ەلىمىز 2017 جىلعا دەيىن 22 قىركۇيەك كۇنىن قازاقستان حالقىنىڭ تىلدەر كۇنى رەتىندە اتاپ ءوتتى. الايدا سوڭعى 5 جىلدان بەرى احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعان كۇنىنە وراي بۇل مەرەكەنى 5 قىركۇيەك كۇنى اتاپ ءوتىپ ءجۇر. ءتىل ساياساتى كوميتەتى كەلەر جىلدان باستاپ مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ قازاق ءتىلىن ءبىلۋىن مىندەتتەۋى مۇمكىن. ال «حالىق قالاۋلىلارى» دەگەن اتاعى بار ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ قازاق ءتىلىن ءبىلۋى كەرەك پە؟
قازاق ءتىلىن ۇيرەنىپ جاتىرمىن – سەرگەي پونومارەۆ
ماجىلىستەگى 98 دەپۋتتاتتىڭ ىشىندە ءار ءتۇرلى دياسپورا وكىلدەرى بار. سولاردىڭ ىشىندە ماكسيم روجين سەكىلدى ءبىرلى-جارىم ازامات بولماسا، وزگەلەرى قازاق تىلىندە ەركىن سويلەي المايدى. مىسالى بەلگىلى تەلەجۋرناليست سەرگەي پونومارەۆ «قازاق تىلىندە قانشالىقتى بىلەسىز، جالپى تۇسىنەسىز بە؟» دەگەن سۇراققا «ءتورت ۇلىمنىڭ ءبىرى قازاق ءتىلىن جاقسى بىلەدى» دەپ اقتالعانداي بولدى.
الايدا ءجۋرناليستىڭ «ءسىز ءوزىڭىز قازاق ءتىلىن قانشالىقتى بىلەسىز؟» دەگەن ساۋالعا «قازاق ءتىلىن ۇيرەنىپ جاتىرمىن. بىراق وڭاي ەمەس. قازىرگى تاڭدا ءماجىلىستىڭ جانىنان اشىلعان قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋ كۋرسىنا قاتىسىپ ءجۇرمىن. ءبىر جىلدان كەيىن ءسىزدىڭ سۇراعىڭىزعا قازاق تىلىندە جاۋاپ بەرەمىن. مەنىڭ ويىمشا، ءار قازاقستان ازاماتى قازاق ءتىلىن ءبىلۋ كەرەك. مەنىڭ ءتورت بالامنىڭ ءبىرى قازاق ءتىلىن جاقسى بىلەدى. قالعانى ۇيرەنىپ جاتىر»، – دەپ جاۋاپ بەردى.
سەرگەي پونومارەۆ قازاقستان تاۋەلسىزدىك العان 1991 جىلى 30 جاستا بولىپتى. قىلشىلداعان جاس كەزىندە قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋدى قاجەت دەپ تاپپاعان دەپۋتات 60 جاستان اسقاندا مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرە الا ما؟ ۇمىتتەن كۇدىك باسىم.
6 اي نەمەسە 1 جىلدا قازاق ءتىلىن ۇيرەنەمىن – نيكيتا شاتالوۆ
تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن تۋعان نيكيتا شاتالوۆتىڭ قازاق ءتىلىن بىلمەگەنىنە قاراساق سەرگەي پونومارەۆقا وكپە جوق ەكەن. 31 جاستاعى ءماجىلىس دەپۋتاتى قازاق ءتىلىن ۇيرەنىپ جۇرگەنىن ايتادى.
ء"ماجىلىس دەپۋتاتى ەتىپ حالىق سايلاعاننان كەيىن مەن ءۇشىن بۇل سۇراق – باستى ماسەلە. بىراق ءبىزدىڭ ەلدە قازاق ءىلدى جانە ءورىستىلدى وڭىرلەر بار. مىسالى، ارىپتەستەرىم ماكسيم روجين، گەنادي شيپوۆسكي قازاقتىلدى ورتادا وسكەن سوڭ ولار قازاق تىلىندە ەركىن سويلەيدى. مەن ورىس ءتىلدى وڭىردە وسكەن سوڭ قازىر ماعان قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋ وتە ماڭىزدى", - دەپ اعىنان جارىلدى ول.
دەپۋتات ورتاسىندا ورىس تىلىندە سويلەيتىندەر كوپ بولعانىن، ال مەكتەپ باعدارلاماسى قازاق تىلىندە سويلەيتىن وقۋشىلارعا لايىقتالىپ جاسالعانىن جەتكىزدى.
"مەكتەپ باعدارلاماسى دۇرىس ەمەس بولدى. مەكتەپ باعدارلاماسى وتباسىندا قازاق تىلىندە سويلەيتىن وقۋشىلارعا ارناپ جازىلعان. بالالار شەت ءتىلىن ۇيرەنگەنى سەكىلدى قازاق ءتىلىن دە سولاي ۇيرەنۋىمىز كەرەك ەدى. سودان كەيىن ەڭ ماڭىزدى دۇنيە ءوزىڭ وسكەن ورتاعا بايلانىستى. ەگەر سەنىڭ ورتاڭدا قازاق تىلىندە سويلەيتىن ادام بولماسا، وندا سەنىڭ قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋىڭ قيىن. سەبەبى اينالاڭداعى ادامداردىڭ ءبارى ورىس تىلىندە سويلەيدى. مەن سىزگە مىنا ۋاقىتتا ناقتى ۇيرەنەمىن دەپ ايتا المايمىن. بىراق التى اي نەمەسە ءبىر جىلدىڭ كولەمىندە جاقسى سويلەي الامىن. مۇنى مەن ناقتى ايتا الامىن", - دەدى دەپۋتات.
سەرىك جولداسباي
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
