Dublinde moŋǧol körşılerımmen päterdı bölısıp tūramyz. Osynda 5 myŋ moŋǧol bar. Tırı moŋǧolmen betpe bet jaqyn aralasuym osy eken. Basynda qalalyq mädenietke onşa-mūnşa kelıŋkıremeitın düŋk mınezderın körıp şoşyp, onşa juyǧym kelmegen.
Iаǧni, ūnamai tūrsa ūnatpaidy, mäimöŋkelemeidı. Kışkene juasyp söilese qaitedı eken degenım ǧoi. Bıraq nietıŋ taza ekenın bılse qolyndaǧy baryn beretın qyzyq halyq. Bır künı taŋǧy as, bır künı keşkı as äkep tūrady. Kün suytyp kettı dep qalyŋ jempır syilaidy. Bügın ūlttyq merekelerıne orai “äjem pısırdı” dep nan men qūrtyn üiıp äkeptı. Däm tat degenı. Köşpendı halyq bolǧan soŋ nandy oŋaişylyqpen kögermeitındei etıp pısırgen, peşten jaŋa şyqqan emes kebejeden şyqqan däm bar
Qūrt-nanyn aralastyra tabaq tartqan mädenietıne qaraŋyz, taza köşpeui. Tättı qūrty, aşty qūrty aralasyp jatyr. Qala halqyna ūqsaǧysy keletın säbettık tyraştanu, sändeu joq. Buddizmdı ūstanǧanymen, ömır salty, sezınuı baiaǧy täŋırlık senımmen qalǧandai körındı. Eşkımge elıktemeidı, taipaq kelgen boilarymen “moŋǧolmyz” dep qarap tūrady. Bırde orys, bırde arab, bırde kosmopolit, äiteuır bärı bolǧysy keletın, bıraq qazaq bolǧysy kelmeitın özımızdı oilap, mūŋaiyp qūrt qajap otyrmyn. Aitpaqşy bızdıŋ qyzyl siyrlar emes, osy qūrttar qodastyŋ sütınen jasalǧan-au.
Jahandanu jaǧdaiynda mädenietter bırkelkılenıp bara jatyr deimız. Bıraq sonyŋ osy kısılerge qatysy az ba dedım. Sovettık otarlanuǧa tüspegende, islamnyŋ yqpaly küşeimegende şırkın, bız qalai bolar edık?! Osylarǧa qarap 100 älde 200 jyl būrynǧy ötken şaǧymyzdy elestetıp otyrmyn. Qol qusyryp otyrmai, elden äkelgen sary qazymdy ortaǧa bır asyp, meimandos qazaq ekenımdı bır körsetsem be dep qoiam...
Qūrmetpen, özı boludan ūialatyn ūlttyŋ ökılı.
Aya Omirtay
Ūqsas jaŋalyqtar