بالالاردىڭ ءبىلىمىن دامىتىپ، لوگيكالىق ويلاۋ جۇيەسىن، ماتەماتيكاسى مەن اعىلشىن ءتىلىن تەرەڭدەتۋگە ۇلكەن ۇلەس قوساتىن «زەردەلى» اقىل-ويدى دامىتۋ مەكتەبى تاراز قالاسىنان ءوزىنىڭ ورتالىعىن اشتى ، — دەپ حابارلايدى «ZhambylNews» اقپاراتتىق اگەنتتىگى.
اشىلۋ 27 قاراشا كۇنى، تاراز قالاسىنداعى «زەردەلى» اقىل-ويدى دامىتۋ ورتالىعى ورنالاسقان تاراز قالاسى، استانا شاعىن اۋدانى، 14ا عيماراتىنىڭ الدىندا ءوتتى.
ورتالىقتىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا ەلىمىزگە تانىمال ماتەماتيك، ماتەماتيكا پانىنەن رەسپۋبليكالىق «التىن ساقا»، «التىن تۇلەك» جانە «التىن تۇعىر» وليمپيادالارىنىڭ اۆتورى، زەردەلى اقىل-وي دامىتۋ مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى رىسبەك ءماۋىت، زەردەلى ورتالىعىنىنىڭ نەگىزىن قاراۋشىلاردىڭ ءبىرى، حالىقارالىق «بولاشاق» باعدارلاماسىنىڭ تۇلەگى، يرلانديانىڭ دۋبلين قالاسىنداعى ترەننيتي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ PhD دوكتورى، نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عىلىمي جوبالار جەتەكشىسى، ونداعان اعىلشىن ءتىلى وقۋ قۇرالدارىنىڭ اۆتورى وجەت ءماۋىت مىرزا، «جامبىل دارىنى» مەكەمەسىنىڭ ديرەكتورى مايرا امانقۇلقىزى، تاراز قالاسىنداعى ۇلدارعا جانە قىزدارعا ارنالعان ءبىلىم-يننوۆاتسيا مەكتەپتەرى ديرەكتورلارىنىڭ ورىنباسارلارى، تاراز قالاسىنداعى نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى، تاراز قالاسى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ وكىلدەرى، سونداي-اق بىرنەشە جەرگىلىكتى مەكتەپ باسشىلارى قاتىستى!
اشىلۋ سالتاناتى بارىسىندا قاراشا ايىندا 5-6 سىنىپ وقۋشىلارى اراسىندا ماتەماتيكا پانىنەن جامبىل وبلىسىندا ءبىرىنشى رەت وتكىزىلگەن «التىن ساقا» بايقاۋىنىڭ وبلىستىق كەزەڭى قورىتىندىلانىپ، وبلىس بويىنشا وزا شاپقان 50 جۇيرىكتىڭ 25-نە قارجىلاي جانە كادەسىيلار بەرىلىپ، ولارعا ارنايى ديپلومدار تابىستالدى. سىيلىقتاردىڭ بارلىعى زەردەلىنىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن الىندى. ەڭ ماڭىزدىسى سول، «التىن ساقا» وليمپياداسىنا تاراز قالاسىنان قاتىسقان 215 وقۋشىعا جانە وبلىستىق كەزەڭدە جۇلدەلى ورىنعا يە بولعان 25 دارىنعا «زەردەلى» اقىل-ويدى دامىتۋ ورتالىعىندا ودان ءارى بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ ءۇشىن 10-50 پايىز ارالىعىندا جەڭىلدىك سەرتيفيكاتتارى بەرىلدى.
«زەردەلى» اقىل-ويدى دامىتۋ ورتالىعىنىڭ باسقا مەكتەپتەر مەن ءبىلىم ورتالىقتارىنان نەگىزگى ەرەكشەلىگى – بالالاردىڭ لوگيكاسىن دامىتۋ، ولاردىڭ ماتەماتيكانى مۇقيات ءتۇسىنىپ، ءوز بەتىنشە ەسەپ شىعارۋى ءۇشىن وڭاي ءادىس-تاسىلدەردى ۇيرەتۋ، لوگيكاسى جۇيرىك، ەسەپكە قابىلەتى بار دارىندى بالالاردى رەسپۋبليكالىق جانە حالىقارالىق وليمپيادالارعا دايىنداۋ، وقۋشىلارعا اعىلشىن ءتىلىن ەركىن مەڭگەرتۋ ءۇشىن اۆتورلىق مەتوديكامەن وقىتۋ بولىپ تابىلادى. زەردەلى ورتالىعىندا 2-11 سىنىپتاردا وقيتىن كەز-كەلگەن بالا ءوزى قالاعان ۋاقىتتا ماتەماتيكاسى مەن لوگيكاسىن جانە اعىلشىن ءتىلىن مەڭگەرۋگە مۇمكىندىگى بار. بالالاردى «دارىندى» نەمەسە «دارىنسىز» دەپ ءبولىپ قارامايدى، بارلىق بالانى قابىلداپ الىپ، ولاردى شاماسىنا قاراي توپتارعا ءبولىپ، بىلىمدەرىن ارتتىرۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزەدى.
سونىمەن قاتار، زامان تالابىنا ساي، قالامىزداعى 125 جانە دوستىق وقىتۋ ورتالىقتارى سياقتى وقۋشىلاردى «بيل»، «نيش»، «دارىن» مەكتەپتەرىنە دايىنداۋ جانە ۇبت-نى ءساتتى تاپسىرىپ، نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنە تۇسۋ ءۇشىن وقىتۋ دا زەردەلىنىڭ ماڭىزدى قىزمەتتەرىنىڭ ءبىرى. بۇل باعىتتا دا تاجىريبەلى ماماندار جۇمىس جاسايدى. اتالعانداردان باسقا، مۇعالىمدەرمەن وقىتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ، مۇعالىمدەردى جانە وقۋشىلاردى قاجەتتى ماتەماتيكالىق ماتەريالدارمەن قامتاماسىز ەتۋ، قالالىق جانە وبلىستىق بايقاۋلار وتكىزۋ سياقتى قىزمەتتەر دە بار.
تاراز قالاسىندا جاڭادان اشىلعان ورتالىقتىڭ قىسقاشا قىزمەتى وسىنداي. ال رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە، ياعني نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى «زەردەلى» اقىل-ويدى دامىتۋ مەكتەبى نەگىزگى بەس باعىتتا جۇمىس جاسايدى، سوعان سايكەس ونىڭ بەس ءبولىمى بار.
ءبىرىنشىسى – «زەردەلى-ءبىلىم» ءبولىمى، مۇندا باستاۋىش سىنىپتان باستاپ بالالاردىڭ ماتەماتيكاسىن، لوگيكاسىن، ساۋات اشۋ ءپانى مەن اعىلشىن ءتىلىن ءتۇسىنىپ، تياناقتى ۇيرەنۋگە كومەكتەسەدى. بالالار 5-6 سىنىپقا كەلگەندە ولاردى ءارتۇرلى وليپيادالارعا دايىندايدى، سونىمەن قاتار «بيل»، «نيش»، «رفمم» جانە «دارىن» سياقتى مەكتەپتەرگە ءتۇسۋ ءۇشىن بەيىمدەپ وقىتادى. بالالار اتالعان مەكتەپتەرگە تۇسپەي قالعاننىڭ وزىندە، ولارمەن جۇمىس جاساپ، 7-10 سىنىپتا ماتەماتيكا مەن فيزيكا، حيميا مەن بيولوگيا سىندى كۇردەلى پاندەردى وڭاي مەڭگەرۋگە كومەكتەسەدى. وسىلايشا، بالالار 10-11 سىنىپقا جەتكەندە، ولاردى جوعارى وقۋ ورىندارىنا، ونىڭ ىشىندە نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنە تۇسۋگە بەيىمدەپ وقىتادى. ناتيجەسىندە، بالالار جوعارى وقۋ ورىندارىنا قينالماي تۇسە الادى. ەكىنشىسى – «زەردەلى-تالانت» ءبولىمى، بۇل ءبولىم رەسپۋبليكا كولەمىندە ءتۇرلى وليمپيادالار وتكىزۋ، دارىنداردى انىقتاۋ جانە ولاردى ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن ءتيىستى جۇمىستار جۇرگىزەدى.
ءۇشىنشىسى – «زەردەلى-Digital» ءبولىمى، بۇل زامان تالابىنا ساي قۇرىلعان، ءوزىنىڭ اتى ايتىپ تۇرعانداي، قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە وتىرعان بالالاردى ونلاين وقىتۋمەن اينالىسادى. ونلاين دەگەن اتى بولماسا، شەت ەلدەن اكەلىنگەن زاماناۋي تەحنولوگيانىڭ ارقاسىندا بالالار ساباقتا وففلاين وتىرعانداي، مۇعالىممەن ەركىن قارىم-قاتىناستا بولادى جانە ساباقتى تەرەڭ تۇسىنە الادى. قازىرگى تاڭدا تەك ونلاين ءبىلىم الاتىن بالالار سانى 600-گە جەتتى.
ءتورتىنشىسى – «زەردەلى-كىتاپ» ءبولىمى، بۇل ءبولىم مۇعالىمدەر مەن وقۋشىلارعا جانە جالپى مەكتەپكە قاجەتتى ماتەريالداردى، كىتاپتاردى، قوسىمشا اقپاراتتاردى دايىنداۋمەن اينالىسادى. قازاقستان بويىنشا ءاربىر زەردەلى ورتالىعى ءوز وقۋشىلارىن وسى بولىمدە دايىندالعان كىتاپتارمەن وقىتادى. وقۋلىقتار بەلگىلى ماتەماتيك، ءارى اۆتور، ءارى مەكتەپتىڭ نەگىزىن قالاۋشى رىسبەك ءماۋىتتىڭ باقىلاۋىندا بولادى.
سوڭعى بەسىنشى ءبولىم – «زەردەلى-كومەك» ءبولىمى دەپ اتالادى، بۇل ءبولىم نەگىزىنەن ءبىزدىڭ مۇعالىمدەر مەن دارىندى نەمەسە كۇن كورىسى تومەن وقۋشىلاردى ماتەريالدىق تۇرعىدا قولداۋمەن اينالىسادى.
وزدەرىڭىز بايقاپ وتىرعانداي، «زەردەلى» اقىل-ويدى دامىتۋ ورتالىعىنىڭ باستى ماقساتى — ماتەماتيكانى مىعىمداۋ! نەگە ماتەماتيكا؟
سەبەبى، كارل فريدريح گاۋسس ايتقانداي «اريفمەتيكا ماتەماتيكانىڭ، ال ماتەماتيكا عىلىمداردىڭ پاتشاسى». ميحايل لومونوسوۆتىڭ تىلىمەن ايتساق: «اقىل — ويدى تارتىپكە كەلتىرەتىن ماتەماتيكا». سونداي-اق، ءبىز، ماتەماتيكاسى كەنجەلەپ قالعان، لوگيكالىق ويلاۋ دەڭگەيى تومەندەۋ، اعىلشىنشاسى امانداسۋدان ارى اسپايتىن، ءبىلىم جۇيەسى ەندى عانا دامۋعا بەت العان حالىقپىز! سويتە تۇرا دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا كىرەمىز دەگەن مااقساتىمىز بار. ەگەر ماتەماتيكانى دامىتپاساق، بىزدە ەشقاشان دا فيزيكا، ينفورماتيكا نەمەسە حيميا دامىمايدى. جاراتىلىستانۋ عىلىمى دامىمايىنشا، ءبىز ەشقاشان دامىعان ەل بولا المايمىز.
وسى سەبەپتى زەردەلى اقىل-وي دامىتۋ مەكتەبى تاراز قالاسىنان اشىلىپ وتىر، ورتالىق ماتەماتيكا مەن لوگيكادان مامانداندىرىلعان جانە رەسپۋبليكا بويىنشا ءارتۇرلى وليمپيادالار وتكىزۋ ارقىلى سىناقتان وتكەن. ونى جامبىل وبلىسىنىڭ ماتەماتيكتەرى دە بىلەدى.
سول ءۇشىن زەردەلى اقىل-وي دامىتۋ ورتالىعى بارشا وبلىس تۇرعىندارى مەن تارازدىقتاردى، ۇستازدار مەن وقۋشىلاردى بىرلەسىپ جۇمىس جاساۋعا شاقىرادى!
Zerdeli وقۋشىلارعا ماتەماتيكا مەن لوگيكادان زەيىنىن اشۋعا كومەكتەسەدى!
P.S. Zerdeli-Taraz ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى بولىپ، ۇلىبريتانيادا ماگيسترلىك ءبىلىم العان، نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىنىڭ باسقارماسىندا قىزمەت جاساعان جانە تاراز قالاسىنداعى نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىندە ديرەكتوردىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقارعان جانات التاەۆ مىرزا تاعايىندالدى. قازىرگى تاڭدا ورتالىقتا اتالعان مەكتەپتىڭ ماتەماتيكتەرى مەن اعىلشىن ءتىلى مۇعالىمدەرى قىزمەت اتقارادى.
