1990-jyldary Shveıarııalyq bankterden Óazaqstannyń joǵary laýazymdy sheneýnikterine tıesili dep boljanǵan aqsha tabyldy, dep habarlaıdy " Adyrna" ulttyq portaly.
Qazaqstan bıligi ınterpoldan Qazaqstannnyń burynǵy premer-mınıstri Ákejan Qajygeldınniń shottaryn Shveıarııadan izdeýdi tapsyrǵan bolatyn. Alaıda, Qajygeldınniń aqshasy ol jerden tabylmady. Biraq olar Qazaqstannyń birqatar joǵary basshylaryna tıesili 84 mln dollardy tapty.
Paıyzdarǵa baılanysty ýaqyt óte kele 84 mln dollar 115 mln dollarǵa aınaldy. Bul shottarǵa Qazaqstannyń ken oryndaryna qol jetkizýge múddeli amerıkandyq munaı kompanııalarynan aqsha túsip otyrǵan dep boljandy.
Bank operaııalarymen Amerıkalyq saýda bankıri jáne sol kezdegi Nazarbaevtyń keńesshisi Djeıms Gıffen aınalysty. Aqsha onyń Nıý-Iorktegi Mercator kompanııasy arqyly ótti. Biraq ol 2003 jyly qamaýǵa alyndy. Ony Qazaqstannyń joǵary laýazymdy tulǵalaryna para berdi dep aıyptady.
The New York Times saıtynda 2006 jyldyń 5 qarashasynda osy taqyrypqa qatysty jarııalanǵan bolatyn. Onda:
"Qazaqstandaǵy munaıdyń úlken qoryna qol jetkizýge umtylǵan amerıkandyq kompanııalar bergen aqsha qazaqstandyq basshylyqtyń jeke qajettilikterine, sonyń ishinde qymbat áshekeıler, katerler, qarda júrgishter men tondar satyp alýǵa jumsaldy" dep jazyldy.
Bıliktegiler Qazaqgeıtke qatysty barlyq aıyptaýlardy tolyǵymen joqq shyǵardy.
2010 jyly Djeıms Gıffen tolyqtaı aqtaldy. Ol kishigirim salyq buzýshylyqtary úshin kinásin moıyndady. Onyń qorǵanysy RÝ-nyń qoldaýymen áreket etti dep málimdedi.
Onyń kompanıasy da kináni ishinara moıyndady. Merkator kompanııasy tipti bıliktegi biraz sheneýnikterge qarda júrgish tehnıkalar syıǵa tartyp otyrǵan.
Gıffen tóleýge tıisti barlyq sot paraqtaryna mindetti jarna úshin 25 dollar. Onyń kompanııasy tóleýi qajetti soma 32 myń dollardy qurady.
Bul is boıynsha sot isi 7 jylǵa sozyldy. Sot mıllıondaǵan dollar para alǵanyn rastaı almady, biraq aqsha elge qaıtaryldy. Olar qaıyrymdylyqqa jumsaldy.
"Adyrna" ulttyq portaly
