جايلى قالا تۇجىرىمداماسى: شىمكەنتتەگى جاسىل جوبالار جانە تۇراقتى قالالىق دامۋ

149
Adyrna.kz Telegram
https://www.adyrna.kz/storage/uploads/7tRHjpaqRzxAkGKg3mnKbiXve0y69L2e4MW86NgT.jpg

شىمكەنت قالاسىندا ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتۋ جانە تۇرعىندار ءۇشىن قولايلى قالالىق ورتا قالىپتاستىرۋ باعىتىنداعى جۇمىستار جۇيەلى تۇردە جۇزەگە اسىرىلۋدا. مەگاپوليس رەتىندە قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان قالادا جاسىل جەلەك اۋماقتارىن كەڭەيتۋگە ەرەكشە كوڭىل بولىنۋدە.

2025 جىلى قالا اۋماعىنداعى 25 كوشەدە جالپى كولەمى 500 مىڭ شارشى مەتر گازون توسەۋ، اۆتوماتتى سۋارۋ جۇيەلەرىن ورناتۋ جانە 33 سۋ ۇڭعىماسىن بۇرعىلاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. سونىمەن قاتار، بيىل 14 500 ءتۇپ بۇتا مەن 152 مىڭ ءتۇپ اعاش ەگىلدى. كوگالداندىرۋ شارالارى بوزارىق، شىمسيتي، اسار، تۇران شاعىن اۋداندارىندا جانە نەگىزگى ماگيسترالدىق كوشەلەر بويىندا ىسكە اسۋدا.

ال 2026 جىلعا 32 كوشەدە بۇتا وتىرعىزۋ، 6 جاڭا كوشەنى تولىق كوگالداندىرۋ، 4 مىڭ اعاش ەگۋ، سونداي-اق ورتالىق ايماقتاردا تىك كوگالداندىرۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.

اباي اۋدانىنداعى بۇرىنعى قوقىس پوليگونى اۋماعىندا «ەكوپارك» قۇرىلىسى باستالدى. جوبا اياسىندا دەمەۋشىلەردىڭ قولداۋىمەن 5 000 ءتۇپ اعاش وتىرعىزىلىپ، 13 گەكتار اۋماققا سۋارۋ جۇيەسىن ورناتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. سونىمەن قاتار، 1 800 ءتۇپ جەمىس اعاشى مەن ساندىك وسىمدىكتەر وتىرعىزۋ كوزدەلگەن.

قالادا مەملەكەتتىك-جەكەشەلىك ارىپتەستىك ء(مجا) اياسىندا 6 جاڭا گۇلزار سالىنۋدا. سونداي-اق، جىلىجاي كەشەندەرىندە 2026 جىلعا ارنالعان گۇل قورىن ءوسىرۋ جۇمىستارى باستالدى. بيىل جوسپارعا سايكەس 1,6 ميلليون دانا كوپجىلدىق گۇل مەن 1,6 ميلليون قىزعالداق وتىرعىزۋ كوزدەلىپ، جۇمىستار كەزەڭ-كەزەڭىمەن اتقارىلۋدا.

جاسىل ايماقتاردى كەڭەيتۋگە باعىتتالعان بۇل باستامالار شىمكەنت قالاسىنىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن جاقسارتىپ، تۇرعىندار ءۇشىن جايلى ءارى قاۋىپسىز ءومىر ءسۇرۋ ورتاسىن قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

سونىمەن قاتار، شىمكەنت قالاسىندا سۋ شارۋاشىلىعى نىساندارى بويىنشا بىرقاتار ءىرى جوبالار جۇزەگە اسىرىلدى. «قوشقار-اتا» وزەنىنىڭ جاعالاۋىن اباتتاندىرۋ، «اقجار» سۋ قويماسىن جاڭعىرتۋ، سونداي-اق «اقساي–قاراباستاۋ» جانە «كاۋسار» كانالدارىنىڭ قۇرىلىسى تولىق اياقتالدى. بۇدان بولەك، قالا اۋماعىنداعى كانالداردىڭ جالپى ۇزىندىعى 268 شاقىرىم بولاتىن بولىگىندە مەحانيكالىق تازالاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.

«بادام» وزەنىنىڭ 9 شاقىرىم اۋماعىندا ارنا نىعايتۋ جۇمىستارى اتقارىلدى. سونىمەن قاتار، 2025 جىلى وزەننىڭ ەڭ قاۋىپتى دەپ تانىلعان 5,3 شاقىرىمدىق ۋچاسكەسىن جاڭعىرتۋ جۇمىستارى باستالدى.

قالانىڭ ميكروكليماتىن جاقسارتۋ ماقساتىندا «بمك» كانالىنان «جاڭا شەك» كانالىنا تاۋلىگىنە 200–250 ليتر/سەكۋند كولەمىندە سۋ جىبەرىلىپ، ورتالىق كوشەلەردى ىلعالداندىرۋ جۇيەسى ىسكە قوسىلدى. الداعى ۋاقىتتا بۇل جۇيەنى كىشى سامال شاعىن اۋدانى مەن اباي ساياباعى باعىتىنا دەيىن كەڭەيتۋ جوسپارلانىپ وتىر.

قازىرگى تاڭدا قالا اۋماعىندا 86 سۋبۇرقاق جۇمىس ىستەيدى، ونىڭ 41-ءى ءتيىستى باسقارمانىڭ تەڭگەرىمىندە. بيىل بارلىق سۋبۇرقاقتار جوسپارعا سايكەس قىزمەت كورسەتىپ، قوسىمشا 18 جاڭا سۋبۇرقاق سالىندى. 2025 جىلى سۋبۇرقاقتارعا قىزمەت كورسەتۋ جانە سورعى جابدىقتارىن جاڭارتۋ ءۇشىن 250 ميلليون تەڭگە ءبولىندى. قازىرگى ۋاقىتتا بارلىق سۋبۇرقاقتار قىسقى ساقتاۋعا كەزەڭ-كەزەڭىمەن جينالۋدا.

اتالعان جۇمىستار قالا ينفراقۇرىلىمىنىڭ تۇراقتى جۇمىسىن قامتاماسىز ەتىپ، تۇرعىنداردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان.

پىكىرلەر