Bulling qoǧamǧa qauıp töndıre bastady. Osylai dep mäjılıstıŋ jalpy otyrysynda Nūrlan Nyǧmatullin mälımdedı. Jiynda deputattar men memlekettık organ ökılderı balalardyŋ qūqyqtaryn qorǧauǧa qatysty pıkır almasyp, zaŋ jobasyn jan-jaqty talqylady.
Mäjılıs töraǧasy deputattardyŋ bastamasymen äzırlengen zaŋ jobasynda balalardyŋ tūrǧyn üi jäne otbasylyq jaǧdaida müddelerın qorǧauǧa, qadaǧalausyz jäne panasyz qaludyŋ aldyn alu mäselelerı qarastyrylǧanyn atap öttı.
Balalardyŋ qūqyǧyn qorǧau – qoǧamnyŋ ortaq mındetı. Mäjılıstıŋ jalpy otyrysynda osylai dep mälımdegen Nūrlan Nyǧmatullin deputattardyŋ bastamasymen äzırlengen zaŋ jobasynda balalardyŋ tūrǧyn üi jäne otbasylyq jaǧdaida müddelerın qorǧauǧa, qadaǧalausyz jäne panasyz qaludyŋ aldyn alu mäselelerı qarastyrylǧanyn atap öttı. Onyŋ aituynşa, bulling pen kiberbulling qoǧamda qatty alaŋdauşylyq tudyryp otyr. Balalardy osy qauıpten qorǧaityn naqty normalar qajet.
Nūrlan Nyǧmatullin, QR Parlamentınıŋ mäjılıs töraǧasy: «Şynymen bulling jäne kiberbulling degen būl bügın öte qauıptı närse bolyp bara jatyr. Ol balalardyŋ psihologiiasyn būzatyn suisidke alyp baratyn jol. Jaŋa aityp ketkendei, balalardyŋ, äsırese mektep balalarynyŋ bulling jäne kiberbullingten qorǧaityn naqty normalarymyzdy engızumız kerek eşkımge qaramai. Analar aityp jatyr, mynalar aityp jatyr. Būl balalardyŋ bolaşaǧy, balalardyŋ ömırı. Ony ūmytpauymyz kerek».Mäjılıste balalardyŋ jaǧdaiyn jaqsartuǧa arnalǧan zaŋ qaraldy. Mäjılıs deputaty Dinara Zäkievanyŋ aituynşa, zaŋ jobasynda bılım beru mekemelerınıŋ pedagogikalyq qūramy men qyzmetkerlerı kömekke mūqtaj balaǧa uaqytyly kömek körsetu jönındegı ädısnamamen, sondai-aq balalarǧa jäbırleudıŋ belgılerın tüsındıretın jäne bır-bırıne qūrmetpen qarauǧa baulityn baǧdarlamalarmen qamtamasyz etıletındei jäbırleudıŋ aldyn aludyŋ tetıkterı körsetıledı. Būl tüzetu 3 mln-nan astam oquşynyŋ jaǧdaiy men ömırın jaqsartuǧa baǧyttalǧan.
Dinara Zakieva, Mäjılıs deputaty: «Qazaqstan qoǧamy üşın taǧy bır özektı mäsele – balalar men jasösırımder arasyndaǧy suisid. Statistika boiynşa 2021 jylǧy 6 aida elde aiaqtalǧan 105 suisid deregı jäne 193 suisid äreketı tırkelgen. Būl rette bırqatar öŋırde suisid körsetkışınıŋ ösuı baiqalady: Türkıstan, Almaty, Şyǧys Qazaqstan oblystary. Būl – öte qorqynyşty körsetkış. Osyǧan bailanysty zaŋ jobasynda būl mäselenı şeşu üşın orta bılım beru ūiymdaryndaǧy psihologiialyq qyzmetterdıŋ jūmysyn üilestıru tetıkterın retteu ūsynylady».Nūrlan Nyǧmatulinnıŋ aituynşa, būl zaŋ jobasy qazırgı qoǧamǧa qajettı köptegen mäselelerdı, äsırese, balalardyŋ qūqyǧyn qorǧau jolyndaǧy problemalardy şeşuge tiıs. Onda jazylǧan normalar, sonyŋ ışınde internette azamattardy, äsırese, balalardy osyndai bulling jäne kiberbulling siiaqty qūbylystardan qorǧauy kerek. Būl normalar zaman talaby ekenın aitqan mäjılıs töraǧasy aituly zaŋ jobasy Memleket basşysynyŋ azamattardy ǧalamtor arqyly qysym körsetuden zaŋ deŋgeiınde qorǧau jönındegı tapsyrmasyn oryndauǧa baǧyttalǧanyn aitty.
Älihan Faizhanov
