaidyŋ özı tırı kezınde-aq jazalaidy eken.
Kezınde ortalyq komitette jūmys ıstep ūltqa, tılge qarsy şyqqan bır aǧamyz boldy. Qazırgı künı sonyŋ jalǧyz balasyn belgısız bıreu öltırıp kettı. Sonan keiın äielı de ölıp qaldy. Bır üide bır özı qalypty jäne ekı közı körmei qalypty. Mıne, osyndai qasıretter bolǧan eken ärbır adamda.
Mıne, sondyqtan da eldık, ūlttyq müdde töŋıregınde körıngen T.Aibergenovke senımmen, mahabbatpen qarauymyz kerek. Tölegen Mūqaǧali Maqataevtan kem aqyn emes. Mūqaǧalidyŋ toilary qalai toilanyp jatyr, salystyryp körıŋızder. Ärbır aqynǧa azamattyqpen, ädıldıkpen qarau kerek.
Bäişeşektıŋ ǧūmyryndai taǧdyr keşken märt batyr, Öleŋınde eşbır ǧasyr öşıre almas ört jatyr, Namysyŋdy däuırıŋe etkızbedıŋ qaqpaqyl. Mıne sodan, ūltymyzdy ruhsyzdan küzetıp, Senıŋ,jyryŋ şekarada älı künge sapta tūr. Paiymdaimyn, moiyndaimyn,sen danasyŋ, men -bala, Ūltyŋa kım jaqyn, alys, aiqyndaityn el ǧana. On tom öleŋ jazǧandardy kettı ūmytyp keŋ dala. Bıraq şaǧyn on öleŋmen on million qazaqty Tolǧandyrǧan, taŋ qaldyrǧan Mahambet pen Sen ǧana. Adamdyqsyz aqyndyq joq, tyrmyssaŋ da jan sala, Jomarttyqsyz taǧy alysqa şabamyn dep şarşama, Batyrlyǧyŋ qanşa bolsa aqyndyǧyŋ sonşama. Tıptı özıŋdı syidyrmaǧan danqtyŋ tar törıne Menı bırge ap şyqqyŋ kep arpalystyŋ qanşama. Zamanynyŋ yŋǧaiyna jürmei ketken, ıŋkärım, Sah önerde qyzǧanyşty bılmei etken, ıŋkärım, İyǧyna bütın beşpet ılmei ketken, ıŋkärım! Jer astynan sälem joldap jatyrsyŋ sen kün saiyn, Qazaǧymnyŋ maŋdaiyna syimai ketken, sūŋqarym. *** Ne jaqsylyq bolsa aldymen elge bolsyn degensıŋ, Sondyqtan da senıŋ daŋqyn, senıŋ saltyŋ kögersın. Saiyn dalaŋ jyryŋdy eske ap külkısın säl şegersın. Är jürekte būltqa oranǧan qasiettı bır şyn bar, Ol — aqyndyq märttık şyŋy, Aibergenov degen şyn... Ūlt ruhy qai kezde de qanattyǧa astana, Aibergenov şynyn körseŋ, atyŋnan tüs, jas bala! Şarany ūiymdastyruşy top Tölegen Aibergenovtıŋ esımın äigıleu maqsatynda, atyna köşe men mektep ataularyn beru jäne oǧan eskertkış ornatu sekıldı bırneşe ūsynysty tiıstı oryndarǧa joldaitynyn aitty.Jasūlan NAURYZÄLI
"Adyrna" kz
