Türkıstan oblysy Töle bi audanynyŋ tūrǧyndary äkımdık ökılderıne bazynalaryn jetkızu üşın joldy jauyp tastady. Şeneunıkter qarapaiym halyqtyŋ jaǧdaiyn oilaudyŋ orynyna bailardyŋ aqşasyna bailanyp qalǧan, deidı. Sebebı auyldyŋ joǧarǧy jaǧynda ornalasqan demalys aimaqtarynyŋ basşylary taudan keletın sudy basseinderge būryp alyp, eldımekenderdı aptap ystyqta qaŋsytyp qoiypty. Onymen qosa las sularyn tömen qarai aǧyzyp oilaryna kelgendı ıstep otyr dep aşynady. Būl turaly «Adyrna» ūlttyq portaly «Euraziia» bırınşı arnasyna sılteme jasap habarlaidy.
Taŋerteŋnen demalys aimaqtaryna baratyn joldy japqan halyqtyŋ şydamy şegıne jetken. Olardyŋ aituynşa, demalys oryndarynyŋ basşylary taudan keletın sudyŋ arnasyn basseinderge būryp alyp, tömendegı auyldarǧa tırşılık närın jetkızbei qoiypty. Tıptı, kanalizasiiadan şyqqan las sularyn aǧyzyp, halyqty äbden äbıgerge tüsırgen. Jergılıktı bilıkke jaǧdailaryn aityp şyryldaǧanymen, qūlaq asatyn bır atqa mınerdıŋ tabylmaǧanyna 5 jyldyŋ jüzı bolǧan.
«Olardyŋ kanalizasiiasy joq. Musorlarynyŋ bärın şyǧarady ony bız ışemız. Endı sol musor su da joq bızde. Bassein toltyryp jatyr, su ışıp jatyr. Al bızde halyqta su joq. Adam şomylady bızde su joq. Bailar bärın jauyp alǧan, sulardy alyp alǧan bölek-bölek. Oǧan mynalardyŋ küşterı kelmei jatyr. Qoldarynan kelmei jatyr», - deidı Ekpındı auylynyŋ tūrǧyny Klara Eralieva.Töle bi audanyna qarasty üş auyldyŋ jyry mūnymen bıtpeidı. Eldımeken ırgesındegı jerlerdıŋ köbısı jekenıŋ qolyna satylyp ketıp, saldarynan jailym jer de qalmaǧan. Al, auyz suǧa zar bolyp otyrǧan kezde, suarmaly sudy sūrauǧa ūialatyn şaqqa jettık, deidı.
«Ol jerdegılerdıŋ barlyǧy musor tastaidy. Şomylady musor sodan balalar auru qazır. Balalarymyzdyŋ barlyǧy auru jylap jatyr. Halqymyzǧa bır auyz su joq. Sonda qaltalylar ömır süredı da, bişara halyq degen qalai ömır süredı būlar?» - deidı Ekpındı auylynyŋ tūrǧyny Taŋsyqkül Seksenbaeva.Bır saǧatqa juyq joldy jauyp tastaǧan tūrǧyndarmen kezdesuge kelgen audan äkımınıŋ orynbasary su mäselesın bır aptada şeşıp beremın dep, jinalǧandar aldynda ant-su ıştı. Dese de kärız jüiesınen aǧyp jatqan las sudy bırınşı ret estıp tūrmyn dep aidy aspannan bıraq şyǧardy.
«Būl bırneşe jyldan berı köterılıp kele jatqan mäsele. Bıraq bırneşe jyldan berı bız mäselemen küresıp kele jatyrmyz. Bız zaŋ aiasynda baryn aityp tüsındıremız, zaŋ aiasynda talap etemız, zaŋ aiasynda sony ıstetemız. Bıraq osyndai sezon bastalǧan kezde ökınışke orai keibır demalys oryndarynyŋ ielerı bylaişa aitqanda zaŋsyz, naglyi obrozom ortalyq auyzsu qūbyryna qosylp alyp, sod jerde basseinderın toltyryp jatyr», - deidı Töle bi audany äkımınıŋ orynbasary Lesbek Serıkbaev. «Bastauyn taudan alatyn «Bırkölık» özenınıŋ bas jaǧyndaǧy siqy osyndai. Kül-qoqys, baklajkalardan aiaq alyp jüru mümkın emes. Al būl özen aulyǧa jetkenge deiın on şaqty demalys aimaqtarynan ötedı. Aǧyn sudyŋ aramy joq degen tūrǧyndar osy sudy ışuge mäjbürmız dep otyr», - deidı Ǧalymjan Kenjebek.Al audan basşylary apta kölemınde jaǧdaidy retke keltıremız dep uädesın berdı. Endı aşuǧa bulyqqan tūrǧyndar şeneunıktıŋ sözıne senbese de, bır jūma kütuge daiyn ekenderın jetkızdı. Al uäde sol küiınde oryndalmai qalatyn bolsa, demalys aimaqtaryna baratyn joldy betondap jauyp tastaimyz dep tarqasty. https://www.youtube.com/watch?v=mQ4rf6SuPc4
"Adyrna" ūlttyq portaly
