"Amerika Qūrama Ştattary Resei men Qytaidyŋ şekarasynda ornalasqan amerikandyq äskeri biologiialyq zerthanalardy qandai maqsatta salǧanyna qatysty naqty sūraqtarǧa älı künge deiın tüsınıktı jauap bergen joq", dep mälımdedı 12 mamyrda Qytai syrtqy ıster ministrlıgınıŋ ökılı Hua Chunin.
Ol būl turaly Resei Federasiiasy Qauıpsızdık Keŋesı hatşysynyŋ bırınşı orynbasary Iýrii Averianovtyŋ Reseige yqtimal biologiialyq şabuyl turaly sözıne tüsınıkteme beru barysynda aitqan.
«Qytai jaǧy bırneşe ret AQŞ-ty özınıŋ biomilitarizasiia saiasatyna qatysty naqty tüsınıktemeler beruge şaqyrdy. Şyndyǧynda, būl köptegen elderdı, sonyŋ ışınde Reseidı de alaŋdatady. Bıraq AQŞ-tyŋ eşqandai mändı jauap bermeuı ökınıştı», - dedı Qytai SIM ökılı.Hua Chunin AQŞ-tyŋ qaru-jaraqty baqylauǧa säikestıgı turaly jyl saiynǧy esebınde «AQŞ-tyŋ barlyq qyzmetı Biologiialyq qaru turaly konvensiianyŋ erejelerıne säikes keledı» dep jazylǧanyn, bıraq esepte Fort-Detriktegı biologiialyq äskeri zerthana turaly eşteŋe aitylmaǧanyn atap öttı. Onyŋ oiynşa būl halyqaralyq qauymdastyqty oilandyruy tiıs. Esterıŋızde bolsa Almaty qalasynda AQŞ-tyŋ qarjylandyruymen arnaiy zerthana salynǧan bolatyn. Zerthana 2010 jyly AQŞ-tyŋ Nann-Lugar baǧdarlamasy negızınde salyndy. Oǧan ondaǧan million dollar qarjy bölıngen edı. Almaty qalasy seismikalyq qauıptı aimaq, soǧan qaramastan tört qabatty jeke ǧimarat 9 balldyq jer sılkınısıne tötep beruge qabılettı. Nysan zamanaui qauıpsızdık jüiesımen jabdyqtalǧan. Zerthanaǧa bioqauıpsızdıktıŋ üşınşı deŋgeiı berılgen. Zerthanada oba, tyrysqaq, sıbır jarasy, brusellez jäne basqa qauıptı qozdyrǧyştardyŋ ştamdary saqtalady. Nysannyŋ ornynda būǧan deiın obaǧa qarsy instituttyŋ qoimasy bolǧan. Zerthanany tolyq amerikandyq deu qatelık. Onda qazaqstandyq mamandar, densaulyq saqtau ministrlıgınıŋ ökılderı, auylşaruaşylyq ministrlıgı, bılım jäne ǧylym ministrlıkterınıŋ qyzmetkerlerı jūmys ısteidı. Endı Qytai özıne şekaralas ornalasqan elderde AQŞ-tyŋ biologiialyq zerthanalary bolsa, solardyŋ barlyǧyn tekseru kerek degen oida. Būl oidy Resei saiasatkerlerı de qoldap otyr.
Ashat QASENǦALİ,
"Adyrna" ūlttyq portaly
