بۇگىن، 29 قازاندا پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا “اق جول” پارتياسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، ءماجىلىس دەپۋتاتى قازىبەك يسا قازاق ادەبيەتى مەن رۋحانيات سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردى كوتەرىپ، پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆكە دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
دەپۋتات ءوز ساۋالىندا مەملەكەت پەن ادەبيەت اراسىنداعى ديالوگتىڭ السىرەۋىن سىنعا الىپ، ادەبيەتتى ۇلتتىق يدەولوگيانىڭ «جۇمساق كۇشى» رەتىندە دامىتۋ قاجەتتىگىن ايتتى.
«ادەبيەت پەن مەملەكەت اراسىنداعى بايلانىس – رۋحاني دامۋ دەڭگەيىنىڭ ايعاعى. مەملەكەت ادەبيەتكە نازار اۋدارسا، قوعامنىڭ رۋحاني يممۋنيتەتى كۇشەيەدى. 2025 جىلدىڭ قاڭتارىندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسىتولەن ابدىكتىڭ «ەگەمەن قازاقستانداعى» سۇحباتىنا جوعارى باعا بەرىپ، ونىڭ ايتقان ويلارى ۇلت رۋحانياتى ءۇشىن اسا ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. پرەزيدەنت: «وزەكتى وي-تولعامدارىڭىز ارقىلى ۇلت رۋحانياتى ءۇشىن قۇندى دۇنيەلەر ايتىلعان. ءتول ادەبيەتىمىزدىڭ دامۋ كوكجيەگىنە قاتىستى سىن-پىكىرلەرىڭىز بەن جاس بۋىنعا قاراتا ايتقان اقىل-كەڭەستەرىڭىز ورىندى دەپ سانايمىن. شىن مانىندە، جاھاندى جايلاعان قازىرگىدەي قۇبىلمالى زاماندا جازۋشىلار قاۋىمى كوركەم تۋىندىلارى ارقىلى ادىلدىك، جاقسىلىق جانە ادامدىق قۇندىلىقتارىن كەڭىنەن دارىپتەگەنى ءجون. بۇل ەلىمىزدىڭ كەلەشەگى ءۇشىن وتە ماڭىزدى»،—دەپ جازدى. بۇل سوزدەردىڭ استارىندا قانداي ماڭىزدى ۇستانىمدار بار؟ ولار — مەملەكەتتىڭ رۋحاني ساياساتىندا ادەبيەتتىڭ وزىندىك ورنى بار ەكەنىن ءبىلدىرۋ، قالامگەردىڭ قوعام الدىنداعى ميسسياسىنا قۇرمەت كورسەتۋ، جاس بۋىنعا ادەبيەت ارقىلى تاربيە بەرۋدىڭ ماڭىزىن ايقىنداۋ»،—دەدى دەپۋتات.
قازىبەك يسا مەملەكەت پەن ادەبيەت اراسىنداعى بايلانىس مادەني ساياساتتىڭ جاڭا كەزەڭىنە جول اشاتىنىن اتاپ ءوتتى.
«ادەبيەت – مەملەكەتتىڭ رۋحاني كودى، عىلىمنىڭ يدەيالىق تىرەگى جانە ۇلتتىڭ ماڭگىلىك جانى.الەمدىك ديپلوماتيانىڭ جىلىگىن شاعىپ، مايىن ىشكەن مەملەكەت باسشىسى “ادەبي ديپلوماتيا” ارقىلى كوپتەگەن مەملەكەتتەردىڭ ءوز ىقپالىن جۇرگىزىپ وتىرعانىن جاقسى بىلەدى. ادەبيەت – ۇلتتىق يدەولوگيانىڭ جۇمساق كۇشى دەگەن وسى. حالىقتىڭ ەلدىك ساناسىن جانە ۇلتتىق بىرەگەيلىگىن قالىپتاستىراتىن — ادەبيەت. مەملەكەتتىڭ دامۋى دا، عىلىمنىڭ دامۋى دا، ەڭ الدىمەن، ادەبيەتتەن، ياعني رۋحانياتتان باستالادى. عىلىم مەن تەحنيكا قانشا وركەندەسە دە، ادەبيەتسىز رۋحانيات نەگىزى جوق، قوعامنىڭ جانى بولمايدى. كەشەگى بيلىك باسىنداعى ءبىر ادامدى عانا نوبەل سىيلىعىنا ۇسىنۋ ماقساتىدارىندى جازۋشىلارىمىزعا توسقاۋىل بولعان وتىز جىل ارتتا قالدى. ەندى مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءوزى ادەبيەتكە قولداۋ جاساۋدا»،—دەدى ول.
سونداي-اق دەپۋتات قازىرگى قازاق ادەبيەتىندە زاماناۋي كەيىپكەردىڭ تولىق قالىپتاسپاۋىن جانە جاستاردىڭ ادەبيەتكە قىزىعۋشىلىعىنىڭ تومەندەۋىن اتاپ ءوتىپ، بۇل باعىتتا جۇيەلى مادەني ساياسات قاجەت ەكەنىن جەتكىزدى.
قازىبەك يسا ۇكىمەت پەن ادەبي قاۋىم اراسىنداعى مادەني سەرىكتەستىكتى كۇشەيتۋ ءۇشىن بىرنەشە ناقتى باستامانى ۇسىندى:
1. قازاق ادەبيەتى ينستيتۋتىن اشۋ;
2. قالامگەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسىن جۇيەلەۋ جانە قالاماقىنى ارتتىرۋ;
3. قازىرگى زامان ادەبيەتىنىڭ جارناماسىن مەملەكەتتىك دەڭگەيدە قولداۋ;
4. 100 پروزالىق جانە 100 پوەزيالىق الەمدىك تۋىندىنىڭ ساپالى اۋدارماسىنجاساۋ;
5. ۇكىمەت پەن جازۋشىلار وداعى اراسىندا تۇراقتى “رۋحاني كەڭەس” قۇرۋ;
6. “قازىرگى قازاق ادەبيەتىندەگى كەيىپكەر” تاقىرىبىن وقۋ باعدارلاماسىنا ەنگىزۋ;
7. قازاق ادەبي مۇراسىن تسيفرلاندىرۋ, ەلەكتروندى ادەبي پلاتفورما جاساۋ;
8. ءار وبلىستا جازۋشىلار مەن جاستاردىڭ تۇراقتى كەزدەسۋىن ۇيىمداستىرۋ.
