الماتىدا 8-9 ءساۋىر كۇندەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعى مەن ادامنىڭ عارىشتى باعىندىرعانىنا 60 جىل تولۋىنا وراي ۇيىمداستىرىلعان "Kazakhstan Smart Space" حالىقارالىق بايقاۋىنىڭ فيناليستەرىن ماراپاتتاۋ ءراسىمى ءوتتى، دەپ حابارلايدى adyrna.kz.
بايقاۋدى قر اەروعارىش كوميتەتىنىڭ "عارىشتىق زەرتتەۋلەر جانە تەحنولوگيالاردىڭ ۇلتتىق ورتالىعى" اق، "Eurasian Space Ventures" جشس، "قازاقستاننىڭ جوبالاردى باسقارۋ ينستيتۋتى" قق ۇيىمداستىردى. وعان قازاقستاننىڭ، رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ 7-22 جاس ارالىعىنداعى كوللەدجدەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرى، مەكتەپ جانە قوسىمشا ۇيىرمەلەردىڭ وقۋشىلارى وزدەرىنىڭ وقىتۋشىلارىمەن جانە تالىمگەرلەرىمەن بىرگە قاتىستى.
ايتا كەتسەك، بايقاۋ 2021 جىلعى 16 جەلتوقساندا باستالعان. 2022 جىلعى 11-15 ناۋرىز ارالىعىندا تىركەلگەن كوماندالاردىڭ اراسىندا فينالدىق تۋرعا قاتىسۋشىلاردى ىرىكتەۋ وتكىزىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا فينالعا شىققاندار ترەنينگتەردى، شەبەرلىك ساعاتتارىن، سەمينار-پراكتيكۋمداردى، ساراپشىلار كەڭەسى مۇشەلەرىنىڭ كوۋچينگ سەسسيالارىنىڭ بارلىق كەزەڭدەرىنەن سۇرىنبەي ءوتتى.
“اەروعارىش سالاسىندا جاڭا كادرلار دايىنداۋ، جاس جەتكىنشەكتەردىڭ اراسىندا تەحنيكالىق ماماندىقتاردى دامىتىپ، ولاردىڭ بۇل سالاعا ىنتاسىن ارتتىرۋ ماقساتىندا تۇڭعىش رەت “Kazakhstan Smart Space” حالىقارالىق كونكۋرسىن ۇيىمداستىرىپ وتىرمىز. قازاقستان مەن رەسەيدىڭ جاس ونەرتاپقىشتارى عارىشتىق تەحنيكا جانە عارىشتىق تەحنولوگيالار بويىنشا كوپتەگەن جاڭا جوبالارىن تانىستىردى. ونىڭ ىشىندە كورىپ وتىرعانىمىزداي روبوتوتەحنيكا، ءتۇرلى راكەتالار مەن سپۋتنيكتەردىڭ جاسالۋ جولىن كورسەتىپ بەرىپ وتىر. عارىش سالاسىنا قىزىعۋشىلىعى مول جاس بۋىننىڭ كوپ ەكەنىنە تاعى دا ءبىر كوزىمىز جەتىپ وتىر”، – دەيدى اەروعارىش كوميتەتىنىڭ عىلىمي ازىرلەمەلەر باسقارماسىنىڭ ساراپشىسى قىرمىزى جاندوسوۆا.
ونىڭ ايتۋىنشا، بايقاۋدى ۇيىمداستىرۋداعى باستى ماقسات ەلىمىزدەگى كادرلار تاپشىلىعىن ازايتۋ.
“سول سەبەپتى بىز مامان تاپشىلىعىن شەشۋ ءۇشىن وسى باستامانى وقۋشىلار مەن ستۋدەنتتەردەن باستاۋدى ءجون كوردىك. سوندىقتان بۇل جىل سايىن وتكىزىلەتىن بايقاۋ بولادى دەپ ويلايمىن. "Kazakhstan Smart Space" جەڭىمپازدارى كەيىن 12 ءساۋىر مەرەكەسىنە وراي تسيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيسترىمەن كەزدەسەتىن بولادى. سونىمەن قاتار جۇلدەگەرلەرگە ديپلومدار، اقشالاي سىيلىقتار، ەستەلىك سىيلىقتار، كادەسىيلار، بايقاۋ ارىپتەستەرى قاتارىنداعى جوو-عا ءتۇسۋ ءۇشىن قوسىمشا ۇپايلار بەرىلىپ، بارلىق قاتىسۋشىلار سەرتيفيكاتتارمەن ماراپاتتالىپ وتىر”، – دەيدى اەروعارىش كوميتەتىنىڭ عىلىمي ازىرلەمەلەر باسقارماسىنىڭ ساراپشىسى قىرمىزى جاندوسوۆا.
بايقاۋ ۇيىمداستىرۋشىسى بۇل جوبا بالالاردىڭ عارىش سالاسىنا دەگەن قىزىعۋشىلىعى مەن ىنتاسىن ارتتىرا تۇسپەك.
“جەڭىمپازدارعا اقشالاي سىيلىقتان بولەك بايقوڭىر قالاسىنا ەكسكۋرتسيا ۇيىمداستىرماقپىز. بىزدە عارىش سالاسىندا ۇسىنعان جوبالار بىردەن جۇزەگە اسىپ كەتە المايدى. اراعا جىلدار سالىپ، بىرتىندەپ جۇزەگە اسادى. دەسە دە بالالاردىڭ بۇل جەردە قولدارىنان كەلەتىنىن دالەلدەۋگە ۇلكەن مۇمكىندىگى بار. سونداي-اق جوباداعى جۇلدەگەرلەر عارىش سالاسى بويىنشا باسقا حالىقارالىق بايقاۋلارعا قاتىسا الادى. بۇل بالالاردىڭ ەشقايسىسى اقشالاي سىياقىلارعا قىزىعۋشىلىق تانىتپايتىنى كورىنىپ تۇر. ولاردىڭ بۇنداي كونكۋرستارعا قاتىسىپ، دۇرىس باعىتتا ءجۇرمىن دەپ ويلاعان سايىن ولاردىڭ ىنتاسى اشىلا تۇسەدى. مىسالعا كەيبىر وڭىرلەردەگى جاستاردىڭ عارىشقا جاقىنداۋعا مۇمكىندىگى جوق. ال بايقاۋ وسىنداي جاس تالانتتاردىڭ عارىش سالاسىنا قادام جاساۋىنا مۇمكىندىك بەرىپ وتىر”، – دەيدى ساراپشى.
كونكۋرستى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى، Eurasian Space Ventures (ESV) جەكە عارىش كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى، ەۋرازيالىق بانك ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ مۇشەسى شۋحرات يبراگيموۆ Kazakhstan Smart Space بايقاۋى وسى جىلى ءوزىنىڭ باستى ميسسياسىن ورىنداپ، عارىشتىق جوبالارمەن اينالىسقىسى كەلەتىن تالانتتى جاستاردىڭ باسىن قوسقانىن اتاپ ءوتتى.
"عارىشتى يگەرۋمەن تىعىز بايلانىستى ءبىزدىڭ ەلىمىز ءۇشىن SpaceTech يندۋسترياسىن دامىتۋعا مۇددەلى وقۋشىلار مەن ستۋدەنتتەردى قولداۋ ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ءبىرى. ولار – قازاقستاننىڭ وسى سالاداعى بولاشاق كادرلىق الەۋەتى. سول سەبەپتى جاقىن ارادا قاتىسۋشىلاردىڭ ءبىرى بىزگە عارىشتىق تەحنولوگيالاردى ازىرلەپ، كوممەرتسيالاندىرۋعا كومەكتەسۋى دە عاجاپ ەمەس. كۇن سايىن كوپتەگەن مۇمكىندىكتەر پايدا بولادى. ءبىزدىڭ مىندەتىمىز – ولاردى جىبەرىپ الماۋ، سونىمەن قاتار، العا جىلدام قادام جاساۋلارىنا سەپتىگىمىزدى تيگىزۋ”، – دەيدى شۋحرات يبراگيموۆ.
بۇعان قوسا ول بايقاۋ جاس دارىندارعا جول اشۋمەن قاتار، بيزنەسكە الەۋەتتى كادرلاردى تابۋعا مۇمكىندىك سىيلايتىنىن جەتكىزدى.
"بۇگىن ءبىرىنشى كەزەكتە ءوز بولاشاعىن عارىشتىق زەرتتەۋلەرمەن، جوبالارمەن بايلانىستىرعىسى كەلەتىن جاستاردىڭ كوپ بولعانىنا قۋانىپ وتىرمىز. بۇل كونكۋرس ولاردىڭ ەڭ باتىل يدەيالارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن جاڭا پەرسپەكتيۆالار اشادى. ءبىز قازىردىڭ وزىندە حالىقارالىق ستارتاپتار مەن كومپانيالاردى اەروعارىشتىق تەحنولوگيالاردى دامىتۋ ءۇشىن ESV عارىشتىق حاب-ينكۋباتورىنا تارتۋدامىز. بۇگىندە تسيفرلاندىرۋ قارقىنى ارتىپ كەلەدى جانە ەشقاشان توقتامايدى. عارىش يندۋسترياسى دا دامىپ كەلەدى. كونكۋرس سالانىڭ دامۋىن جالعاستىرۋعا جانە قازاقستاندىق مامانداردىڭ الەۋەتىن بۇكىل الەمگە كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى", - دەيدى يبراگيموۆ.
ول بۇگىندە تالانتتى كادرلاردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى ولاردىڭ تاپشىلىعىندا ەمەس، كرەاتيۆتى جاستاردىڭ ءوز قابىلەتتەرىن كورسەتەتىن پلاتفورمانىڭ جوقتىعىندا ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بايقاۋ وسىنداي جاستاردىڭ باسىن قوسىپ، جاڭا جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا كومەگىن تيگىزبەك.
“ۇلتتىق عارىشتىق زەرتتەۋلەر مەن تەحنولوگيالار ورتالىعى" اق باسقارما توراعاسى مارات نۇرعوجيننىڭ ايتۋىنشا، نەگىزگى ستراتەگيا ماقسات – قازاقستاندىق عارىش سالاسىنداعى باسەكەگە قابىلەتتىلىكتى ارتتىرۋ.
"عارىشتىق تەحنولوگيالار ادامزاتتىڭ كۇندەلىكتى ءومىرىنىڭ ءبىر بولىگىنە اينالدى. بۇل – ۇيالى بايلانىس، جەردى قاشىقتىقتان كورۋ جانە سپۋتنيكتىك ناۆيگاتسيانىڭ ءارتۇرلى اسپەكتىلەرى. وسى تەحنولوگيالاردى دامىتۋدا ءارتۇرلى سالاداعى ماماندار قاجەت. سول سەبەپتى جاستاردىڭ شىعارماشىلىق ىزدەنىستەر مەن ءتۇرلى عىلىمي اشىلۋلارىن قولداپ، ونى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن بارلىق مۇمكىندىكتەردى قامتاماسىز ەتۋگە ءتيىسپىز. ءدال وسى ماقساتتا Kazakhstan Smart Space حالىقارالىق كونكۋرسى وتكىزىلدى", - دەيدى ۇلتتىق عارىشتىق زەرتتەۋلەر مەن تەحنولوگيالار ورتالىعى " اق باسقارما توراعاسى مارات نۇرعوجين.
وسىلايشا كونكۋرستىڭ 4 نوميناتسياسى بويىنشا جەڭىمپازدار مەن جۇلدەگەرلەردىڭ ءتىزىمى انىقتالدى.
- 16 جاستان – 22 جاسقا دەيىن جاس ساناتى بويىنشا ل. ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ "بەرىكتىگى جوعارى ماتەريالمەن باسىپ شىعاراتىن يندۋستريالىق-وتاندىق 3D پرينتەر" جوباسى جانە ال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى. "CanSat فورماتىنداعى شاعىن عارىش اپپاراتتارىن ازىرلەۋ" جوباسى
- 12 جاستان 16 جاسقا دەيىنگى جاس ساناتى بويىنشا الماتى قالاسىنىڭ نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ "DELTA II" جوباسى
- 9 جاستان 12 جاسقا دەيىنگى جاس ساناتى بويىنشا الماتى قالاسىنىڭ № 48 مەكتەپ-ليتسەيى "MAXTRON" جوباسى جەڭىمپازدار قاتارىنان كورىندى.
سونداي-اق Quantum STEM School-دىڭ "FCV-TRY" شاعىن زىمىران تاسىعىشىنىڭ ۇشۋ ءپروتوتيپى " جوباسى، "گ. داۋكەەۆ اتىنداعى الماتى ەنەرگەتيكا جانە بايلانىس ۋنيۆەرسيتەتى "SACS-3DOF – سپۋتنيكتى باعدارلاۋدى باسقارۋ جۇيەسى" جوباسى، "حاكسپەيس" روبوتوتەحنيكا مەكتەبى. "Zeus" روبوتى، تۇران ۋنيۆەرسيتەتى “LFR” روبوتى جوبالارى دا جۇلدەلەرگە يە بولدى.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
