«Adyrna» ūlttyq portalynyŋ tılşısı «Astana» käsıbi sport klubynyŋ Bas direktory Tastanbek Qūtjanūly Esentaevpen sūhbattasqan bolatyn, sony nazarlaryŋyzǧa ūsynamyz:
– Astana Qazaqstan Team komandasyn Europalyq bedeldı klubtardyŋ özı myqty bäsekeles sanaidy. Būl, ärine, ülken eŋbektıŋ arqasy. Komanda qalai qūryldy? Būǧan ne sebep boldy? Kımder mūryndyq boldy? Tarihyna az-kem toqtala ötseŋız...
Astananyŋ atauy bügınde halyqaralyq qoǧamdastyq tarapynan moiyndalyp qana qoiǧan joq, sonymen qatar sport älemınde de Astananyŋ aty jer jaryp jür. 2013 jyly Elbasynyŋ Jarlyǧymen «Astana» käsıpqoi prezidenttık kluby qūrylyp, sol kezden bastap onyŋ qataryna «Astana» velokomandasy kluby kırdı. Prezidenttık klub qūramyna kıretın komandalardyŋ barlyǧy halyqaralyq arenada öner körsettı. Dūrys aitasyz, älemdık velosport alaŋynda myqtylarǧa bäsekeles bolyp tanylǧan «Astana Qazaqstan Team» velokomandasy jyldan jylǧa täjıribelerı men şeberlıkterı şyŋdalyp bäigelerde top jaryp jür. 2006 jyly Liberty Seguros-Würth komandasy basty demeuşısı Liberty Mutual-dyŋ qoldauynan aiyrylyp qaldy. Keiın kele Würth-te komandamen kelısım-şartty üzdı. Būl komandanyŋ üzdıkterı retınde qazaqstandyq Aleksandr Vinokurov pen Andrei Kaşechkin sanalatyn. Sol uaqyttaǧy premer-ministr ärı Qazaqstan velosport federasiiasynyŋ töraǧasy Danial Ahmetovtyŋ qoldauymen jaŋa komanda düniege kelıp, oǧan otandyq 5 üzdık kompaniia demeuşılık tanytty. Komanda elordanyŋ qūrmetıne, «Astana» degen atau aldy. Alǧaşqy jeŋıster sol jyly-aq kelıp jettı. Komandanyŋ bas jūldyzy Aleksandr Vinokurov İspaniia Vueltasynda jeŋıske jetse, komandalasy Kaşechkin üşınşı orynǧa tūraqtady.– Atauy özgergen komandada sapalyq özgerıster de bar ma? Halyqaralyq turlarda qazaqstandyq veloklubtyŋ biıkterdı baǧyndyruǧa mümkındıkterı qandai?
17-mausymǧa daiyndyǧyn pysyqtap jatqan otandyq komanda jeidesınde älemnıŋ 7 elınen, atap aitqanda Qazaqstan, İtaliia, Kolumbiia, İspaniia, AQŞ, Belarus jäne Oŋtüstık Afrika elınıŋ ökılderı sanalatyn 29 şabandoz öner körsetedı. Älemdık pelotonda öz orny bar komandanyŋ köşbasşylary janküierlerge jaqsy tanys, jaŋadan qosylǧandar da özderın basqa jobalarda joǧary deŋgeide körsetkender. Ötken mausymda üş ret jeŋıs tūǧyryna köterılgen jäne «Tur de Frans» köpkündıgınıŋ jalpy esebınde 7-orynǧa ie bolǧan Aleksei Lusenko (Qazaqstan), «Djiro d’İtaliia» men «İspaniia Vueltanyŋ» qola jüldegerı Migel Anhel Lopes (Kolumbiia), grand-turdyŋ üş dürkın jeŋımpazy («Astana» komandasynyŋ qūramynda ekı ret «Djiro d’İtaliia» men bır ret «Tur de Frans») Vinchenso Nibali (İtaliia), klassikalyq velobäige şeberı, ötken mausymda ekı ret jeŋıske jetken jäne tartysqa toly «Parij-Rube» jarysynda 4-orynǧa ie bolǧan Djanni Moskon (İtaliia) komanda köşbasşylarynyŋ qatarynda. Al 23 jasqa deiıngı şabandozdar arasynda Qazaqstan chempiony Nūrbergen Nūrlyhasym men «Gran Premio della Liberasiia» bır kündık jarysynyŋ jeŋımpazy, italiialyq Mikele Gadzoli jaŋa mausymda öner körsetpekşı. Qazaqstandyq komandanyŋ halyqaralyq turlarda tabysty öner körsetuı üşın barlyq mümkındıkterı bar dep esepteimın. Transferlık kezeŋdegı qiyndyqtarǧa qaramastan, komanda keler jylǧa erterek qamdandy, üzdık legionerlerımen qoş aitysqanymen, būrynǧy köşbasşylaryn kerı qaitara aldy. Sonyŋ arqasynda qazaqstandyq klub jyldaǧy jetıstıkterın jaŋartuǧa, jaŋa belesterdı baǧyndyruǧa ūmtylatyn üzdık komandalardyŋ sanatynda qala bermek.– Astana Qazaqstan Team klubynyŋ bolaşaǧyn qalai elesteter edıŋız?
Özderıŋız bıletındei, velokomanda biylǧy mausymdy jaŋa ataumen bastaidy. Astana Qazaqstan Team jobasynyŋ ekınşı tynysy aşylyp, ol jaŋa damu jolyna köşuge daiyndalyp jatyr. Nūrlan Erkebūlanūly basqaratyn Qazaqstan velosport federasiiasy jaŋa komandanyŋ damuynda jäne josparlaryn ıske asyruda maŋyzdy rölge ie bolǧany üşın quanyştym. Federasiia Astana Qazaqstan Team komanasynyŋ direktorlar keŋesıne de, menedjmentıne de qatysady. Sportşylar men velosporttyŋ janaşyry retınde qazaqstandyq velokomandanyŋ jarqyn bolaşaǧy üşın qajettı şeşımderdı der kezınde qabyldap, tabysty öner körsetuıne, klubtyŋ aldyndaǧy maqsat mındetterın laiyqty därejede oryndauynda El Ükımetı zor senım artyp otyr. Astana Qazaqstan Team – komandanyŋ jaŋa atauy ǧana emes, būl jobanyŋ jaŋartylǧan filosofiiasy. 16 jyl boiy «Astana» jobasy elımızdıŋ älemdık sporttaǧy vizittık kartochkasy. Aldaǧy bolaşaǧy örleuge ūlasatynyna kümän joq.– Komanda qūramynyŋ 50-60 paiyzy qazaqstandyq sportşylarmen jasaqtaluy tiıs dep josparlanyp otyr. Komandanyŋ bolaşaq qūramyna jalyndy jas sportşylar qalai ırıktelmek? Olarǧa qoiylatyn talaptar qandai?
Aldaǧy mausymda Astana Qazaqstan Team aldyna qoiylǧan maqsat – Qazaqstandy bükıl älemge tanytu, eldegı velosporttyŋ damuyna atsalysu, jastarǧa jol aşu ekenı sözsız. Qazır komandada 29 şabandoz bar, onyŋ 10-y – qazaqstandyq sportşy. Bolaşaqta, ekı-üş jyldyŋ kölemınde olardyŋ qataryn 50-60 paiyzǧa köbeitu közdeldı. Sportşylardyŋ, velosport salasynda jürgen mamandardyŋ bılıktılıgın arttyruda komanda täjıribesın paidalanu da maŋyzdy mındetterdıŋ bırı sanalyp otyr. Odan bölek qazır klub sapynda basşylyq pen bapkerler qūramynda qazaqstandyq mamandardyŋ ülesı artty. Talantty ärı täjıribesı tolysqan jergılıktı sportşylar da komanda qataryna şaqyrtyluda. Üş bırdei jastar komandasy qūryldy. Elordalyq komanda jaŋa mausymda aldyna ülken maqsat qoiyp otyr. Komanda köşbasşylarynyŋ, sondai-aq komandanyŋ basqa müşelerı qatysatyn jarys küntızbesı oqu-jattyǧu jiynynda anyqtaldy. Al bız öz kezegımızde Astana Qazaqstan Team käsıbi velokomandasy janynan 23 jasqa deiıngı şabandozdardan tūratyn UCI qūrlyqtyq komandasyn jasaqtady. Jaŋa jobaǧa Astana Qazaqstan Development Team atauy berılgen. Jaŋa komandanyŋ qūramynda daryndy jastar toptastyryldy. Velosporttaǧy elımızdıŋ atynan öner körsetıp jürgen bas komandaǧa jastar komandasynda sättı öner körsetıp jürgen myqty veloşabandozdar ırıktelıp alynady dep josparlanyp otyr.– Al şeteldık sportşylar qandai kriteriiler boiynşa komandaǧa şaqyrylady?
Eŋ aldymen, komandanyŋ jetıstıgın eseleitın täjıribelı veloşabandozdardy qatarǧa qosuǧa tyrysamyz. Sondai aq, olardyŋ täjribesı men şeberlıkterın öz jeŋısterımızden ǧana emes, komanda sapyndaǧy otandyq sportşylardyŋ jeŋısterınen körgımız keledı.– Europanyŋ jäne basqa da damyǧan memleketterdıŋ deŋgeiımen salystyrǧan kezde, velosporttyŋ damuyna üles qosatyn infraqūrylymdardy, velojoldardy damytuǧa köŋılıŋız tola ma?
Öte oryndy, dene şynyqtyru men salauatty ömır saltyn nasihattau üşın tiıstı infraqūrylymdy damytudyŋ maŋyzy zor. Velosporttyŋ bel ortasynda jürgen mamandar bızdıŋ elımızde atalmyş sport türıne laiyqty köŋıl bölınıp, jaǧdai jasalǧanyn aitady. Aimaqtarda velosport federasiialary käsıbi sportşylardy äzırleumen qatar, äuesqoilardy da nazardan tys qaldyrmai qamtyp jür. Olardyŋ qyzyǧuşylaqtaryn odan ärı jalǧauyna serpın beredı. Jyl saiyn kezek kezegımen infraqūrylymdardy, velojoldardy damytu ısı jürgızılıp keledı.– Astana Qazaqstan Team-nıŋ erteŋı jaiynda qandai boljam jasaisyz? Europadaǧy eŋ myqty klub retınde köre alasyz ba?
Erteŋı būlyŋǧyr komanda emes ekenı sözsız. Qazırdıŋ özınde Europadaǧy myqty komandalardyŋ bırı.– Velosport būqaralyq sportqa ainalady, halyq jappai velosiped tebe bastaidy degenge senesız be?
Prezident Qasym-Jomart Toqaev özınıŋ Qazaqstan halqyna Joldauynda: «Halyqtyŋ densaulyǧyn jaqsartu mäselesı airyqşa nazar audarudy talap etedı. Barlyq jastaǧy el azamattary arasynda būqaralyq sportty damytu maŋyzdylyǧyn aityp öttı. Memleket basşysynyŋ tapsyrmasyn oryndau üşın elımızde būl üşın barlyq jaǧdailar jasaluda. Mäselen, jyl saiyn elımızde ondaǧan sporttyq nysan qoldanysqa berıledı. Būl körınıs tek elımızdıŋ bas qalalarynda ǧana emes özge öŋırlerde baiqaluda.– Uaqyt tauyp, sūhbat bergenıŋız üşın raqmet! «Astana» käsıbi sport klubynyŋ bas serıktesı – «Samūryq-Qazyna» ŪÄQ» AQ, qūryltaişysy – Turizm industriiasy men sportty qoldau qory
Oralbai MERGENBAIŪLY