«Aq jol» partiiasy azyq-tülık önımderınıŋ baǧasy mäselesıne alaŋdauly. Tiıstı deputattyq saualdy fraksiia jetekşısı A.Peruaşev bügın Mäjılıstıŋ jalpy otyrysynda QR Premer-Ministrınıŋ orynbasary R.V.Skliarǧa joldady.
QR Premer-Ministrınıŋ orynbasary
R.V. Skliarǧa
Memlekettık organdardyŋ kartop pen säbız siiaqty maŋyzdy azyq-tülık önımderınıŋ baǧasy mäselesı boiynşa därmensızdıgı halyqtyŋ eŋ az qamtamasyz etılgen toptaryna auyr tiiude. Sondai-aq el ekonomikasynda otandyq öndıruşıler üşın şikızat pen materialdar baǧasyna qatysty da qiyn jaǧdai oryn aluda.Nauryz aiynan bastap «Aq jol» partiiasynyŋ deputattaryna otandyq käsıporyndar şikızat pen materialdar baǧasynyŋ kürt ösuıne bailanysty ötınışter kelıp tüsude. Atap aitqanda, būl problemany qūrylys kompaniialary, maşina jasau zauyttary men metall öŋdeu käsıporyndary öndırıstı toqtatuǧa alyp keletın şeşılmeitın problema retınde qarastyruda.31.03.2021 jyly jariialanǧan deputattyq saualda bızdıŋ fraksiia metall ilegı naryǧynda qalyptasqan jaǧdaidy qarastyrudy sūrady. Mäselen, bügınde beiındı qūbyrdyŋ qūny tonnasyna 735 myŋ teŋgenı qūraidy, al qūrylys smetalarynda biudjetten ol 198 myŋ teŋge, bolat elektrmen dänekerlengen qūbyrlar boiynşa aǧymdaǧy qūny 580 myŋ teŋge, al smetada 172 myŋ teŋge bölıngen, iaǧni osy ekı pozisiia boiynşa ǧana qymbattau 280%-ǧa deiın köterılgen. Ortaşa alǧanda, qūrylysta materialdardyŋ qymbattauy 60%-ǧa, maşina jasau men metall öŋdeude 80%-ǧa deiın jetedı. Osy oraida, memlekettık satyp alu jüiesındegı jobalyq-smetalyq qūjattama 3 jyl boiy jūmys ısteidı. Sondyqtan otandyq qaita öŋdeuşıler men qūrylysşylardyŋ smetany qaita esepteu turaly ötınışterı nätijesız bolyp qala beredı. A.j. 31 nauryzdaǧy joǧaryda körsetılgen saualymyzǧa jauap bere otyryp, Ükımet būl mäsele memlekettık organdardyŋ qarauynda ekenın aityp, 25 mausymǧa deiın jauap beruge uäde berdı. Bügın 23 mausym, bıraq älı şeşım qabyldanǧan joq.
Memlekettık organdar nemese ūlttyq kompaniialar üşın tapsyrystardy oryndaityn käsıporyndar olardy kelısımşarttyŋ baǧasy boiynşa obektivtı türde oryndai almaityn jaǧdai qalyptasty. Al şartty oryndaudan bas tartu nemese ony oryndamau olardy josyqsyz önım beruşıler tızımıne engızuge jäne būdan keiın memlekettık jäne korporativtık satyp alu naryǧyna qol jetkızuden aiyruǧa äkep soǧady.Bılıktılık boiynşa elekten, baiqaular men tenderlerden ötken neǧūrlym bäsekege qabılettı otandyq öndıruşıler olarǧa bailanysty emes jaǧdailar boiynşa ekonomikalyq ainalymnan şyǧyp qalatyny belgılı boldy. Sonymen qatar, materialdardyŋ keibır toptary boiynşa mūndai jaǧdai naryqtyŋ koniukturasyna bailanysty ǧana emes, sonymen qatar memlekettık organdardyŋ yŋǧaisyz äreketterı saldarynan da oryn aldy. Aǧymdaǧy jyldyŋ 30 säuırınde İndustriia jäne infraqūrylymdyq damu ministrlıgı sement importyna tyiym saldy. Nätijesınde keden organdary qūny tölenıp qoiǧan sement salynǧan kölıkterdı kerı qaitardy, al ışkı naryqta baǧa bırden 35%-ǧa östı. «Artyq qylamyz dep, tyrtyq qyldyq» degen osy şyǧar.
Bäsekelestıktı qorǧau jäne damytu agenttıgınıŋ aqparaty boiynşa qūrylys materialdary baǧasynyŋ alypsatarlyq ösuı baiqalady. Osyǧan bailanysty qūrylys materialdary naryǧynyŋ subektılerıne baǧany tömendetu qajettılıgı turaly 26 habarlama jıberıldı. Bıraq nätijeler köz quantarlyq emes.Onyŋ üstıne, «Aq jol» fraksiiasy baǧany būiryqtarmen emes, naryqtyq mehanizmdermen, eŋ aldymen – bäsekelestıktı küşeitu arqyly tejeu kerek dep esepteidı. Atap aitqanda, sement naryǧy üşın qūrylys mausymy qyzǧan kezde İndustriia jäne infraqūrylymdyq damu ministrlıgıne importqa tyiym saludy dereu alyp tastau, al qajet bolǧan jaǧdaida otandyq zauyttardyŋ müddelerın qorǧau üşın tyiym saludy bäsekelestıktı boldyrmaityn emes, qoldaityn kedendık bajdarmen almastyru talap etıledı. Ministrlık basşylyǧymen üş apta būryn äŋgımeleskenbız. Sodan keiın BAQ tyiym saludy joiu turaly habarlady, bıraq mūndai būiryqtyŋ jobasy älı de kelısılude. Qūrylys üşın är joǧalǧan ai jaŋa qarjylyq şyǧyndarǧa jäne alaŋnyŋ qymbattauyna ainalatynyn ūmytpau kerek. Bızdıŋ memorgandarymyz äzırge metall prokatyna qatysty oilanyp jürgende, körşı Resei Ükımetı (osy önımnıŋ negızgı importyn jasaityn el) naryqty qanyqtyru jäne öndıruşılerdıŋ söz bailasuyn şekteu boiynşa şūǧyl şaralar qabyldauda. BAQ-tyŋ habarlauynşa, Federaldy monopoliiaǧa qarsy qyzmet (FMQ) metall prokaty naryǧyndaǧy tergeu aiasynda üş negızgı metall öndıruşıge qarsy ıs qozǧady. Sonymen qatar, memlekettık tapsyrysty oryndauǧa qatysty öndıruşılerdı josparlanǧan qūny boiynşa metall prokatymen qamtamasyz etu tapsyryldy.
Bızdıŋ pıkırımızşe, būl Euraziialyq ekonomikalyq odaq şeŋberındegı bıryŋǧai ekonomikalyq keŋıstık özınıŋ praktikalyq paidasyn körnekı türde däleldeuge tiıs jaǧdai.EAEO-na müşe elderdıŋ öndıruşılerıne memlekettık tapsyrys beru maqsatynda Ūlttyq (iaǧni teŋ) rejimge kepıldık berılgendıkten, «Aq jol» parlamenttık fraksiiasy Sauda jäne integrasiia ministrlıgınen, sondai-aq Euraziialyq ekonomikalyq komissiiadaǧy qazaqstandyq ökılderden qazaqstandyq memlekettık tapsyrys beruşılerge belgılengen baǧalar boiynşa metall prokatyn qamtamasyz etude osyndai qoldau şaralaryn ūsynu turaly Resei tarapymen kelıssözderge şūǧyl kırısudı talap etedı. Būdan basqa, ūlttyq kompaniialar men «Samūryq-Qazyna» qorynyŋ maşina jasau önımıne baǧa saiasatyn tüzetu boiynşa a.j. 31 nauryzdaǧy bızdıŋ deputattyq saualymyzǧa jauap berudı jedeldetudı sūraimyz.
Qūrmetpen,
«Aq jol» fraksiiasynyŋ deputattary