«Aq jol»: Salyqşylar şaǧyn biznestı emes, ofşor oligarhtaryn qysu kerek

Aq jol partiiasynyŋ deputattary Ūlttyq ekonomika ministrı A. Quantarovqa saual joldady. Salyqşylar turaly mäselenı Azat Peruaşev Ūlttyq ekonomika ministrıne joldaǧan deputattyq saualynda mälımdedı. Keşe Prezident Qasym-Jomart Kemelūly Toqaevtyŋ tapsyrmasyn oryndau maqsatynda Sızdıŋ ministrlık Qazaqstan ekonomikasyn tūraqtandyru josparyn ūsyndy. «Aq jol» demokratiialyq partiiasynyŋ fraksiiasy Ükımettıŋ mälımdegen täsılderın qoldaidy jäne olardyŋ ıske asyryluyna järdemdesuge daiyn. Prezident Q.Toqaevtyŋ tabandylyǧynyŋ, halqymyzdyŋ auyzbırşılıgınıŋ, qūqyq qorǧau organdary men äsker jankeştılıgınıŋ arqasynda jüzdegen adamnan aiyratyn memlekettık töŋkerıs äreketıne jol berılmedı. Bız Memleket basşysyna synaqqa toly künderde körsetken batyldyǧy üşın alǧysymyzdy bıldıremız jäne barlyq qazaqstandyqtardyŋ, azamattyq jäne äskeri qyzmetşılerdıŋ tabandylyǧyna bas iemız. Bügınnen bastap aimaqtardaǧy tötenşe jaǧdai aiaqtaldy, el beibıt ömırge qaita oraldy. Bıraq bolǧan oqiǧalar jinaqtalǧan problemalardy, eŋ aldymen bailar men kedeiler arasyndaǧy äleumettık alşaqtyqty körsettı. Kedeilıktı azaitudyŋ maŋyzdy qūraly – ärbır qazaqstandyq otbasy ūlttyq tabysty qaita böluge qatysa alatyn jappai käsıpkerlık boluy tiıs. Mūnyŋ negızgı faktorlary – adal bäsekelestık, sybailas jemqorlyqtan qorǧau jäne salyq salu. Alaida, ökınışke orai, soŋǧy jyldary salyq saluda bız, kerısınşe, kürdelenu tendensiiasyn jäne «qiyndatudy» baiqaudamyz. Şamadan tys esep beru, şottarǧa tyiym salu, keşe sättı jūmys ıstegen käsıporyndardy bankrottyqqa jetkızu, käsıpkerlerdı qorqytu ıskerlık klimatqa qauıp töndıredı. Osy şaralarǧa bank kartochkalarynan tölemderdı jappai baqylau da jatady. İnfliasiialyq prosestermen bırge QQS şegınıŋ tömendeuı jaqyn bolaşaqta QQS töleuşılerge, şaǧyn biznes ielerın, tıptı kökönıs saudagerlerıne deiın, sözsız şyǧyndar men biurokratiiaǧa alyp keledı. Iаǧni, ıs jüzınde biznespen ainalysu odan da qiyn ärı qauıptı bolady. Bız Prezident Toqaevtyŋ oligarhtar tabysyn halyqpen bölısuı kerek degen tapsyrmasyn qoldaimyz. Deoligarhizasiia Qazaqstandaǧy memlekettık saiasattyŋ bır bölıgı boluy tiıs. Būl turaly «Aq jol» fraksiiasy osyǧan deiın ötken jyldyŋ qorytyndysy boiynşa atap ötkendei, jabaiy kapitalizm men monopoliialar däuırın toqtatatyn kez keldı, örkeniettı naryqqa köşu kerek. Bıraq, şaǧyn biznestı salyq qysymyna ūşyratu arqyly oligarhtardy tappaisyzdar, qūrmettı şeneunıkter. Būl adamdar biudjetten eşteŋe ūrlaǧan joq, offşorlarda iahtalar men jeke ūşaqtardy jasyrmaidy. Myŋdaǧan käsıpkerlerdı qorqytyp, barlyq azamattardyŋ kartalarynan jasalǧan tranzaksiialaryn baqylaudyŋ ornyna milliardtardy ūrlaityndarmen ainalysqan dūrys şyǧar? Jappai käsıpkerlık qaǧazda qalmai, şyndyqqa ainaluy üşın - şaǧyn bizneske kassalyq salyq saludan jäne QQS şegın tömendetuden bas tartu kerek jäne ony barlyq jerde jüktelgen salyq salumen, iaǧni patenttermen auystyru qajet. Salyq organdary bır jyl ışınde kafe nemese şeberhana qanşa töleuı kerek ekenın taǧaiyndaǧan kezde, käsıpker memleketten mūndai patenttı satyp alady da, sodan keiın eşkım būl bizneske qol tigızbeidı, ony tekserulerımen, esepterımen jäne aiyppūldarymen qaitarmaidy, kassalyq chekterdı aşyq derektermen teksermeidı. Eger bıreu onda qosymşa 5 nemese 500 teŋge tabatyn bolsa, būl maŋyzdy emes. Osylaişa, milliondaǧan adamdar tynyş jäne biurokratiiasyz öz ısın aşyp, otbasyn asyrap, basqalarǧa jūmys bere alady. Kedeilıktı azaitu degen osy. Osy şeşımnıŋ özı - şaǧyn jäne mikro biznestıŋ patentterge tolyq auysuy – jūmyspen qamtu baǧdarlamasy älı jüzege asyra almaǧan jūmys oryndaryn aşady. Degenmen osyǧan deiıngı baǧdarlamalarǧa milliardtaǧan qarajat jūmsaldy, olardyŋ edäuır bölıgı jai ǧana tonauǧa ūşyrady. Patentter arqyly naǧyz jemqorlar men oligarhtardy ūstap, elge halyqaralyq sarapşylardyŋ baǧalauy boiynşa 160 mlrd dollarǧa teŋ ūrlanǧan qarajatty nemese Qazaqstannyŋ bükıl jyldyq JIÖ-ın qaitaruǧa tiıs salyq qyzmetkerlerınıŋ ülken toby bosatylady. Mıne, biudjet kırısterınıŋ rezervterı,Ükımet pen fiskaldar şaǧyn jäne orta biznestı joimai, özderınıŋ prinsiptılıgın körsetuı kerek. Aita keteiık, ötken jyldyŋ 26 mamyrynda «Aq jol» fraksiiasy Ükımetke Gruziianyŋ tabysty reformalarynyŋ ülgısı boiynşa «Ekonomikalyq erkındık aktısın» qabyldaudy ūsynǧan bolatyn, onda naqty şaralar arasynda ŞOB-qa salyqtyq qoldau turaly aqparat körsetılgen. Ökınışke orai, şeneunıkter bızdı estımedı. Sol mäselenı bügın estidı dep ümıttenemız.