بەلگىلى قوعام قايراتكەرى ايدا جەكسەنوۆا قازاقستاننىڭ ەكس-پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ دەنساۋلىعىنا الاڭداپ، ءوزىنىڭ تەلەگرام ارناسىندا ساۋال جولدادى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
قاراعاندىداعى قايعىلى وقيعاعا بايلانىستى قازاقستاننىڭ ەكس-پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ءالى دە كوڭىل ايتپاعانى ءبىر قىزىق. ول ءتىپتى ءتىرى مە؟ – دەپ سۇرادى قوعام قايراتكەرى ايدا جەكسەنوۆا.
راسىندا دا، نازارباەۆتىڭ رەسمي سايتىنداعى سوڭعى جاريالانىم 11 ماۋسىم – اباي وبلىسىنداعى ءىرى ورمان ورتىنەن ورمان شارۋاشىلىعى قىزمەتكەرلەرىنىڭ قازاسىنا بايلانىستى كوڭىل ايتۋى.
ءبىر قىزىعى، ەكس-پرەزيدەنتتىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى ايدوس ۇكىباي ءوزىنىڭ X (بۇرىنعى Twitter) پاراقشاسىندا سوڭعى رەت 24 قازاندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ اتاپ وتكەن جولداۋىنىڭ رەپوستى جاريالانعان. ياعني، وندا نازارباەۆتىڭ تاريحي ءرولى ايتىلعان.
ايتا كەتەيىك، 46 كەنشىنىڭ ءومىرىن قيعان كوستەنكو اتىنداعى شاحتاداعى قايعىلى وقيعاعا بايلانىستى بۇگىندە “ارسەللورميتتال تەمىرتاۋ” دەگەن اتپەن بەلگىلى قاراعاندى مەتاللۋرگيالىق كومبيناتىنىڭ نازارباەۆ تۇسىندا ىرگەتاسى قالانعانىنا كوپشىلىك نازار اۋدارىپ وتىر. بۇل رەتتە قازاقستاننىڭ ەكس-پرەزيدەنتى ستراتەگيالىق نىساندى جەكەشەلەندىرۋگە بايلانىستى نەگىزگى تۇلعالاردىڭ ءبىرى رەتىندە تىكەلەي اتالدى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، 28 قازان كۇنى كوستەنكو شاحتاسىنىڭ ۇزىن قابىرعاسىندا مەتان گازى جارىلعان ەدءى. سوققى تولقىنىنىڭ تارالۋ دياپازونى 2 كم-دەن استام بولدى. قاراعاندى وبلىسىندا قازا تاپقان 46 كەنشىنىڭ بارلىعىنىڭ دەنەسى تابىلدى.
29 قازان جالپىۇلتتىق ازا تۇتۋ كۇنى بولىپ جاريالاندى. بۇكىل ەلدە جالاۋلار ءتۇسىرىلىپ، بارلىق ويىن-ساۋىقتار توقتاتىلدى.
ازالى كۇندە بىرنەشە ەلدىڭ باسشىلارى كوڭىل ايتىپ، جەدەلحات جولدادى. الايدا، نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن لاكشمي ميتتال كوڭىل بىلدىرمەدى.
سونداي-اق، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستان ۇكىمەتىنە «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق-مەن ىنتىماقتاستىقتى توقتاتۋدى تاپسىردى. كەنشىلەردىڭ ولىمىنە قاتىستى قىلمىستىق ءىس قوزعالدى – باس پروكۋراتۋرا “ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ” قۇجاتىن تاركىلەدى. ۇكىمەت «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق مەنشىگىن قازاقستاننىڭ پايداسىنا بەرۋ جونىندەگى مامىلە قازىردىڭ وزىندە اياقتالىپ جاتقانىن مالىمدەدى. توقاەۆ مۇنى قاراعاندى وبلىسى اكىمىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسارى ۆاديم باسينگە تاپسىردى.
قازاننىڭ 31-ءى كۇنى قازاقستاننىڭ توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى سىرىم ءشارىپحانوۆ كوستەنكو شاحتاسىنداعى قيراۋدىڭ ەلەۋلى بولعانىن جانە ءالى دە اۋقىمدى جۇمىستاردىڭ قالعانىن ايتتى. قر پرەمەر-ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق شاحتالارىنداعى كوپتەگەن اپاتتاردى ءۇندى ماگناتى لاكشمي ميتتال باقىلايتىن كاسىپورىن باسشىلىعىنىڭ تولىقتاي ءوز-وزىنەن كەتۋىمەن بايلانىستىردى. سونىمەن بىرگە، شاحتاداعى جارىلىس ArcelorMittal كومپانياسىنان كاسىپورىندى مەملەكەت مەنشىگىنە وتكىزۋگە كەلىسىم العاننان كەيىن ءبىر اپتا وتپەي جاتىپ بولعانى بەلگىلى بولدى. 31 قازاندا يندۋستريا جانە قۇرىلىس ءمينيسترى قانات شارلاپاەۆ مالىمدەگەندەي، امت ەلدەگى بارلىق اكتيۆتەرىن قازاقستان ۇكىمەتىنە بەرەدى.
1 قاراشادا سمايىلوۆ امت-عا جەكە ينۆەستور تارتۋ قاجەتتىگىن مالىمدەدى.
