بەلگىلى ساياساتتانۋشى اسحات قاسەنعالي ۇلتتىق اسپاپتاردى “حارام” دەگەندەرگە پىكىرىن ءبىلدىردى. بۇل تۋرالى ول Facebook پاراقشاسىندا جازدى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
“دومبىرا ءبىزدىڭ مادەنيەتتىڭ ءبىر بولشەگى. ەگەر دومبىرانى جوققا شىعارسا، وندا جۇزدەگەن جىلدىق مادەنيەتتى دە جوققى شىعارۋ كەرەك قوي. ونىڭ ىشىندە تەك دومبىرا ەمەس، جالپى مۋزىكا اسپاپتارى بار. ويتكەنى «دومبىرا حارام» دەيتىندەر «شاريعات بويىنشا مۋزىكا اسپاپتارىنا تىيىم سالىنعان» دەگەنگە سۇيەنىپ ايتا بەرەدى. ونداي تۇجىرىممەن قوبىزدى دا، جەتىگەندى دە، قىلقوبىزدى دا، باسقاسىن دا تىيىم سالىنعان دەپ ايتا سالۋعا بولادى. «دومبىرا – حارام» دەيتىنگە سەنگەن ادام، باسقا ۇلتتىق اسپاپتارىمىزدى دا جوققا شىعارادى. بۇل جالپى قازاق مادەنيەتىن جوققا شىعارۋ. بۇيتە بەرسە بۇلار مەكتەپتەن مۋزىكا ءپانىن الىپ تاستا دەيتىن شىعار، ودان كەيىن ودان دا زور تالاپتارىن ايتا باستايدى.
ەگەر «دومبىرا حارام» دەگەن تۇجىرىممەن كەلىسسەك، وندا ءبىز قۇرمانعازىنى دا، تاتتىمبەتتى دە، دينانى دا جانە باسقاسىن دا سىزىپ تاستايتىن كۇن كەلەدى. اقان سەرى، ءبىرجان سال جانە باسقا سەرىلىك كەزەڭ تۇلعالارىن دا سىزىپ تاستاۋعا تۋرا كەلەدى. كەنەن، مۇحيت، ۇكىلى ىبىراي، جاياۋ مۇسا جانە باسقاسىن دا سىزىپ تاستايتىن ءسات تۋادى. ويتكەنى بۇل تۇلعالاردىڭ قولىنان دومبىرا تۇسكەن ەمەس. بۇل ءبىزدىڭ مادەنيەتتىڭ جارقىن قايراتكەرلەرى جانە بارلىعى دەرلىك ونى دومبىرانى قولدانا وتىرىپ جاسادى. كۇي شىعارسا دا، ءان سالسا دا. كۇي دەمەكشى، «دومبىرا - حارام» دەسەك، ەندەشە مىڭداعان كۇيدى دە
سونداي-اق، ول بۇل ءبىزدىڭ ۇلتتىق بولمىسىمىزعا جاسالعان شابۋىل ەكەنىن ايتتى.
“حاكىم اباي «اللانىڭ ءوزى دە راس، ءسوزى دە راس» دەدى زامانىندا. سونىمەن بىرگە اباي «ماي ءتۇنى»، «مايدا قوڭىر»، «تورى جورعا»، «ابايدىڭ جەلدىرمەسى» دەگەن ءتورت كۇي شىعاردى. ياعني بىزدە ءداستۇر دە، مادەنيەت تە، ءدىن دە بىرگە، ءبىر-بىرىنە كەدەرگى كەلتىرمەستەن، ءوزارا بالانستا بولىپ كەلدى. بىراق قازىرگى كەي ازاماتتار مەن كەي اعىمدار ءبىزدىڭ مادەنيەتتى، ۇلتتىق اسپاپتى، سالت-ءداستۇردى جوققا شىعارادى. بۇل ءبىزدىڭ ۇلتتىق بولمىسىمىزعا جاسالعان تىكەلەي شابۋىل ەمەس پە؟! بىرەۋى ونى اشىق، دورەكى فورماتتا جاسايدى، ەندى ءبىرى مايدا نەگىزدە جەتكىزۋگە تىرىسادى. قانداي فورمادا ايتىلسا دا، تۇپكى وي ءبىر.
ۇلتتىق مادەنيەتكە، بولمىسقا، تاريحقا، سالت-داستۇرگە قارسى، ونى جوققا شىعاراتىن، ناۋرىز سىندى مەرەكەنى «تەرىس» دەيتىن، دومبىرا سىندى اسپاپتى «حارام» دەيتىن جات اعىمدار ءتۇبى ۇلتتىڭ تۇبىنە جەتەدى. ەگەر تىيىم بولماسا”، دەپ ءسوزىن قورىتىندىلادى.