Qazaqtyŋ klassikalyq än önerınde özındık ünı men sara joly bar, halyqtyŋ osynau bekzat önerıne erekşe adaldyǧymen, daralyǧymen tanylǧan asyl önerpaz Rymtai aǧa aramyzda jürgende biyl 60 jasqa tolar edı.
Rymtai Bödesov 1957 jyly 4 nauryzda Qaraǧandy oblysy Qarqaraly audanyndaǧy Qasym Amanjolov (būrynǧy Frunze keŋşaryna qarasty Aqtailaq auyl sovetı, 4-şı bölımşe), Aqqora bölımşesınde Mūzdybai mūǧalımnıŋ otbasynda düniege kelgen.
Qyrqynnan şyqqan kışkentai şaqalaqty atasy men äjesı qoltyqtaryna qysyp, kenje ūldary Nesıpbaimen bırge tūratyn «Kök bet» qystaǧyna alyp ketedı. Äje men atasynyŋ altynǧa bergısız tärbiesın ǧana emes, bırjolata «atasynyŋūly» degen qūjatty ömırınıŋ soŋyna deiın asqan maqtanyşpen alyp jürdı.
1964 jyly Aqqoradaǧy Sovet segız jyldyq mektebınıŋ bırınşı synybyna bardy. Al, toǧyzynşy synyptan bastap, Qarqaralydaǧy mektep-internatta oqydy.
Alǧaşqy eŋbek jolyn özı tuyp ösken Aqqora bölımşesınde atasyna kömekşı şopan bolyp bastaǧan Rymtai, än salyp tūrǧan dala dauysymen osynda tabysty. Kökıregı arman-ümıtke toly balaŋ jıgıt bırde «Jonyp aldy», bırde «Qarqaraly...», «Aq erke», «Aq säule» sekıldı änderdı şyrqady, osy änder ony özge äuenderge yntyqtyrdy.
1976 jyly keŋes odaǧynyŋ armiiasyna şaqyrylyp, ekı jylǧy äskeri boryşyn ötep kelgen soŋ, üş jyldai taǧy da auylda kömekşı şopan degen käsıbın jalǧastyrdy. Toi-tomalaq bolsyn, auyldyŋ bır-bırıne jalǧasyp jatatyn dumandy keşterınde Rymtaidyŋ änderın ūiyp tyŋdaityn köpşılık ünemı «Senıŋ ülken mūratyŋ önerde, sen änşısıŋ» deitın. Al, onyŋ än düniesıne enuıne erekşe yqpal etken bır jan-naǧaşysy Mūhametjan Tüsıpbaev, auyl mehanigı Säuleş Mälıkenov edı. Al, malşy auylǧa jiı saparlaityn audandyq mädeniet bölımınıŋ önerpazdary, «Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen ärtısı» Jaŋyl Qartabaeva, Jüsekeŋnıŋ tıkelei şäkırtı, ǧajaiyp änşı-Baimūqaş Qalabaev, baianmen qosyla şyrqaǧanda düiım jūrt sıltıdei tyna tyŋdaityn edı. Mūhametjan naǧaşysy, özı şyǧarǧan änderınıŋ köbın alǧaş Rymtaiǧa üiretıp, jūrt aldynda onyŋ oryndaǧanyn qūptap otyratyn. Äsırese, aqiyq aqyn Mūqaǧalidyŋ sözıne jazylǧan «Şırkın-ai, menen mahabbat auyp ketken be?», «Ömır-ai, deimın» sekıldı bırşama änderın Rymtaidyŋ oryndaǧanyn qalaityn.
Ol 1979 jyly Almatydaǧy Jüsıpbek Elebekov atyndaǧy Estrada jäne sirk studiiasyna äigılı änşı Jänıbek Kärmenovtyŋ klasyna oquǧa tüstı. J.Kärmenov Rymtaidy alǧaş tyŋdaǧanda - aq, onyŋ ädemı qoŋyr dausynan, söileu mänerıne sai kelgen syrt tūlǧasynan, qazaqtyŋ auyz ädebietı men tarihyn bır kısıdei bıletın ǧajap talantyna qosa, onyŋ boiyndaǧy bekzattyǧynan tek änşılık qabıletınıŋ joǧarylyǧyn ǧana emes, talai qasiettı baiqaidy. Köregen jan köp oilanbastan – aq, ony öz synybyna bırden qabyldaudy jön köredı. Talanttyŋ alǧaşqy qadamynan bastap, az uaqyttyŋ ışınde bırşama özı üiretken änderdı ǧana emes, ızdenıp jürıp, halyqtyŋ arasynda köp aityla bermeitın şyǧarmalardy öz repertuaryna engızıp, sauatty oryndai bılegen şäkırtınen köp ümıt kütetın. Alaida, sūm ajal Jänıbektei halqymyzdyŋ än önerınıŋ bır biık tūlǧasyn aramyzdan alyp ketkende, Rymtai alys şetelde, «Qazaqkonsert» bırlestıgınıŋ qūramynda Türkiiada gastroldık saparda jürgen bolatyn. Alaida, Rymtai Jänıbek ūstazynyŋ ükılı ümıtın közı tırısınde aqtai bılgen jannyŋ bırı.
1981 jyly studiiany bıtırıp şyqqan tülektermen qosa, Rymtai da Soltüstık Qazaqstan oblysyna joldamamen attandy. Örımdei 11 qyz-jıgıt oblystyq filarmoniianyŋ qasynan «Qos alqa» estradalyq-jastar ansamblın qūryp, Rymtai sonyŋ belsendı müşelerınıŋ bırı boldy. Roza Ahmetova, Kämila Älıbaeva, Temırjan Qadyrov, Qyzai Beisenovter osy jastar ansamblınıŋ alǧaşqy solisterı retınde ekı jyldan asa Qyzyljarda qyzmet ettı.
Ansamblde jürgen jyldary Rymtai şyǧarmaşylyq ösu jolynda köp ızdenıste bolady. Daladaǧy eŋbek etıp jürgen diqandarǧa, jalpy qarapaiym jūmysşylarǧa arnap än aitudy talap etetın keŋes däuırınıŋ sol kezeŋderınde «Aq bidai», «Bızde därıger bır qyz bar», «Sauynşy jeŋgei» sekıldı elge köp taraǧan änderdı sol jyldary öz repertuaryna engızgen. Osyndai änderımen ol alys-jaqyn jerlerdı aralap, tıptı Omby qalasyna deiın baryp, konsert qoiyp keledı. Rymtaidyŋ salǧan änıne orys bolsyn, qazaq bolsyn, qysqasy, barlyq ūlttyŋ ökılı onyŋ alysqa şyrqai körerılgen biık te taza qoŋyr ünın süiıp tyŋdaityn bolǧan. Rymtaidyŋ sol salǧan änderınıŋ ışınde A.V. Lunacharskii: «Qazaq dalasynyŋ būlbūly...», -dep atap ketken Ämıre Qaşaubaevtyŋ 1925 jyly Parij qalasynda salǧan «Aǧaş aiaq» änı de bolǧan. Būl ändı de Rymtai özınıŋ jan düniesınen şyqqan ändei, süisınıp, asqaqtata şyrqaǧan.
1983 jyldyŋ 5 qaŋtarynda, özı ülken öner sahnasyn armandap kelgen Almatydaǧy «Qazaqkonsertke» änşı-vokalist bolyp oraldy.
90-şy jyldardaǧy el ekonomikasyndaǧy daǧdarys, öner ielerın de ainalyp ötpedı. Sonyŋ bırı, äsırese, kielı sahnada ǧana öz jolyn taŋdaǧan dästürlı än – küi oryndauşylarǧa soqqy bolyp tidı. Halyqtyŋ jüregınen oryn alǧan aituly öner ielerı Äzidolla Esqaliev, Qajybek Bekbosynov, Rahym Täjıbaevtarmen bırge Rymtai da 1996 jyldyŋ 11 qaŋtarynda Qūrmanǧazy atyndaǧy Akademiialyq orkestrge auystyryldy. Aty men ataǧy jer jararlyq ülken ūjymnyŋ da būl kezdegı müşkıl jaǧdaiy, eldıŋ erkesı men öner serkelerınıŋ jıgerın jasytyp, «balapan-basymen, tūrymtai-tūsymen» jaǧdaiǧa tıredı. Būl-jüregı jūmsaq, bala mınezdı sahna üşın jaralǧan jandardyŋ janaryn jasytty, janyn jegıdei jedı. Aiyqpas dert bop jabysyp, ömırınıŋ öterın bıldı me, Rekeŋ «Arqadan Astanaǧa öner ızdep keldım, tek sahna üşın jaralǧam, ondaǧy ömır bıtkende Aqqorama, Qasym tuǧan topyraq, Jūmaşym men Mıräsım, Tauqanym būzau aidap aparatyn Būqatyşqannyŋ qoinyna apararsyŋ» dep, asyl jaryna jiı aita beredı eken.
«Arqaǧa sal-serılık dästürdı qaita jaŋǧyrtam» dep, qolyna qara dombyrasyn alyp, jüirık at ūstap, qyran qūs pen qūmai tazyny tügendei bastaǧan 2000-şy jyldyŋ nauryz aiynda Astanaǧa bırjola qonys audarudy, jūmys babyn da şeşıp qoiyp edı.
«E, Jaŋa ǧasyrǧa da aman jettım-au» dep, töbesı kökke jetkendei quandy! Taǧdyr oǧan jetkızbedı. Rymtai tura 43 jasynda, 2000 jyldyŋ 29-şy aqpanynda Almatydaǧy 7-şı qalalyq auruhanada aiaq astynan bauyrǧa jasalǧan otadan oianbai kettı.
Özı tırısınde amanattaǧan Aqqorasyna, süiıktı atasy men äjesınıŋ, ömırden erte ketken äkesınıŋ qasyna, mäŋgılık mekenıne oryn teptı.
14 jasta artynda qalǧan ūly – Didar bügınde 32 jasta, joǧary bılımdı, turizm mamandyǧynyŋ iesı, kino salasynda jeke käsıbı bar. Onyŋ Būlbūl atty qyzy-4-te, Batyr atty er balasy 1 jastan asty. Jūbaiy-Nargiz de Qarqaralynyŋ tumasy, därıger.
Asyl armanyn arqalap, alystaǧy auyldan aŋsap jetken Astana, asyl jar, altyn asyqtai ūrpaǧy, ūltynyŋ babadan-balaǧa jalǧasqan ūly muzykasy jetımsırep qaldy. Qara dombyrasymen ūly dalanyŋ üzılmes ünın jetkızgen önerpaz ūly-Rymtaidy «Saryarqa» küiınıŋ sap tiylǧan bır sättık tynyştyǧyndai, qystyŋ aq qar, kök mūz, qaqaǧan suyǧy saiabyrsyp, Almaty jyly qabaqpen qimai şyǧaryp salsa, Saryarqa da jabyrqaudy bılmeitın jaisaŋ mınezdı perzentın toŋdyrmai, jyly qūşaǧyna aldy... Sol künı bır üide, bır podezde tūratyn körşısı, joǧarǧy oqu orynynyŋ oqytuşysy-Qydyrbai Saparbaev degen kısı mynadai jyr şumaqtaryn arnapty:
«Ainalaiyn, asyl ınım-Rymtai,
Kım sūraidy, Sen sekıldı, erkelep kep būiymtai.
Nege asyqtyŋ, erteletıp ol jaqqa,
Köp edı ǧoi, asqar taudai, asyl arman – būl jaqta.
Jaltyldaǧan janaryŋnan, jaz köruşı ek, är uaqytta,
Tabiǧatty jan –tänıŋmen, süiuşı edıŋ, şuaqtai.
Qūsbegımen, atbegımen, syrlas bolyp jüruşı eŋ,
Äuenıŋmen, jan tebırenter, jaidary,
Barşa jūrtty bır özıŋe, tabyndyra bıluşı eŋ,
Tarihtyŋ da tarmaqtaryn taldasaŋ,
Akademik aǧalardan artyǧyraq süruşı eŋ,
Qos qolyŋdy jan-jaǧyŋa sermelep,
Är taŋyŋdy Alataumen qarsy alyp bır jüruşı eŋ.
Zalalyŋ joq, eşbır pende, eş janǧa,
Jai otyndai, jarqyldap Sen küluşı eŋ.
Talai toidy tamaşamen tämamdap,
Özıŋe-özıŋ riza bolyp jüruşı eŋ.
Qoş bol, endı, ornyŋ tolmas Bauyrym,
Köterermız, būl ömırdıŋ,
Sen körmegen, jüktıŋ jeŋıl, auyryn.
Jan jaryŋ men asyl ūldy qaldyryp,
Tırşılıktıŋ tastap kettıŋ auylyn.
Közdıŋ jasyn köldetıp, bır sözıŋe zar qylyp.
Ketıp qaldyŋ nege erte?
Taǧdyr jıbı bailandy ma säl kelte!
Jatqan jerıŋ jaryq bolsyn, Rymtai,
Sen süietın Almatyŋnyŋ topyraǧy bır uys,
Qaldy-au, ınım, qalai saǧan būiyrmai!?
Ol jiı aitatyn: «Jänıbek ūstazymnyŋ aduyndy asqaq diapozony men Qairat aǧanyŋ keŋ tynysty, qoŋyr ünı, menı ünemı ruhani läzzat sezımıne böleidı» dep.
Belgılı öner iesı, kompozitor Iliia Jaqanov seksenınşı jyldardyŋ orta şenınde «Leninşıl jas» gazetınde Rymtai turaly jazǧan «Ömırdıŋ özı än eken» degen maqalasynda onyŋ tvorchestvolyq joly turaly jan-jaqty baiandai kelıp: «...Änşıge jaratylys dauys... ün beredı, tüisıgı mol sezım, syrşyl jürek beredı. Būl qasietterge qosa, zerde men aqyl taǧy bar jäne än qūdıretın ūǧarlyq ömırden tüigen ūlaǧatty syrlar bolady. ...Dünie esıgın änmen aşyp, eŋbekpen eseigen Rymtai Bödesovtıŋ ömırındegı bır qyzyqty, igılıktı jyldary Almatydaǧy estrada studiiasynda öttı.
Ol studiiada oqyǧan kezınde är kompozitordyŋ özındık stil erekşelıgın, oi tolǧauyn.., änderınıŋ auqymyn jäne oryndalu mänerın tanuǧa köŋıl qoidy. Özı ūstaz tūtqan ekı belgılı änşı- Jänıbek Kärmenov pen Qairat Baibosynovtyŋ şeberlıgın boiǧa darytuǧa öte yqylasty boldy. Olardy köp tyŋdady, olardan köp üirendı. Bıraq, är änşınıŋ öz betı, öz änı boluǧa tiıs. Rymtai öz änın ızdedı, tapty. Onyŋ jüregı şuaqty tolǧanysqa toly. Onyŋ är änınde albyrt jastyqtyŋ, batyl ızdenıstıŋ lebı bar. Al, ol oŋai eŋbek emes!»-, deptı.
Ekı jyl Soltüstık Qazaqstan oblystyq filarmoniiasynda, on bes jylǧa juyq «Qazaqkonsert» bırlestıgınde, ömırınıŋ soŋǧy ekı jylynda Qūrmanǧazy atyndaǧy Akademiialyq orkestrındegı qyzmetterı, öner jolyndaǧy tolassyz tırlıgı, sonyŋ aiqyn dälelı.
Jyldyŋ tört mezgılınde egınşınıŋ qosynda, malşynyŋ qasynda, odan qala berdı odaqtas respublikalardyŋ öner sahnalarynda halyqqa öner körsettı. Türkiia, Qytai elderınde bırneşe ret gastroldık saparlarmen türlı mädeni şaralarǧa qatysyp, qazaqtyŋ äuezdı än önerımen şeteldıkterdı tanystyryp, tamsantyp qaitty. Qazaqtyŋ būlbūl dauysty änşı qyzy Roza Baǧlanova öle-ölgenşe Rymtaidy «qara domalaǧym» dep, qanatynyŋ astyna alyp, qorǧaştap jürse, Räbiǧa Esımjanova apamyz «qara tompaǧym» dep erkeletıp, bauyryna basyp, Bırjan saldyŋ «Jalǧyz arşa», «Qanattaldy», «Bır kelınşek» sekıldı bırşama halyq änderın özı üiretıp, şäkırtı retınde tärbielegen.
Rymtai tek oryndauşy ǧana emes, köŋılıne ūnaǧan aqyndardyŋ öleŋderıne än şyǧarumen de ainalysqan. On bes şaqty änınıŋ ışınde, öner zertteuşı, ǧalym, küişı Bazaraly Müptekeev marqūm on änınıŋ notasyn qaǧazǧa tüsırıp qoiǧan, jastar üirenıp aityp jür.
2001 jyly Respublikalyq «Jaŋa ǧasyrǧa-jaŋa än» atty baiqauda Qairat Baibosynovtyŋ oryndauyndaǧy Qasym Amanjolovtyŋ sözıne jazylǧan Rymtaidyŋ «Saryarqa» änı jüldeger atandy.
Qazaq teledidarynda «Jaiau Mūsanyŋ» änderınen jazylǧan konsertı, Qazaq radiosynyŋ Altyn qorynda özı oryndaǧan otyzdai änı, Rymtai turaly jarty saǧattyq habar bar. Qaraǧandynyŋ oblystyq televideniesı de 45 minuttyq habar daiyndap, bırneşe ret qaitalap berdı.
Osy jyldyŋ nauryz aiynda Yqylas Dükenūly atyndaǧy halyq muzykalyq aspaptar mūrajaiynda änşı-sazger Rymtai Bödesūlynyŋ 60 jasqa toluyna orai «Esıŋde me...» atty eske alu keşı ötken bolatyn.
Endı tuǧan jerı Qaraqaralyda mausymnyŋ 29 jūldyzynda qazaqtyŋ klassikalyq än önerınıŋ düldıl änşılerınıŋ qatysuymen än keşı ötedı. Halqy qaşanda asyl perzentterın ūmytpaq emes.
1964 jyly Aqqoradaǧy Sovet segız jyldyq mektebınıŋ bırınşı synybyna bardy. Al, toǧyzynşy synyptan bastap, Qarqaralydaǧy mektep-internatta oqydy.
Alǧaşqy eŋbek jolyn özı tuyp ösken Aqqora bölımşesınde atasyna kömekşı şopan bolyp bastaǧan Rymtai, än salyp tūrǧan dala dauysymen osynda tabysty. Kökıregı arman-ümıtke toly balaŋ jıgıt bırde «Jonyp aldy», bırde «Qarqaraly...», «Aq erke», «Aq säule» sekıldı änderdı şyrqady, osy änder ony özge äuenderge yntyqtyrdy.
1976 jyly keŋes odaǧynyŋ armiiasyna şaqyrylyp, ekı jylǧy äskeri boryşyn ötep kelgen soŋ, üş jyldai taǧy da auylda kömekşı şopan degen käsıbın jalǧastyrdy. Toi-tomalaq bolsyn, auyldyŋ bır-bırıne jalǧasyp jatatyn dumandy keşterınde Rymtaidyŋ änderın ūiyp tyŋdaityn köpşılık ünemı «Senıŋ ülken mūratyŋ önerde, sen änşısıŋ» deitın. Al, onyŋ än düniesıne enuıne erekşe yqpal etken bır jan-naǧaşysy Mūhametjan Tüsıpbaev, auyl mehanigı Säuleş Mälıkenov edı. Al, malşy auylǧa jiı saparlaityn audandyq mädeniet bölımınıŋ önerpazdary, «Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen ärtısı» Jaŋyl Qartabaeva, Jüsekeŋnıŋ tıkelei şäkırtı, ǧajaiyp änşı-Baimūqaş Qalabaev, baianmen qosyla şyrqaǧanda düiım jūrt sıltıdei tyna tyŋdaityn edı. Mūhametjan naǧaşysy, özı şyǧarǧan änderınıŋ köbın alǧaş Rymtaiǧa üiretıp, jūrt aldynda onyŋ oryndaǧanyn qūptap otyratyn. Äsırese, aqiyq aqyn Mūqaǧalidyŋ sözıne jazylǧan «Şırkın-ai, menen mahabbat auyp ketken be?», «Ömır-ai, deimın» sekıldı bırşama änderın Rymtaidyŋ oryndaǧanyn qalaityn.
Ol 1979 jyly Almatydaǧy Jüsıpbek Elebekov atyndaǧy Estrada jäne sirk studiiasyna äigılı änşı Jänıbek Kärmenovtyŋ klasyna oquǧa tüstı. J.Kärmenov Rymtaidy alǧaş tyŋdaǧanda - aq, onyŋ ädemı qoŋyr dausynan, söileu mänerıne sai kelgen syrt tūlǧasynan, qazaqtyŋ auyz ädebietı men tarihyn bır kısıdei bıletın ǧajap talantyna qosa, onyŋ boiyndaǧy bekzattyǧynan tek änşılık qabıletınıŋ joǧarylyǧyn ǧana emes, talai qasiettı baiqaidy. Köregen jan köp oilanbastan – aq, ony öz synybyna bırden qabyldaudy jön köredı. Talanttyŋ alǧaşqy qadamynan bastap, az uaqyttyŋ ışınde bırşama özı üiretken änderdı ǧana emes, ızdenıp jürıp, halyqtyŋ arasynda köp aityla bermeitın şyǧarmalardy öz repertuaryna engızıp, sauatty oryndai bılegen şäkırtınen köp ümıt kütetın. Alaida, sūm ajal Jänıbektei halqymyzdyŋ än önerınıŋ bır biık tūlǧasyn aramyzdan alyp ketkende, Rymtai alys şetelde, «Qazaqkonsert» bırlestıgınıŋ qūramynda Türkiiada gastroldık saparda jürgen bolatyn. Alaida, Rymtai Jänıbek ūstazynyŋ ükılı ümıtın közı tırısınde aqtai bılgen jannyŋ bırı.
1981 jyly studiiany bıtırıp şyqqan tülektermen qosa, Rymtai da Soltüstık Qazaqstan oblysyna joldamamen attandy. Örımdei 11 qyz-jıgıt oblystyq filarmoniianyŋ qasynan «Qos alqa» estradalyq-jastar ansamblın qūryp, Rymtai sonyŋ belsendı müşelerınıŋ bırı boldy. Roza Ahmetova, Kämila Älıbaeva, Temırjan Qadyrov, Qyzai Beisenovter osy jastar ansamblınıŋ alǧaşqy solisterı retınde ekı jyldan asa Qyzyljarda qyzmet ettı.
Ansamblde jürgen jyldary Rymtai şyǧarmaşylyq ösu jolynda köp ızdenıste bolady. Daladaǧy eŋbek etıp jürgen diqandarǧa, jalpy qarapaiym jūmysşylarǧa arnap än aitudy talap etetın keŋes däuırınıŋ sol kezeŋderınde «Aq bidai», «Bızde därıger bır qyz bar», «Sauynşy jeŋgei» sekıldı elge köp taraǧan änderdı sol jyldary öz repertuaryna engızgen. Osyndai änderımen ol alys-jaqyn jerlerdı aralap, tıptı Omby qalasyna deiın baryp, konsert qoiyp keledı. Rymtaidyŋ salǧan änıne orys bolsyn, qazaq bolsyn, qysqasy, barlyq ūlttyŋ ökılı onyŋ alysqa şyrqai körerılgen biık te taza qoŋyr ünın süiıp tyŋdaityn bolǧan. Rymtaidyŋ sol salǧan änderınıŋ ışınde A.V. Lunacharskii: «Qazaq dalasynyŋ būlbūly...», -dep atap ketken Ämıre Qaşaubaevtyŋ 1925 jyly Parij qalasynda salǧan «Aǧaş aiaq» änı de bolǧan. Būl ändı de Rymtai özınıŋ jan düniesınen şyqqan ändei, süisınıp, asqaqtata şyrqaǧan.
1983 jyldyŋ 5 qaŋtarynda, özı ülken öner sahnasyn armandap kelgen Almatydaǧy «Qazaqkonsertke» änşı-vokalist bolyp oraldy.
90-şy jyldardaǧy el ekonomikasyndaǧy daǧdarys, öner ielerın de ainalyp ötpedı. Sonyŋ bırı, äsırese, kielı sahnada ǧana öz jolyn taŋdaǧan dästürlı än – küi oryndauşylarǧa soqqy bolyp tidı. Halyqtyŋ jüregınen oryn alǧan aituly öner ielerı Äzidolla Esqaliev, Qajybek Bekbosynov, Rahym Täjıbaevtarmen bırge Rymtai da 1996 jyldyŋ 11 qaŋtarynda Qūrmanǧazy atyndaǧy Akademiialyq orkestrge auystyryldy. Aty men ataǧy jer jararlyq ülken ūjymnyŋ da būl kezdegı müşkıl jaǧdaiy, eldıŋ erkesı men öner serkelerınıŋ jıgerın jasytyp, «balapan-basymen, tūrymtai-tūsymen» jaǧdaiǧa tıredı. Būl-jüregı jūmsaq, bala mınezdı sahna üşın jaralǧan jandardyŋ janaryn jasytty, janyn jegıdei jedı. Aiyqpas dert bop jabysyp, ömırınıŋ öterın bıldı me, Rekeŋ «Arqadan Astanaǧa öner ızdep keldım, tek sahna üşın jaralǧam, ondaǧy ömır bıtkende Aqqorama, Qasym tuǧan topyraq, Jūmaşym men Mıräsım, Tauqanym būzau aidap aparatyn Būqatyşqannyŋ qoinyna apararsyŋ» dep, asyl jaryna jiı aita beredı eken.
«Arqaǧa sal-serılık dästürdı qaita jaŋǧyrtam» dep, qolyna qara dombyrasyn alyp, jüirık at ūstap, qyran qūs pen qūmai tazyny tügendei bastaǧan 2000-şy jyldyŋ nauryz aiynda Astanaǧa bırjola qonys audarudy, jūmys babyn da şeşıp qoiyp edı.
«E, Jaŋa ǧasyrǧa da aman jettım-au» dep, töbesı kökke jetkendei quandy! Taǧdyr oǧan jetkızbedı. Rymtai tura 43 jasynda, 2000 jyldyŋ 29-şy aqpanynda Almatydaǧy 7-şı qalalyq auruhanada aiaq astynan bauyrǧa jasalǧan otadan oianbai kettı.
Özı tırısınde amanattaǧan Aqqorasyna, süiıktı atasy men äjesınıŋ, ömırden erte ketken äkesınıŋ qasyna, mäŋgılık mekenıne oryn teptı.
14 jasta artynda qalǧan ūly – Didar bügınde 32 jasta, joǧary bılımdı, turizm mamandyǧynyŋ iesı, kino salasynda jeke käsıbı bar. Onyŋ Būlbūl atty qyzy-4-te, Batyr atty er balasy 1 jastan asty. Jūbaiy-Nargiz de Qarqaralynyŋ tumasy, därıger.
Asyl armanyn arqalap, alystaǧy auyldan aŋsap jetken Astana, asyl jar, altyn asyqtai ūrpaǧy, ūltynyŋ babadan-balaǧa jalǧasqan ūly muzykasy jetımsırep qaldy. Qara dombyrasymen ūly dalanyŋ üzılmes ünın jetkızgen önerpaz ūly-Rymtaidy «Saryarqa» küiınıŋ sap tiylǧan bır sättık tynyştyǧyndai, qystyŋ aq qar, kök mūz, qaqaǧan suyǧy saiabyrsyp, Almaty jyly qabaqpen qimai şyǧaryp salsa, Saryarqa da jabyrqaudy bılmeitın jaisaŋ mınezdı perzentın toŋdyrmai, jyly qūşaǧyna aldy... Sol künı bır üide, bır podezde tūratyn körşısı, joǧarǧy oqu orynynyŋ oqytuşysy-Qydyrbai Saparbaev degen kısı mynadai jyr şumaqtaryn arnapty:
«Ainalaiyn, asyl ınım-Rymtai,
Kım sūraidy, Sen sekıldı, erkelep kep būiymtai.
Nege asyqtyŋ, erteletıp ol jaqqa,
Köp edı ǧoi, asqar taudai, asyl arman – būl jaqta.
Jaltyldaǧan janaryŋnan, jaz köruşı ek, är uaqytta,
Tabiǧatty jan –tänıŋmen, süiuşı edıŋ, şuaqtai.
Qūsbegımen, atbegımen, syrlas bolyp jüruşı eŋ,
Äuenıŋmen, jan tebırenter, jaidary,
Barşa jūrtty bır özıŋe, tabyndyra bıluşı eŋ,
Tarihtyŋ da tarmaqtaryn taldasaŋ,
Akademik aǧalardan artyǧyraq süruşı eŋ,
Qos qolyŋdy jan-jaǧyŋa sermelep,
Är taŋyŋdy Alataumen qarsy alyp bır jüruşı eŋ.
Zalalyŋ joq, eşbır pende, eş janǧa,
Jai otyndai, jarqyldap Sen küluşı eŋ.
Talai toidy tamaşamen tämamdap,
Özıŋe-özıŋ riza bolyp jüruşı eŋ.
Qoş bol, endı, ornyŋ tolmas Bauyrym,
Köterermız, būl ömırdıŋ,
Sen körmegen, jüktıŋ jeŋıl, auyryn.
Jan jaryŋ men asyl ūldy qaldyryp,
Tırşılıktıŋ tastap kettıŋ auylyn.
Közdıŋ jasyn köldetıp, bır sözıŋe zar qylyp.
Ketıp qaldyŋ nege erte?
Taǧdyr jıbı bailandy ma säl kelte!
Jatqan jerıŋ jaryq bolsyn, Rymtai,
Sen süietın Almatyŋnyŋ topyraǧy bır uys,
Qaldy-au, ınım, qalai saǧan būiyrmai!?
Ol jiı aitatyn: «Jänıbek ūstazymnyŋ aduyndy asqaq diapozony men Qairat aǧanyŋ keŋ tynysty, qoŋyr ünı, menı ünemı ruhani läzzat sezımıne böleidı» dep.
Belgılı öner iesı, kompozitor Iliia Jaqanov seksenınşı jyldardyŋ orta şenınde «Leninşıl jas» gazetınde Rymtai turaly jazǧan «Ömırdıŋ özı än eken» degen maqalasynda onyŋ tvorchestvolyq joly turaly jan-jaqty baiandai kelıp: «...Änşıge jaratylys dauys... ün beredı, tüisıgı mol sezım, syrşyl jürek beredı. Būl qasietterge qosa, zerde men aqyl taǧy bar jäne än qūdıretın ūǧarlyq ömırden tüigen ūlaǧatty syrlar bolady. ...Dünie esıgın änmen aşyp, eŋbekpen eseigen Rymtai Bödesovtıŋ ömırındegı bır qyzyqty, igılıktı jyldary Almatydaǧy estrada studiiasynda öttı.
Ol studiiada oqyǧan kezınde är kompozitordyŋ özındık stil erekşelıgın, oi tolǧauyn.., änderınıŋ auqymyn jäne oryndalu mänerın tanuǧa köŋıl qoidy. Özı ūstaz tūtqan ekı belgılı änşı- Jänıbek Kärmenov pen Qairat Baibosynovtyŋ şeberlıgın boiǧa darytuǧa öte yqylasty boldy. Olardy köp tyŋdady, olardan köp üirendı. Bıraq, är änşınıŋ öz betı, öz änı boluǧa tiıs. Rymtai öz änın ızdedı, tapty. Onyŋ jüregı şuaqty tolǧanysqa toly. Onyŋ är änınde albyrt jastyqtyŋ, batyl ızdenıstıŋ lebı bar. Al, ol oŋai eŋbek emes!»-, deptı.
Ekı jyl Soltüstık Qazaqstan oblystyq filarmoniiasynda, on bes jylǧa juyq «Qazaqkonsert» bırlestıgınde, ömırınıŋ soŋǧy ekı jylynda Qūrmanǧazy atyndaǧy Akademiialyq orkestrındegı qyzmetterı, öner jolyndaǧy tolassyz tırlıgı, sonyŋ aiqyn dälelı.
Jyldyŋ tört mezgılınde egınşınıŋ qosynda, malşynyŋ qasynda, odan qala berdı odaqtas respublikalardyŋ öner sahnalarynda halyqqa öner körsettı. Türkiia, Qytai elderınde bırneşe ret gastroldık saparlarmen türlı mädeni şaralarǧa qatysyp, qazaqtyŋ äuezdı än önerımen şeteldıkterdı tanystyryp, tamsantyp qaitty. Qazaqtyŋ būlbūl dauysty änşı qyzy Roza Baǧlanova öle-ölgenşe Rymtaidy «qara domalaǧym» dep, qanatynyŋ astyna alyp, qorǧaştap jürse, Räbiǧa Esımjanova apamyz «qara tompaǧym» dep erkeletıp, bauyryna basyp, Bırjan saldyŋ «Jalǧyz arşa», «Qanattaldy», «Bır kelınşek» sekıldı bırşama halyq änderın özı üiretıp, şäkırtı retınde tärbielegen.
Rymtai tek oryndauşy ǧana emes, köŋılıne ūnaǧan aqyndardyŋ öleŋderıne än şyǧarumen de ainalysqan. On bes şaqty änınıŋ ışınde, öner zertteuşı, ǧalym, küişı Bazaraly Müptekeev marqūm on änınıŋ notasyn qaǧazǧa tüsırıp qoiǧan, jastar üirenıp aityp jür.
2001 jyly Respublikalyq «Jaŋa ǧasyrǧa-jaŋa än» atty baiqauda Qairat Baibosynovtyŋ oryndauyndaǧy Qasym Amanjolovtyŋ sözıne jazylǧan Rymtaidyŋ «Saryarqa» änı jüldeger atandy.
Qazaq teledidarynda «Jaiau Mūsanyŋ» änderınen jazylǧan konsertı, Qazaq radiosynyŋ Altyn qorynda özı oryndaǧan otyzdai änı, Rymtai turaly jarty saǧattyq habar bar. Qaraǧandynyŋ oblystyq televideniesı de 45 minuttyq habar daiyndap, bırneşe ret qaitalap berdı.
Osy jyldyŋ nauryz aiynda Yqylas Dükenūly atyndaǧy halyq muzykalyq aspaptar mūrajaiynda änşı-sazger Rymtai Bödesūlynyŋ 60 jasqa toluyna orai «Esıŋde me...» atty eske alu keşı ötken bolatyn.
Endı tuǧan jerı Qaraqaralyda mausymnyŋ 29 jūldyzynda qazaqtyŋ klassikalyq än önerınıŋ düldıl änşılerınıŋ qatysuymen än keşı ötedı. Halqy qaşanda asyl perzentterın ūmytpaq emes.
Ardaq BERKIMBAI
