Şybyndar koronavirus ındetın adamdarǧa taratuy mümkın be? Būl turaly äleumettık jelıde taraǧan aqparatqa Stopfake saity faktcheking jasap kördı.
"Şybyndar adam qarym-qatynas jasaǧanda, tüşkırgen nemese jötelgen kezde bölınıp şyǧatyn virus bölşekterın auadan jinaidy jäne ony 24 saǧattyŋ ışınde taratuy mümkın. Osy jolmen auru jūqtyru yqtimaldyǧy joǧary", - delıngen aqparatta.Būl habarlama AQŞ-tyŋ Kanzas ştatynyŋ ǧalymdarynyŋ zertteulerınen alynǧan däieksöz retınde taratyluda. Ol Parasites & Vectors jurnalyndaǧy maqaladan alynǧan. Şyn mänınde, ǧalymdar mūndai qorytyndylar jasamaǧan. Zertteu boiynşa, taza emes sütke qonǧan şybyndarda SARS-CoV-2 bar-joǧy tekserılgen. "Synaqqa" alynǧan şybyndar tasymaldanǧan konteinerlerden virus tört jäne 24 saǧattan keiın anyqtaldy. Demek, şybyndar virusty basqa zattardyŋ betterıne tasymaldai alady dep paiymdauǧa bolady. Būl älı künge deiın boljam ǧana, ony däleldeu üşın qosymşa täjıribeler men taldaular qajet. Zertteudıŋ ekınşe bölıgınde jändıkter auru jūqtyrǧan tūqymdastarymen bailanysta bolǧannan keiın tekserılgen. Iаǧni, şybyndardyŋ virusty tabiǧi jolmen jūqtyra alatyny qaraldy. Mūnyŋ yqtimaldyǧy az nemese mümkın emes bolyp şyqty.
"Zertteuımızdıŋ ekınşı bölıgı şybyndardyŋ anyqtalǧan jūqpaly virusty basqaǧa jūqtyrmaitynyn körsettı. Bız virustyŋ genomyn ǧana taba aldyq, ol jūqpaly emes. Bölmedegı şybyndar SARS-CoV-2 berıluınde maŋyzdy röl atqaratyndyǧyna eşqandai dälel joq", - deidı zertteudıŋ teŋ avtory jäne zertteu jetekşısı Dana Naiduch.Jalpy, jūqpaly aurular boiynşa mamandar şybyndardyŋ aurudy tasymaldai alatynyna kümänmen qaraidy.
"Bölme şybyndary bırqatar virustar men bakteriialardy tasymaldai alady, bıraq būl mındettı türde epidemiologiialyq qauıp tudymaidy", - deidı jūqpaly aurular jönındegı sarapşy, medisina doktory Ameş Adalia. "Bügıngı künı COVID-19 virusy bölme şybyndary arqyly jūǧatynyna eşqandai dälel nemese aqparat joq. COVID-19 tudyratyn virus negızınen ındet jūqtyrǧan adam jötelgen, tüşkırgen nemese söilesken kezde bölınıp şyǧatyn tamşylar arqyly taralady. Sonymen qatar, qol jumas būryn auru adam ūstaǧan zatqa qol tigızıp, sodan keiın közıŋızdı, mūrnyŋyzdy nemese auzyŋyzdy ūstau arqyly berıledı. Özıŋızdı qorǧau üşın basqalardan kemınde 1 metr qaşyqtyqta jürıŋız jäne qolyŋyz tietın zattardyŋ betterın jiı zararsyzdandyryp otyryŋyz. Qolyŋyzdy közıŋızge, auzyŋyzǧa jäne mūrnyŋyzǧa tigızbesten mūqiiat jäne jiı juyŋyz", - delıngen DDSŪ saitynda.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
