الماتى قالاسى ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارماسىنىڭ تاپسىرىسىمەن ەلدەگى وزەكتى تاقىرىپتارعا اينالعان ءدىن ماسەلەسى جونىندە دەرەكتى فيلم جارىق كوردى. تۋىندىدا ەلدەگى سوڭعى جايتتارعا قاتىستى ماڭىزدى تاقىرىپتارعا جاۋاپ بەرىلىپ، ارنايى مامانداردىڭ پىكىرى قامتىلعان.
الماتى قالاسى ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارماسى الەۋمەتتىك پلاتفورماعا كوپشىلىك نازارىنا اشىق دەرەكتى فيلم ۇسىندى. فيلم ارنايى سەگىز بولىمشەدەن قۇرالىپ، مامانداردىڭ پىكىرىمەن ساراپتالىپ بەرىلگەن.
«شاريعي ءبىلىم كەرەك پە؟»
دەرەكتى فيلم جاستاردىڭ اراسىنداعى شاريعي ءبىلىمنىڭ تارالۋى مەن ونىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى سوزدەن باستالادى. ناقتىراق ايتساق، الەمدەگى ەڭ كونە ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ءبىرى، سونىمەن قاتار ەڭ بەدەلدى مۇسىلمان رۋحاني ۋنيۆەرسيتەتى ءال-ازھار جايلى اقپارات بەرىلىپ، ءبىزدىڭ ەلدەگى نۇر-مۇباراك ۋنيۆەرسيتەتى بەرەتىن ءبىلىمدى مىسە تۇتپاي جۇرگەن جاستار تۋرالى ءسوز قوزعالادى.
سونىمەن قاتار ءال-ازھار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى اتو اس ءسىمباتتيدىڭ شاريعي ءبىلىم تۋرالى ويى مەن قازاقستانداعى ءدىني ءبىلىم دەڭگەيىنە قاتىستى پىكىرى دە قوسىلعان. اتالعان تاقىرىپقا قاتىستى نۇر-مۇباراك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ يسلام مادەنيەتى پرورەكتورى قايرات قۇرمانباەۆ تا ويىن بىلدىرەدى. ايتا كەتەيىك، ءال-ازھار ءدىني وقۋ ورنىن 988 جىلى كايردە فاتيميدتەر اۋلەتى قۇرعان.
«سۇلتان بەيبارىس مەشىتى نەگە قاڭىراپ تۇر؟»
سۇلتان بەيبارىس مەشىتىن — سۇلتان بەيبارىس 1266 — 68 جج. سالدىرعان. ول — قازىرگى كەزدە مىسىرداعى ەڭ تانىمال مەشىتتەردىڭ بىرى. بەيبارىس سۇلتان مەشىتى، كاير. ءال-كاھيرا قالاسىنىڭ سولتۇستىگىندەگى ەسكى قورعانىنان تىس جەردە ەڭ العاشقى بولىپ بوي كوتەرگەن بۇل عيماراتتى سالۋدا سول زاماننىڭ وزىق قۇرىلىس تاسىلدەرى مەن قۇرالدارى قولدانىلعان.
دەرەكتى فيلمدە اتالمىش قۇلشىلىق ورنىنىڭ نەلىكتەن بىرنەشە جىل بويى قولدانىستا بولماعانى جايلى ءسوز ەتىلەدى.
«ماركازداردىڭ ماقساتى نە؟»
جات اعىمنىڭ جەتەگىنە كەتكەن ءبىزدىڭ ەلدىڭ جاستارى مەن ولاردىڭ ءبىلىم الىپ جاتقان وقۋ ورىندارى جايلى جانە ولاردى وسى جولدى تاڭداۋعا، وسى باعىت نەگىزىندە كەتۋگە نە يتەرمەلەيتىنى جايلى باياندالادى.
بۇل تۋرالى ءدىنتانۋشى، يمام، ۇستازدار ءوز پىكىرىن ايتادى. ونىڭ ىشىندە ەل اۋزىندا جۇرگەن نۇرلان بايجىگىتۇلى سىندى ءدىني مامانداردىڭ ايتقاندارى قامتىلعان.
«ۇلت ءبىرىنشى مە، ءدىن بە؟»
قوعام تالقىسى قاشان دا ەل ءۇشىن ماڭىزى زور ماسەلە. ءجيى تالقىعا تۇسەتىن تاقىرىپتار قاتارىندا ءدىني احۋال ماسەلەسى كوش باستاپ تۇر. ءدىن مەن ۇلت سەكىلدى قوس ۇعىمنىڭ شارتتارى كەرەعار كەلگەن ساتتە، كوپشىلىك ابدىراپ قالادى. سونىمەن قايسىسى ءبىرىنشى ءجۇرۋى ءتيىس؟ ءدىن بە ۇلت پا؟
ءدىن مەن ۇلت – ادام بولمىسىنىڭ جانە الەۋمەتتىك ۇيىمنىڭ ەكى ءتۇرلى اسپەكتىلەرى.
ناقتىراق الساق ءدىن - ادەتتە تابيعاتتان تىس نەمەسە جوعارى كۇشكە سەنۋمەن بايلانىستى نانىمداردىڭ، كۋلتتەردىڭ، راسىمدەردىڭ جانە مورالدىق پرينتسيپتەردىڭ جۇيەسىن بىلدىرەدى. ۇلتىنا قاراماستان، ورتاق رۋحاني نانىم-سەنىم نەگىزىندە ادامداردى بىرىكتىرە الادى. مىسال رەتىندە حريستياندىق، يسلام، بۋدديزم جانە باسقا دا ءدىني سەنىمدەردى كەلتىرۋگە بولادى.
ال ۇلت - شىعۋ تەگى، تاريحى، مادەنيەتى، تەرريتورياسى نەمەسە ءتىلى ورتاق ادامدار توبىن بىلدىرەدى. ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى بەلگىلى ءبىر مەملەكەتكە نەمەسە ەتنيكالىق توپقا جاتقىزۋ ارقىلى انىقتاۋعا بولادى. ءبىر ۇلتقا ءارتۇرلى ءدىني سەنىمدەگى ادامداردى جاتقىزۋعا بولادى.
دەرەكتى ءفيلمدى قوس ۇعىمنىڭ ءمانى مەن ماڭىزدىلىعى قاتار تۇسىندىرىلەدى.
«احيلارعا الدانعان ارۋلار نەگە كوپ؟»
الماتىداعى وڭالتۋ ورتالىعىنا جۇگىنگەن ايەلدىڭ تىكەلەي سۇحباتى اتالمىش فيلمدە اشىق كورسەتىلەدى.
احيلارعا، ءدىن جولىندامىز دەپ سەندىرگەن الاياقتارعا الدانعان قارىنداستارىمىزدىڭ ماسەلەسى اشىق باياندالادى.
ءدىن مەن داقپىرت تاقىرىبىنداعى ءدىني وزەكتى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن تومەندەگى دەرەكتى فيلمنەن كورە الاسىزدار:
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
