«جايلى زاماناۋي، كەڭ يپپودروم سالىنسا عوي»

4304
Adyrna.kz Telegram

– شىمكەنتتەگى اتشاباردى قوعام قايراتكەرى اسانباي اسقاروۆ 1979 جىلى ۇلكەن كۇرەسكەرلىكپەن سالىپ بەردى. ال وعان دەيىن بۇل جەر قۇرىلىسقا قاجەت تاس پەن قۇم وندىرەتىن كارەر بولاتىن. سول كارەردىڭ ۇستىنە سيىر فەرماسى سالىنعان. كەيىننەن بۇل جەر يپپودرومعا اينالدىرىلدى.

ودان بەرى 41 جىل ءوتتى. ابدەن ەسكىردى.
ۇلتتىق سپورتقا جاناشىر كورەرمەن بايگەنى كورۋگە كەلگەندە ءبىر-ءبىرىنىڭ كولەڭكەسىنە، پاناسىنا تىعىلىپ، ءابىرجىپ وتىرىپ كورەدى.

جىل ون ەكى اي ءار مەزگىلدىڭ قولايسىز اۋا رايىنا توتەپ بەرۋىنە تۋرا كەلەدى. سوندا ءبارىنىڭ ايتاتىنى «شاتىر جوق پا؟ قاشان سالىنادى؟» دەگەن ساۋال.

ءاۋ باستا كارەردىڭ ۇستىنە سالىنعان اتشابار بولعاندىقتان، قازىرگى ورنى 8 مەتر تومەندە، جەلدىڭ وتىنەن تومەن جاتىر. ال سامال سوقپاي، اۋا الماسپاي تۇرعان سوڭ، اتتار قينالادى. ەرتەرەكتە يپپودرومنىڭ اينالاسى اشىق بولاتىن.

قازىر «ناۋرىز» الاڭىنداعى كارۋسەلدەن باستاپ، «Otau Group» قۇرىلىس كومپانياسى سالىپ جاتقان 4-5 تۇرعىن ءۇي بار. بۇل دا اتشابار ايماققا سامالدىڭ ەنۋىنە كەدەرگى بولعانى ءشۇباسىز.

بۇعان دەيىن ءو.شوكەەۆ وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى بوپ تۇرعان كەزدە وڭتۇستىك كورەيادان ونعا جۋىق ينۆەستور كەلدى. سولاردىڭ ءبارى كۇنگەيدىڭ تابيعاتى، اۋا رايى جارىس وتكىزۋگە قولايلى ەكەنىنە كەلىسكەنىمەن، سەگىز مەتر تەرەڭدىكتى كورىپ، رايىنان قايتىپ، كەتىپ قالعان.

جاسىراتىنى جوق، ەسكى يپپودرومنىڭ قازىرگى زاماننىڭ تالابىنا ساي قىزمەت كورسەتۋىنە مۇمكىندىگى جوق. ونىڭ ۇستىنە جارتى بەلدەۋىنە ەتنواۋىل سالىندى. تاستان قالانىپ، بوگەتتەر جاسالدى. جانۋارلار جۇرەتىن جول قىسقاردى. قازىر جاتتىعۋدى اتشاباردىڭ جارتى الاڭىندا جاساپ ءجۇرمىز. ال بۇل اتتاردىڭ پسيحيكاسىنا اسەر ەتىپ، مىنەزى وزگەرۋدە. جولداعى كەدەرگىلەردىڭ كەسىرىنەن ءوز جولىنان اداسىپ، جارتى جولدان شىعىپ كەتىپ جاتادى. جولداعى ءتۇرلى كەدەرگىلەردەن مەرتىگىپ، ءار جارىس سايىن كەمىندە 4-5 اتتان ايرىلامىز. ودان بولەك، يپوتەراپيانى ءتۇرلى اۋرۋلاردىڭ ەمى رەتىندە دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جەتىسپەيدى. قورا-جايلارىمىز دا تار.

ۆەنگرياعا بارعان كەزدە يپپودرومعا جەرگىلىكتى حالىق تويعا بارعانداي كەلىپ، جارىستارىن جوعارعى دەڭگەيدە وتكىزگەنىن كوزىممەن كوردىم. قىتايداعى قازاق ولكەسىندەگى ورتالىقتان 20 كم جەرگە ورنالاسقان اتشابارى مەن اتقوراسىن كورسەڭىز، جانىڭىز جاي تابادى. ەڭ باستىسى، كورەرمەندەردىڭ جاعدايى جاسالعان.

ال بىزدەگى ەسكى يپپودروم اسقاروۆتىڭ كوزىندەي قىمبات مەكەن ەكەنىنە ەشكىمنىڭ داۋى جوق، الايدا، ۋاقىت ءوز بۇيرىعىن جۇرگىزبەي تۇرمايدى.

وسى ورايدا «جىلقىلارعا دا، سپورتشىلارعا دا، كەلۋشى كورەرمەندەرگە دە، يپوتەراپيامەن اينالىساتىندارعا دا جايلى زاماناۋي، كەڭ يپپودروم سالىنسا عوي» دەگەن وي-ماقساتىمىزبەن ءبولىسىپ كەلە جاتقانىمىزعا بىرنەشە جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. وسىنى ەسكەرگەن شىمكەنت قالاسىنىڭ اكىمى م.ايتەنوۆ تاياۋدا ەسكى يپپودرومدى الماتى اينالما جولىنىڭ بويىنداعى بوزارىق شاعىناۋدانىنا، شاھاردىڭ ەڭ بيىك نۇكتەلەرىنىڭ بىرىنە كوشىرۋ تۋرالى ايتتى.

جاڭا اتشابار قىردىڭ ۇستىنە ورىن تەپسە، اتقۇمار جانداردىڭ بۇكىل جاعدايىن جاساۋعا مۇمكىندىك تۋار ەدى. شىمكەنتتىڭ كىرەبەرىس قاقپاسى رەتىندەگى نىسان جان-جاقتان كەلەتىن سپورتشىلاردىڭ ورنالاسقانىنا دا ىڭعايلى بولار ەدى. بيىك دوڭگە سالىناتىن اتشاباردىڭ جالپى اۋماعى 47 گەكتار بولماق.

جاڭا يپپودروم بويىنشا بىرنەشە جوبا ۇسىنىلۋدا. ەڭ باستىسى، جاڭا جوبا قوناقجاي ورىن بولادى. مىندەتتى تۇردە قوناقۇي سالىنادى. جان-جاقتان جارىسقا قاتىساتىن سپورتشىلاردىڭ وتباسىمەن كەلىپ، سول جەرگە قونىپ، ەرتەڭىنە سپورتپەن شۇعىلدانۋىنا جاعداي جاسالادى.

ماسەلەن، نۇر-سۇلتان قالاسىندا سونداي مۇمكىندىكتەر بار.
قازىرگى يپپودرومعا كورەرمەن 1,5 كم جاياۋ ءجۇرىپ بارسا، جاڭا نۇسقاسىندا جولدىڭ بويىنان كىرەدى دە جابىق الاڭقايدىڭ ىشىندە راحاتتانىپ وتىرىپ تاماشالايتىن بولادى.

عاني احمەتباەۆ
(ۇلتتىق سپورت تۇرلەرىنەن بالالار
مەن جاسوسپىرىمدەردىڭ مامانداندىرىلعان سپورت مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى)

فوتو اۆتورى: ءومىر  شىنىبەكۇلى

پىكىرلەر