كەشەگى وتكەن بابالاردىڭ باستان كەشكەن ءومىرىنىڭ كوبى كەيىنگى ۇرپاققا تاريح بەتتەرىنەن عانا ەمەس، اۋىز ادەبيەتىنىڭ ۇلگىلەرىنەن، تاريحي داستانداردان، جىرلار مەن اڭىز-اڭگىمەلەردەن جەتكەن. وتكەن تاريحىمىزدى جىرلاعان قازاق ادەبيەتىندەگى پوەما جانرىن بايىتۋدا ۇلى ابايدىڭ ءداستۇرىن جالعاستىرعان، عاسىرعا جۋىق عۇمىرىندا اسىل جىرلار تۋدىرعان قازاقتىڭ ابىز اقىنى، كۇيشى، سازگەر شاكىر ابەنۇلىنىڭ ورنى ەرەكشە.
شاكىر ابەنۇلى 1901 جىلى قازىرگى شىعىس قازاقستان وبلىسى اباي اۋدانى قۇندىزدى اۋىلىندا تۋعان. ازان شاقىرىپ قويعان اتى – مۇحامەدشۇكىر. ول تىكەلەي اكەسىنىڭ ىقپالىمەن ەرتە اۋىل مولداسىنان مۇسىلمانشا حات تانىپ، سەمەيدەگى پريحودسكايا مەكتەبىندە ءۇش جىل وقىعان. مۇسىلمانشا جانە ورىسشا ساۋاتىن اشقان، جاسىنان زەيىندى، سەرگەك شاكىر ونەر-بىلىمگە قۇشتارلىعى ارتادى. 1915 جىلى سەمەيدەگى ەر بالالار گينازياسىنا وقۋعا تۇسەدى. 1916 جىلعى كوتەرىلىسكە بايلانىستى وقۋىن جالعاستىرا الماي، اۋىلىنا قايتادى.
ءوزىنىڭ اقىندىق ونەرىندە ءپىر تۇتقان ابايدىڭ ولەڭدەرىن جاتتاپ، شاكارىمنىڭ ويشىلدىق ۇلاعاتىن اۋزىنان ەستىپ، سۇلتانماحمۇتپەن تانىسىپ، اسەتپەن ءسوز قاعىستىرعان. شاكىردىڭ اقىندىعىن ساكەن سەيفۋللين، ءىلياس جانسۇگىروۆ جوعارى باعالاعان.
1921 جىلى كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ العاشقى جىرلارىنداعى كەزەكتى سايلاۋدا ورىسشا-قازاقشا ساۋاتتى شاكىر قىزىلادىر بولىستىق باسقارماسىنا كومەكشى ەتىپ سايلانىپ، 1922 جىلعا دەيىن جۇمىس ىستەگەن. اقىننىڭ ومىرىنە ۇلكەن اسەرىن تيگىزگەن 1917 جىلعى قازان توڭكەرىسى. وسى دۇربەلەڭ قازاق اۋىلدارىنا كەلگەن وزگەرىس، ونىڭ جاقسىلىق، جاماندىعىن ءتۇسىنىپ بولماعان حالىقتىڭ سەرگەلدەڭى باستالادى. شاكىر وسى دۇركىرەگەن ءدۇبىردىڭ ورتاسىندا قالىڭ حالىقپەن بىرگە بولدى، ونىڭ قاسىرەتىن كوزىمەن كوردى. سانالىنىڭ جۇرەگىن مۇڭدى قىلعان، ساناسىزدىڭ كوڭىلىن جىندى قىلعان ءداۋىردىڭ جىمىسقى ساياساتىن تاني بىلگەن بولاشاق ابىز ءوزىنىڭ ارەكەتىمەن قازاعىنا تۋرا جول سىلتەۋگە تىرىستى. قاراڭعىلىق سالدارىنان نەمەسە دارمەنسىزدىكتىڭ كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ ارەكەتىنە كوندىرىپ، ەلدىك بولمىستان ايىرىلىپ بارا جاتقان الاشىن ازاتتىق مۇراتتان اينىماۋعا شاقىرا بىلگەنىن بايقايمىز. قانداي قيىن-قىستاۋ كەزەڭدەردە دە وسى ۇستانىمنان ايىرىلعان جوق.
ابىز اقىن توقسان جاسىندا رەسپۋبليكا سارايىندا ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنە باتا بەرۋ قۇرمەتىن يەلەندى.
شاكىر ابەنۇلى – 40-قا جۋىق ءاننىڭ، 20-عا جۋىق كۇيدىڭ اۆتورى. ول «قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ»، «تاڭشەبەر – جاپال»، «كەيپىن باتىر»، «توقتامىس»، «پارمەن» سىندى سۇبەلى پوەمالاردىڭ اۆتورى. وسى پوەمالاردىڭ ىشىندەگى باسپا بەتىنە كەش جاريالانعان، ەل اۋزىندا ساقتالىپ كەلگەن وقيعالارمەن ءوز ەلىنىڭ باتىرىن بايانداعان اقىننىڭ «توقتامىس» پوەماسى تۋرالى ءسوز بولماق.
توقتامىس باتىر قازاق-قالماق سوعىسىندا ەلىن، جەرىن قورعاعان توبىقتى ەلىنىڭ باتىرى، ومىردە بولعان تاريحي تۇلعا. شەجىرە-دەرەكتەرگە قاراعاندا توقتامىس باتىر 1730 جىلداردىڭ شاماسىندا تۋعان.
توبىقتىنىڭ مامايدان كەيىنگى ايتۋلى باتىرى توقتامىس قاسيەتتى قازاق جەرىن باسقىنشى جاۋدان تازارتۋدا ايانباي كۇرەسكەن باتىر. ول بەس قارۋعا بىردەي وتە شەبەر، مەيلىنشە جىلپوس، ايلاكەر ادام بولعان. ەل اۋزىنداعى اڭگىمەلەردە، ول جەكپە-جەككە ەڭ كوپ شىققان باتىر. نايزالاسۋ مەن قىلىشتاسۋعا كەلگەندە جان شىداتپايتىن تاسىلقوي ادام بولعان. توقتامىس باتىردىڭ ەرلىك ەڭبەگى حالىق اۋزىنداعى اڭگىمە، ولەڭ-جىردا كوپ ايتىلادى.
شاكىر ابەنۇلى توقتامىس باتىرعا پوەما ارناپ جازعان، بىراق كوزى تىرىسىندە شىعارا الماي كەتكەن. اقىن بۇل پوەماسىن 1955 جىلى تۇرمەدەن بوساپ كەلگەننەن كەيىن، اباي اۋدانى قىزىلتۋ اۋىلىنىڭ تۇرعىنى قاراسامبەك بالاسى ءابىش اقساقالدىڭ باتىر باباسى توقتامىس تۋرالى داستان جازىپ بەر دەپ قولقالاۋىمەن جازىلعان تۋىندى. شاكىردىڭ وسى پوەماسى تۋرالى مەدەۋ سارسەكەەۆتىڭ «بەس تۇعىر» كىتابىنداعى ەستەلىگىندە بىلاي باياندالادى:
«1976 جىلى شاكىر ابەنۇلىنىڭ 75 جاسقا تولعانىن، تۋعان جەرىندە اتاپ وتۋگە ۇسىنىس جاساعان. اقىننىڭ شاكىرتى مارقۇم قاشاف تۋعانباەۆ باس بايانداماشى بولىپ قۇندىزدىدان باستاپ، ارقات، بىرلىك، سارجال، قاراۋىل مادەنيەت سارايىندا كەزدەسۋ ۇيىمداستىردى. اقىنعا حالىق قاتتى ريزالىعىن ءبىلدىرىپ اق داستارقان جايىپ، شاپان جاۋىپ، استىنا ات مىنگىزدى. توقتامىس اۋىلىنا بارا جاتقاندا شاكىر اقساقال «ءاي، جىگىتتەر، مەنى ول جەرگە اپارماڭدار، جۇرت الدىنا ماسقارا بولامىن. بەس كۇن بويى توبەلەرىڭە كوتەرىپ ماقتاپ كەلە جاتقان اعالارىڭ باتىردىڭ اۋىلىندا جارعا قۇلايدى. مەن توقتامىس باتىردىڭ ۇرپاعى، جاقىن تۋىسى ءابىش اقساقالعا ۋادە بەرىپ ەدىم. سول كىسى بۇدان بىرنەشە جىل بۇرىن باتىر بابام تۋرالى داستان جاز دەپ قولقا سالىپ ەدى. ءبىر وگىزىن ساتىپ سونىڭ اقشاسىن ماعان بەرىپ ەدى. دۇنيەگە قىزىعىپ اقشاسىن الىپ قويدىم، ال بىتىرگەن ەشتەمەم جوق. ال اناۋ ءابىش جۋانتاياقتىڭ ءىرىسى، كوپشىلىكتىڭ الدىندا ماعان «نە داستان جوق، نە اقشام جوق، اتان وگىزىمدى بوسقا ناۋات قىلدىڭ؟!» دەسە، مەنىڭ ايتارعا ءسوزىم جوق. ءمان-جايدى ءتۇسىندىرىپ قايىرا جالىنادى. اقىرى نە كەرەك، اقساقالدى كوندىرىپ، توقتامىس باتىر تۋ تىككەن قونىسقا كەلدىك.
ىرگەلى ەل عوي، ءبىز قاۋىپتەنگەن ءسوزدى ەشكىم ايتقان جوق، قايتا ءابىش اقساقالدىڭ جۇراعاتى مىنبەگە شىعىپ، مەرەيتوي يەسىنە سياپات جاسادى. قىسىلىپ وتىرعان شاكەڭ جۇرتقا قاراپ: «ەندىگى جازباعىم – توقتامىس باتىر. توقاڭ ىلعي تۇسىمە كىرىپ نايزاسىمەن ءتۇرتىپ وياتىپ ءجۇر، ءسىرا، جازعىزباي تىنىش قوياتىن ەمەس، قىسقاسى، بۇل داستاندى بىتىرمەي انا دۇنيەگە كەتپەيمىن» دەپ ۋادە قىلىپ، تىڭداۋشىلاردى ريزا ەتكەنى ەسىمدە» دەيدى مەدەۋ اعامىز.
شاكىر ابەنۇلى پوەمانى ءبىتىرىپ، جارىققا شىعارماق بولىپ، نەشە مارتە الماتىعا بارىپ، جولى بولماي رەنجىپ قايتقانى اۋىلداستارىنا جاقسى ءمالىم.
بۇل پوەما اباي مۇراجايىندا ساقتاۋلى. مۇراجاي قورىنا 1960 جىلى وتكىزگەن. ەڭ العاش «اباي اۋىلى» گازەتىندە 1991 جىلى №110, 113, 119, 122 ساندارىندا جاريالانعان، كەيىننەن اباي جۋرنالىنىڭ 1999 جىلعى ءبىرىنشى نومىرىندە جارىق كورگەن.
شاكىردىڭ اقىندىق ءومىر جولىنداعى قايسارلىعىمەن قازاق حالقىنىڭ تۋعان جەردىڭ ازاماتتىعىن بەينەلەگەن وسى شىعارماسىنىڭ ءوز زامانىنىڭ يدەولوگياسىمەن ۇندەسە قويمايتىنىن بىلە تۇرا، ءوز باسىنىڭ ۇلكەن قيانات كەشىپ كەلگەنىنە قاراماي:
جىرلاماي بولار ەدى-اۋ جاتسام دا جاي،
سىنشىلار ماي اساتپاس ماعان ىلعاي.
توقتامىستىڭ جىرلارلىق ەڭبەگى بار.
وسكەن جەرمەن، وسىرگەن ەلىنە ساي، – دەپ «توقتامىس» پوەماسىن جازىپ، ءوزىنىڭ جەكە باس مۇددەسىندە اقىندىق جولدى باستى ماقسات ەتىپ ۇستانعاندىعىن تاعى ءبىر تانىتادى.
داستاندا قازاق-قالماق سوعىسىندا ەلىن، جەرىن قورعاعان توبىقتى ەلىنىڭ باتىرى توقتامىس باتىردىڭ ەرلىك ىستەرىن شاكىر بىلايشا جىرلاعان:
باتىر بار، باتىردىڭ بار تاڭداماسى،
حالىق ءۇشىن يىلمەيتىن حانعا باسى.
دوسىنىڭ اقىلشىسى، دۇشپانعا ءادىل
سەنىمدى جەر شەبەرى، ەل پاناسى.
تاڭداۋلى توقتامىستى – باتىر دەسەك،
سەبەپسىز بەيپىل ماقتاۋ جەل سوزگە ەسەپ.
حالقى ءۇشىن قايمىقپاي قان مايداندا
قاسقايعان ەر ماڭدايىن وققا توسەپ.
پوەمادا توقتامىس باتىردىڭ ەرلىك جولدارى، باتىرلىعى مەن باتىلدىعى اسا دارىپتەلمەگەن.
شاكىر شىعارماسىندا دا ماماي ەل باسى، باتىر رەتىندە كورسەتىلەدى. داستاندا ول جاسى كەلىپ، تۇعىردان تۇسكەن ۋاقىتى. مامايدىڭ وتكەرگەن ءومىرى، ەرلىك ىستەرى سۋرەتتەلمەيدى. ەلىنىڭ، جەرىنىڭ جاعدايىن ويلاعان حالىق قامقورشىسى، ىشكى داۋمەن، سىرتقى جاۋمەن سوعىستاعى اقىل يەسى، وتە ءبىر پاراساتتى ادام رەتىندە كورسەتەدى. پوەمادا توقتامىس العاش جورىققا شىققاندا مامايدان باتا الىپ، جاۋمەن قاقتىعىستاعى ارەكەتتەرىندەگى ونىڭ ايتقان اقىل-كەڭەسى كوپ بولعانىنىڭ كۋاسى بولامىز. اقىن توقتامىستىڭ ادامگەرشىلىك قاسيەتىن كالىپتاستىرۋدا ەلىن، جەرىن سۇيگىزىپ، ولاردىڭ نامىسىن كورعاتادى. توقتامىستىڭ باتىرلارعا ءتان استىنداعى اتى دا وزىنە ساي بەينەلەنەدى.
توقتامىس نامىستى قولدان بەرمەيتىن، ەل بىرلىگى مەن تىنىشتىعىن ويلايتىن ەر. وسى جولدا ءوزى دە از ازاپ تارتپايدى. ول ءار ۋاقىتتا حالىقتىڭ قامىن ويلاعان قايىرىمدى ءارى ءادىل، جاقسىلىقتى جاقتاۋشى. سۋان ەلىنە قازاقتىڭ قىز-جىگىتتەرىن بوساتۋ ماقساتىمەن بارعان جورىعىندا ىسكەر باسشىلىعى مەن ايلالى باتىرلىعى پوەمادا كەڭىنەن تانىلادى.
پوەماداعى ناعىز جاعىمسىز وبرازدى جاساۋداعى سومداپ شىعارعان بەينەسى – قورقاۋ. ودان قاراپايىم حالىققا تىزەسىن باتىرعان، دۇنيەقور، قازاق اۋىلىنىڭ قاناۋشى بايلارىنىڭ تيپتەندىرىلگەن بەينەسىن كورۋگە بولادى.
اعايىنعا كورسەتىپ ىلعي قىسىم،
ەرىكسىز قابىلداتار ۇسىنىسىن
بەرسە قولقا قايتارماس، بەرمەسە جاۋ.
تارتىپ الار جۇيرىك ات، قىران قۇسىن.
اقىن قورقاۋدى وقىرمانىنا تانىستارعاندا، ەكى عانا جولمەن قانداي ادام ەكەنىن تانىتادى.
قىزعانشاق، وتە ءوزىمشىل كورسە قىزار،
ارانى اجداھاداي پەيىلى تار.
قورقاۋدىڭ ارەكەتىنە ساي ىشكى پورترەتىن ءدال كورسەتە بىلگەن. قورقاۋدىڭ جاعىمسىز بەينەسى ءار قىرىنان نانىمدى اشىلعان.
وسىنداي تاپقىرلىق، كورەگەندىك قاسيەتىن اقىن شىعارمالارىنىڭ قاي-قايسىنان بولسا دا ءجيى كەزدەسەدى.
اقىن كوشپەندى قازاق حالقىنىڭ جاۋگەرشىلىك زامانىنداعى كونە تۇرمىسىن، تىنىس-تىرشىلىگىن، داۋ-دامايداعى قولدانىلاتىن جازانىڭ ەرەجەلەرىن، توبىقتى رۋىنىڭ ىشىندەگى بولعان تاريحي وقيعالاردى تەرەڭ بىلگەنىن داستانداعى جىرىنان اڭعارۋعا بولادى.
قۇنانباي بوجەيمەنەن تالاسقانى،
ەڭبەكپەن توقتامىستىڭ العان جەرى.
وسى تاريحي وقيعا جايلى بەيبىت ءساپاراليننىڭ «قۇنانباي قاجى» دەگەن كىتابىندا قۇنانباي مەن بوجەي اراسىندا بولعان داۋدى بىلايشا باياندايدى:
«قۇنانباي اعا سۇلتان سايلانىپ، ەندى قۇنانباي ءوز ورنىنا بولىس سايلاماقشى بولىپ، ءۇي تىككىزىپ، ءبىر بولىس ەلدى جيىپ الادى دا، ءوزى سوعان كەلىپ، جينالعان جۇرتقا قۇنانباي: «ال قاۋىم، بولىس بوجەي بولسىن. ول بىزدەن كەيىنگى ىرگەلى اتانىڭ بالاسى». جيىلعان باسقا رۋ باسىلارى «وي ءبالى، جاڭا دۇرىس بولدى. ءوزىمىز دە سولاي ىستەيدى دەپ ويلانعان ەدىك» دەپ ماقۇلداسادى، بوجەي تۇرىپ: «بولىستىقتى ماعان بەرىپ وتىرسىز با؟» دەگەندە قۇنانباي وعان: «مەن ساعان بەردىم» دەپتى. سوندا بوجەي «ماعان بەرگەنىڭىز راس بولسا، مەن ورنىما مايباساردى سايلايمىن» دەپتى. مايباسار بولىس بولادى. مايباساردىڭ سودىرلى، زورلىقشىل قىلىعىنىڭ سالدارىنان جىگىتەك دەگەن رۋ باستىعى بوجەي بولىپ، قۇنانبايعا قارسى شىعادى. قۇنانباي جىگىتەكتىڭ 17 ادامىن سىبىرگە ايداتادى. ول كەز پاتشا ۇلىعىنا قازاق ساحاراسىنىڭ جاڭا-جاڭا بوي ۇسىنىپ كەلە جاتقان كەزى. سوتتالۋ، اباقتىعا جابىلۋ، ايدالۋ دەگەندەر – ەل كورمەگەن ۇلكەن سۇمدىق سانالاتىن. قۇنانباي توبىقتى ىشىندە، تالاي رۋدى جەرىنەن كوشىرىپ، نەمەسە وزىنە جاقىن رۋ باسىلارعا شۇرايلى جەر اپەرىپ جۇرگەن. بوكەنشى بورساقتى جەرىنەن كوشىرۋ، جۋانتاياق، قارا باتىردى كوشىرىپ جەرىن الۋ، كوكشەنى كوشىرمەك بولۋ – ءبارى دە سول ۇلكەن كەرنەۋ زورلىقتىڭ ايعاقتارى ەدى. جىگىتەكپەن ۇلكەن ارازدىق تا وسى جونىنەن تۋىپ، كەيىن ۇلعايىپ وشتىككە اينالعان» (بەيبىت ساپارالى «قۇنانباي قاجى» – الماتى: ەر-داۋلەت، 1995. )
اقىن وسى كولەمدى تۋىندىلارىندا بىردە تاريحي وقيعالارعا، ناقتى تاريحي ادامداردى ارقاۋ ەتسە، بىردە زاماننىڭ، ەل ءومىرىن شىنايى بولمىسىن كورسەتۋ ارقىلى وتكەننىڭ سيپاتىن تانىتادى.
شاكىر:
ەل سىنى – قابان دەگەن كەڭگىربايدى،
قابان دەۋ تەڭەۋ ەمەس ءسىرا ىڭعايلى، – دەپ سيپپاتاسا، ال ماعاۋيا ابايۇلى ءوزىنىڭ «ەڭلىك-كەبەك» پوەماسىندا كەڭگىربايدىڭ ارەكەتىن:
…قالجىراقتاپ اتاندىق ءبيىم «قابان»
قابان ءتۇبى عوي، بىلسەڭ نادان، – دەيدى. ماعاۋيا دا، شاكىر دە «قابان» دەگەن ءسوزدى شىن مانىندەگى جاعىمسىز ۇعىمدا ناسيحاتتايدى.
بەلگىلى ابايتانۋشى عالىم ق.مۇحامەدحانوۆ «قابانباي» دەگەن ماقالاسىندا «قابان» دەگەن ءسوزدى تۋراشىل، قاسيەتتى اڭ دەپ كورسەتكەن («قازاق ادەبيەتى»، 1992 جىل 3 قاڭتار).
اقىن پوەمادا قاناتتى سوزدەر مەن ماقال-ماتەلدەردى كەيىپكەرلەردىڭ اۋزىنا وتە ورىندى جەرىندە، ۇتىمدى قولدانىپ وتىرادى.
شاكىر:
كەڭگىربايدىڭ وكپەلەپ ءبىر سوزىنە،
قارامەندە ارعىنعا اۋعانى شىن.
قارامەندە ءبيدىڭ كەڭگىربايعا وكپەلەپ، قونىس اۋدارىپ كەتۋىنىڭ تاريحىنا، سەبەبىنە عالىم، جازۋشى تۇرسىن جۇرتباەۆ ءوزىنىڭ «بەسىگىڭدى تۇزە» اتتى رومان-ەسسەسىندە ايتقان.
شاكىر ابەنۇلى پوەمالارىنىڭ تاقىرىبىنا ومىرلىك نەگىزدەرىنە ۇڭىلەر بولساق، ابايدىڭ ءتول شاكىرتتەرى شىعارمالارىنىڭ باستى تاقىرىبى، قازاقتىڭ وتكەن ءومىرىنىڭ كورىنىسى اقىننىڭ كولەمدى تۋىندىلارىنىڭ نەگىزگى دىڭگەگى بولعانىن اڭعارۋ قيىن ەمەس. ءتىپتى پوەمالارىنا ارقاۋ بولعان ماتەريالدارىنىڭ ۇقساستىعى دا بار. شاكارىمنىڭ «جولسىز جازا» پوەماسى مەن شاكىردىڭ «توقتامىس» پوەماسىنىڭ سۋرەتتەۋ وبەكتىسى ءبىر. ەكى پوەمادا دا سىردىڭ بويىنان اۋىپ كەلىپ، شىڭعىسقا قونىستانعان توبىقتى ەلىنىڭ باسىنداعى جايلارى اڭگىمەلەنەدى. ەكەۋىنىڭ دە نەگىزگى كەيىپكەرلەرى كەڭگىرباي، ماماي، قارامەندە، توقتامىس. وسى كەيىپكەرلەردى بەينەلەۋ، مىنەزدەۋ، وقيعاعا ارالاستىرۋداعى كوزقاراستارى – بىردەي. ەكەۋىنەن دە ءارتۇرلى دەڭگەيدە كورىنەتىنى توبىقتى مەن ماتاي اراسىنداعى داۋ، ءبىرى شىعارماعا نەگىزگى ارقاۋ ەتىپ ماحاببات تراگەدياسىن السا، بىرىندە ەلىن، جەرىن سىرتقى جاۋدان قورعاۋ ماسەلەلەرى بولىپ، تارماقتالىپ كەتەدى. ارينە، شاكىر شاكارىمدى، ونىڭ شىعارماسىن تەرەڭ بىلگەن، تەرەڭ ءبىلىپ قانا قويماي، ولەڭ ونەرىندەگى ۇستازدارىنىڭ ءبىرى دەسەك تە بولادى.
بۇل شىعارما توقتامىستىڭ باتىرلىق ءىسىن باياندايتىن جالاڭ اڭگىمە ەمەس، كەلەشەككە تاريحتى تانىتاتىن، ۇلگى-ونەگە تۇتارلىق تاربيەلىك جولى بار، وتانىن ءسۇيىپ، ەر ساناسىن وياتاتىن، حالقىنا قورعان بولسىن دەگەن ماقساتتا جازىلعان كوركەم تۋىندى.
اقىن پوەمالارىندا ءارتۇرلى دارەجەدە بولسا دا حالىق بەينەسى كەزدەسىپ وتىرادى.
پوەمادا اقىن اينالاسىنداعى الەۋمەتتىك جاعدايدى جەتە بىلگەندىگى، وي توپشىلاۋلارىنىڭ تەرەڭدىگى ونىڭ وسىناۋ حالىق وبرازىن سان قىرىنان سومداپ شىعۋىنا مۇمكىندىك بەرگەن.
شاكىر پوەمالارى، شوقتىعى بيىك دۇنيەلەر، سەبەبى ولاردىڭ فورمالارى دا، مازمۇنى دا ادەبيەتىمىزدە يگەرىلگەن، ولشەمگە قۇرىلعان. قارت اقىننىڭ مىسالداپ، استارلاپ ايتپاق ويلارى وقىرمان جۇرەگىنە جول تابارى حاق.
شاكىر ابەنۇلى جالپى پوەما جانرىنىڭ وركەندەۋىنە، ونىڭ رەاليستىك ناقىشتارمەن، تىڭ ورنەك، جاڭا بوياۋلارمەن تولىسۋىنا قىرۋار ەڭبەك سىڭىرگەن اقىنداردىڭ ءبىرى.
نۇرسۇلۋ ساناقبەكقىزى،
ابايدىڭ مەملەكەتتىك
قورىق-مۇراجايىنىڭ
جەتەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى،
سەمەي
