Ertede bır keiuana bolypty. Ol aiaǧy auyr äielderdıŋ bosanuyna järdemdesedı eken. Äielder «qoly jeŋıl» dep, onyŋ aldyna jiı kelıptı.
Bır künı tün ortasynda esıgın bıreu qaǧady. Keiuana esıktı aşsa, eşkım joq. Kempır «qaǧys estıgen şyǧarmyn» dep, tösegıne qaityp kelıp jatady. Bıraq oqiǧa däl osylai ekı ret qaitalanady. Üşınşı rette esık aldynda tūrǧan aqboz atty kısını köredı. Tür-tūrpaty bölek, özgeşe eken. Jaqyn maŋaidyŋ kısılerıne ūqsamaidy.
– Bır jas kelınımız bosana almai jatyr, soǧan järdem berseŋız, – deidı ol. Kempır kelısıp, jolǧa şyǧady.
– Apa, közıŋızdı tars jūmyŋyz, bız belgı bergenşe aşpaŋyz. Äitpese, maiyp bolasyz, – deidı. Kempır közın tars jūmyp otyrady. Jolda gürsıldegen, saldyrlaǧan, oqys dybystar şyǧyp, zäresın ūşyrady. Bır jerge jetkende:
– Apa, közıŋızdı aşyŋyz, – degen dauys estıledı. Qarasa, bır üige kelıptı. Törde jas kelınşek bosana almai qinalyp jatyr eken. Kempır ony aman-esen bosandyryp alady. Närestenıŋ kındıgın kesıp:
– Balany, şomyldyratyn su äkelıŋder, – deidı. Özın ertıp äkelgen kısı: «Qazır», – deidı de, bıraz uaqytqa joǧalyp ketedı. Sälden keiın su emes bır şara süt äkeledı. Kempır tüsınbei taŋǧalady. Balany şomyldyryp jatyp qarasa, şara körşısınıŋ süt qūiatyn ydysyna ūqsaidy eken. Kempır sekem alyp qalady. Basqalarǧa bıldırmei, saqinasyn sütke salyp jıberedı. Bärı bıtken soŋ, olar böpenı şomyldyrǧan süt pen tostaqty qaitadan alyp ketedı.
Üi ielerı oǧan mol syi-siiapat berıp, üiıne äkelıp tastaidy. Kempır taŋ atqanşa köz ılmeidı.
Ertesıne tündegı şarany tekseru üşın körşı üige barady. Tanys ydys közıne ottai basylady. Işınde süt tūr eken. Ol süttı süzıp, saqinasyn tauyp alady. Sol kezde baryp, tündegı beitanys kısılerdıŋ jyn-perı ekenın tüsınedı. Körşısıne bolǧan jaidy baiandap, sütke jyn balasynyŋ şomylǧanyn aitady da, süttı adam aiaǧy baspaityn jerge töktıredı.
Körşı üidıŋ kelını būrynnan salaq edı. Yrym-tyiym talaptarǧa jeŋıl qaraityn. Mailyqtary, jaulyqtary ailap-aptalap juylmaityn. Keşkı astan soŋ ydys-aiaǧyn juuǧa erınıp jata salatyn. Üidegı as-auqattyŋ betın bürkep jatuǧa da erınetın. Sol künı tünde süttıŋ betın jappastan jatyp qalypty. Onyŋ aşyq-şaşyq ydystaryn jyn-jybyrlar jalap ketedı eken. Sonyŋ kesırınen üiınıŋ berekesı qaşyp, baiy eselep mal tapsa da, baquatty ömır sürmeitın.
Osyǧan bailanysty el ışınde tünge qarai süt pen sudy, as-auqatty aşyq tastamau, ydys-aiaqty juyp jatu turaly yrym-talaptar köbeigen eken.
Daiyndaǧan: Madiiar MEŊDIBAI,
“Adyrna” ūlttyq portaly
